Prawda osoby – trzy wymiary. Reinterpretacja klasycznej formuły prawdy
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2022.003Słowa kluczowe
prawda, osoba, transcendencja, podmiot, świadekAbstrakt
Podjęty temat nawiązuje do teorii osoby Jana Pawła II. Głównym problemem jest relacja dwu pojęć: „osobowy wymiar prawdy” i „klasyczna formuła prawdy”. Osobowy wymiar prawdy wskazuje na podmiotowy aspekt poznania (poznanie dokonuje się w osobie) i nie jest sprzeczny z transcendencją i obiektywnością rezultatów poznania. „Zapodmiotowanie” prawdy w osobie oznacza zobowiązanie osoby: bycie wiernym prawdzie i własnemu poznaniu. Podstawą tego „zaangażowania” jest bezinteresowność poznania. Prawda osoby przejawia się w trzech wymiarach: (1) poznawczym – intelekt potwierdza prawdę rzeczywistości; (2) wewnętrznym – osoba upodmiotawia prawdę, przyjmuje ją za „swoją”; (3) moralnym – prawda staje się racją czynu i czynnikiem doskonalenia osoby. Potwierdzanie prawdy postawą i czynami jest najbardziej swoistym, unikalnym aktem osoby. Bycie sobą oznacza stałe przekraczanie i doskonalenie siebie. Pełna miara prawdy osoby tkwi w Stwórcy, Źródle jej istnienia i darów wyznaczających sens i cel osobowego życia. Ten, kto żyje prawdą i jest gotów jej służyć, staje się jej świadkiem.
Bibliografia
Chudy, W. (1984).Refleksja a poznanie bytu. Refleksja „in actu exercito” i jej funkcja w poznaniu metafizykalnym. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Jan Paweł II (1998). Encyklika Fides et ratio. Poznań: Pallottinum.
Jan Paweł II (2005). Pamięć i tożsamość. Kraków: Znak.
Jan Paweł II (2008). Przemówienie w siedzibie UNESCO. Paryż, 2 czerwca 1980. W: Przemówienia i homilie Ojca Świętego Jana Pawła II (s. 279–298). Kraków: Znak.
Judycki, S. (2001). O klasycznym pojęciu prawdy. Pobrano 5 maja 2022 z: https:// www.kul.pl/files/108/O%20klasycznym%20pojeciu%20prawdy.pdf.
Maryniarczyk, A. (2020). Prawda. W: A. Maryniarczyk (red.), Powszechna encyklopedia filozofii. Pobrano 15 maja 2022 z: http://www.ptta.pl/pef/pdf/p/prawda.pdf.
Penrose, R. (2021). Nowy umysł cesarza. Tłum. P. Amsterdamski. Poznań: Zysk i S-ka.
Podsiad, A. i Więckowski, Z. (red.) (1983). Mały słownik terminów i pojęć filozoficznych dla studiujących filozofię chrześcijańską. Warszawa: IW Pax.
Starnawski, W. (2005). Prawda podstawą wspólnoty. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Starnawski, W. (2008).Prawda jako zasada wychowania. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Starnawski, W. (2020).Pedagogia osoby Jana Pawła II. Interpretacja egzystencjalna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Wojtyła, K. (1969). Problem teorii moralności. W: B. Bejze (red.), W nurcie zagadnień posoborowych, t. 3 (s. 217–249). Warszawa: Wydawnictwo ss. Loretanek-Benedyktynek.
Wojtyła, K. (1976). Znak, któremu sprzeciwiać się będą. Rekolekcje w Watykanie. Rzym – Watykan Stolica Apostolska 5–12 III 1976. Poznań–Warszawa: Pallottinum.
Wojtyła, K. (1979). Problem konstytuowania się kultury poprzez ludzką praxis. Roczniki Filozoficzne, 1, 9–20.
Wojtyła, K. (1991). W poszukiwaniu podstaw perfekcjoryzmu w etyce. W: K. Wojtyła, Zagadnienie podmiotu moralności (s. 201–212). Lublin: TN KUL.
Wojtyła, K. (1994a). Osoba i czyn. W: K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (s. 45–344). Lublin: TN KUL.
Wojtyła, K. (1994b). Podmiotowość i „to, co nieredukowalne” w człowieku. W: K. Wojtyła, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne (s. 433–443). Lublin: TN KUL.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 771
Liczba cytowań: 0