Tyflologopedia jako subdyscyplina szczegółowa logopedii oraz element jej współczesnej koncepcji strukturalnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2015.066Słowa kluczowe
dziecko niewidzące, dziecko z zaburzeniem widzenia, rozwój mowy, logopedia, tyflologopediaAbstrakt
The lack or a serious impairment of sight, especially if present from the moment of birth or early childhood can, but not necessarily, handicap, limit and sometimes even disable a person’s activities in life. It can complicate physical, mental and social development and demands a purposed use of other senses in the process of cognition of the surrounding reality and gaining essential information. Sight disability shows its specificity also in the area of obtaining speech skills, using words and non-verbal components of communication during interpersonal relations. What results from those reasons is the need to include people with a certain type of disability, that have difficulties with speaking, in a program of special speech therapy aid aimed at removal or minimizing the unveiled problems. The article highlights chosen disabilities in the area of communicational functioning of people with sight disability and signalizes certain nuance of therapeutic actions.
Bibliografia
Demelowa G. (1979), Elementy logopedii, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Jermakow W. P., Jakunin G. A. (2000), Osnowy tyflopedagogiki, Włodos, Moskwa [Ермаков В. П., Якунин Г. А. (2000). Основытифлопедагогики, Владос, Москва].
Gałkowski T. (1975), Trudności rozwojowe u dzieci niewidomych w okresie niemowlęcym, „Przegląd Tyflologiczny”, nr 1/3.
Grigorjewa G. W. (1998), Osobiennostiowładienja niewerbalnymi sredstwamiobszczenjadoszkonikami s naruszenjamizrenja, „Defektołogja”, nr 5, s. 76−87 [Григорьева Г. В. (1998), Особенности овладения невербальными средствами общения
дошкольниками с нарушениями зрения, „Дефектология”, № 5, с. 76−87].
Kostjuczek N. S. (1955), Srawnitelnojeissledowanijesłowarnogo zapasa u slepych i zrjaczichdetejmładszegoszkolnogowozrosta, w: Tezisy dokłada naucznojsessjii po defiektołogii. Sekcja tifłopedagogiki, APN RSFSP, Moskwa, s. 67 [Костючек Н. С. (1955), Сравнительное исследование словарного запаса у слепых и зрячих детей младшего школьного возраста. В: Тезисы доклада научной сессии по дефектологии. Секция тифлопедагогики, АПН РСФСР, Москва, с. 67].
Landau B. (1997), Language and experience in blind children, w: Blindness and Psychological Development in Young Children, V. Lewis, G. M. Collis (eds.), British Psychological Society, Leicester.
Majewski T. (1983), Psychologia niewidomych i niedowidzących, PWN, Warszawa.
Majewski T. (2002), Tyflopsychologia rozwojowa: psychologia dzieci niewidomych i słabo widzących, Polski Związek Niewidomych, Warszawa.
Miner L. A. (1963), Study of the incidence of speech deviation among visually handicapped children, „New Outlook for The Blind”, vol. 57, s. 10−14.
Preisler G. (1997), Social and Emotional Development of Blind Children: A Longitudinal Study, w: Blindness and Psychological Development in Young Children,Vicky Lewis and Glyn M. Collis. British Psychological Society, Leicester, s. 117–137.
Recchia S. L. (1997). Establishing intersubiective experience: developmental challenges for young children with congenital blindness and autism and theircaregivers. In: Blindness and Psychological Development in Young Children, V. Lewis, G.M. Collis (eds.), British Psychological Society, Leicester, s. 116-129.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli, Dz. U. 2009 nr 50, poz. 400.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, Dz. U. 2013, poz. 532.
Sękowska Z. (1974), Kształcenie dzieci niewidomych, PWN, Warszawa.
Sękowska Z. (1981), Tyflopedagogika, PWN, Warszawa.
Sękowska Z. (1998), Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej, Warszawa.
Sołncewa L. I. (2006), Psygologjadetej z naruszenijamizrenja, Kłassiks Styl, Moskwa [Солнцева Л.И. (2006), Психология детей с нарушениями зрения, КлассиксСтиль, Москва].
Styczek I. (1983), Logopedia,PWN, Warszawa.
Tonkovic F. (1978), Developing Langual Expression, w: Unseresblindes Kind, KE SRPN,
Lipsk.
Trębicka-Postrzygacz B. (2007), Instytucje kształcenia i wychowania dzieci niesłyszących na ziemiach polskich w latach 1817–1939, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin (nieopublikowana rozprawa doktorska).
Wołkowa Ł.S. (1989), Logopedija, Własos, Moskwa [Волкова Л.С. (1989), Логопедия, Владос, Москва].
Wygotski L.S. (1995), Kpsichołogiipedagogikedetskojdefektiwnosti, w: L.S. Wygotski, Problemydefektologii, Proswieszczenije, Moskwa [Выготский Л.С. (1995), К психологии и педагогике детской дефективности. В: Выготский Л.С. (1995), Проблемы дефектологии, Просвещение, Москва].
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. 1991 nr 95, poz. 42 (z późn. zm).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Dz. U. 2004 nr 210, poz. 2135 (z późn. zm).
Zaorska M. (2015a), Specyfika rozwoju mowy oraz ukierunkowania terapii logopedycznej dzieci niewidzących i słabo widzących, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń (w druku).
Zaorska M. (2015b), Istota i szczególność zaburzeń mowy oraz terapii logopedycznej dzieci z niepełnosprawnością wzrokową, „Forum Logopedy”, nr 7, s. 46−50.
Zaorska M. (1996), Niewerbalne sygnały komunikacji dzieci niewidomych w młodszym wieku szkolnym, „Zeszyty Naukowe WSP w Olsztynie, Prace Pedagogiczne”, z. 2, pod red. J. Górniewicza, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Olsztyn, s. 185−194.
Zaorska M. (1997), Niewerbalne sygnały komunikacji u dzieci słabowidzących w młodszym wieku szkolnym, „Roczniki Pedagogiki Specjalnej”, t. 8, pod red. J. Pańczyka, Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjalnej, Warszawa, s. 312−321.
Zaorska M. (2012), Dotychczasowe możliwości kształcenia logopedów w Polsce, „Wychowanie na co Dzień”, nr 6, s. 3−8.
Zaorska M. (2013), Znaczenie badań nad zaburzeniami mowy – stan, perspektywy, wyzwania, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 17, s. 199−209.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1499
Liczba cytowań: 0
