Social Inclusion of Adults with a Light Intellectual Disability
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2023.027Abstrakt
Problem: How do adults with a light intellectual disability manifest social inclusion? Method: qualitative research conducted by means od in-depth interview. The empirical material was interpreted by using the assumptions of the hermeneutical-phenomenological perspective. The research involved 15 adults with a light intellectual disability aged 23-37 from Poland. Results: The subjects have acces to health care, use public transport when needed and are familiar with digital technology and electronic banking services. Those, who are not well acquainted with electronic media use debit card. Participation in cultural events is not always well accessed by people with intellectual disability. The respondents are not exposed to social exclusion due to their economic standing. Those, who are not professionally active are offered institutional support when it is necessary. Conlusion: Light intellectual disability, in case of the group of people subject to the tests performed, does not constitute a factor limiting social incusion. Adequate cognitive resources possessed by the respondents as well as social roles they play supports their blending into the community of people without disabilities.
Bibliografia
Abbott, S., & McConkey, R. (2006). The Barriers to Social Inclusion as Perceived by People with Intellectual Disabilities. Journal of Intellectual Disabilities, 10(3), 275–287, doi: 10.1177/1744629506067618.
Ablewicz, K. (1994). Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice [Hermeneutical and Phenomenological Perspective of Research in Pedagogy]. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Alonso-Sardon, M., Iglesias-de-Sena, H., Fernandez-Martin, L.C., & Miron-Canelo, J.A. (2019). Do Health and Social Support and Personal Autonomy Have an Influence on the Healthrelated Quality of Life of Individuals with Intellectual Disability? BMC Health Services Research, 19(1), 1–10, doi: 10.1186/s12913-018-3856-5.
Apostolidis, K., Mezaris, V., & Papadogiorgagi, M. (2022). Content and Other Resources Recommendations for Individuals with Intellectual Disability: A Review. Retrieved 22 February 2023 from: https://www.mdpi.com/2079-9292/11/21/3472.
Bartnikowska U., Chyła A., & Ćwirynkało K. (2014). Kobiety z niepełnosprawnością intelektualną w roli matki – perspektywa zagrożeń [Women with Intellectual Disabilities in the Role of Mothers – the Perspective of Threats]. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 13, 40–53.
Bąbka, J. (2020). Style życia jako kategorie opisu realizacji zadań rozwojowych przez dorosłe osoby z lekką niepełnosprawnością intelektualną [Lifestyles as Categories of Description of the Implementation of Developmental Tasks by Adults with Mild Intellectual Disabilities]. Wychowanie w Rodzinie, XXII, 1, 205–226, doi: 10.34616/wwr.2020.1.205.226.
Bielawska, J. (2018). Zasady optymalnej komunikacji z osobą z niepełnosprawnością intelektualną [Principles of Optimal Communication with a Person with Intellectual Disability]. Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, 26(1), 31–39.
Bredewold, F., & Weele van der, S. (2022). Social Inclusion Revisited: Sheltered Living Institutions for People with Intellectual Disabilities as Communities of Difference. Retrieved 22 June 2022 from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36585539.
Caton, S., & Chapman, M. (2020). The Use of Social Media and People with Intellectual Disability: A Systematic Review and Thematic Analysis. Journal of Intellectual & Developmental Disability, 41(2), 125–139, doi: 10.3109/13668250.2016.1153052.
Chadwick, D.D., Quinn, S., & Fullwood, Ch. (2016). Perceptions of the Risks and Benefits of Internet Access and Use by People with Intellectual Disabilities. British Journal of Learning Disabilities, 45(1), 21–31, doi: 10.1111/bld.12170.
Ćwirynkało, K. (2020). Realizowanie się w rolach przez kobiety z niepełnosprawnością intelektualną. Raport z badań fokusowych [Realization of Roles by Women with Intellectual Disabilities. Focus Group Report]. Niepłnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 38, 155–169.
Ćwirynkało, K. (2021). Niepełnosprawność intelektualna mężczyzn jako cecha niedostrzegana, nieistotna, negowana lub nadawana przez innych – perspektywa partnerek [Intellectual Disability of Men as an Unnoticed, Insignificant, Negated or Given by Others Feature – The Perspective of Female Partners]. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 41, 182–197.
Ćwirynkało, K. (2022). Ojcowie z niepełnosprawnością intelektualną mówią o swoich planach, marzeniach i przyszłości dzieci. Raport z badań [Fathers with Intellectual Disabilities Talk About Their Plans, Dreams and the Future of Their Children. Research Report]. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 41(1), 67–84.
Diaz Pallisera, M. (2020). Personalized Support for People with Intellectual Disabilities: Functions and Training of Socio-Educational Professionals for Social Inclusion. Retrieved 20 February 2023 from: https://www.proquest.com/openview/29a31cf15313706bf867278a2cd38589/1?pq-origsite=gscholar&cbl=996330.
Ditchman, N., Werner, S., Kosyluk, K., Jones, N., Elg, B., & Corrigan, P.W. (2013). Stigma and Intellectual Disability: Potential Application of Mental Illness Research. Rehabilitation Psychology, 58(2), 206–216, doi: 10.1037/a0032466.
Dodevska, G.A., & Vassos, M.V. (2013). What Qualities are Valued in Residential Direct Care Workers From the Perspective of People with an Intellectual Disability and Managers of Accommodation Services? Journal of Intellectual Disability Research, 57(7), 601–615, doi: 10.1111/j.1365-2788.2012.01565.x.
Doherty, A., Atherton, H., & Boland, P. (2020). Barriers and Facilitators to Primary Health Care for People with Intellectual Disabilities and/or Autism: An Integrative Review. Retrieved 20 February 2023 from: https://bjgpopen.org/content/4/3/bjgpopen20X101030.
Emerson, E., & Hatton, C. (2014). Health Inequalities and People with Intellectual Disabilities. Cambridge: University Press.
Firkowska-Mankiewicz, A. (2000). Does Exclusive Education Cintribute to a Good Quality Life? Retrieved 20 Aprill 2015 from: http://www.isec2000.org.uk/abstract/papers.
Firkowska-Mankiewicz, A. (2018). Środowisko życiowe a jakość życia osób z niepełnosprawnością intelektualną [Living Environment and People’s Quality of Life with an Intellectual Disability]. In: J. Głodkowska, K. Sponowicz, & I. Petejuk-Mazurek (Eds.), Tradycja i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich. W 95-lecie Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej [Tradition and Modernity of Special Pedagogy in Creating a Society For Everyone. On the 95th Anniversary of the Academy of Special Education Maria Grzegorzewska], (pp. 254–259). Warszawa: Wydawnictwo Akademii
Pedagogiki Specjalnej.
Friedman, C., & Rizzolo, M.C. (2016). The State of Transportation for People with Intellectual and Developmental Disabilities in Medicaid Home and Community- Based Services 1915(c) Waivers. Journal of Disability Policy Studies, 27(3), 168–177, doi: 10.1177/1044207316644413.
Gajdzica, Z. (2017), Dorosłość osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim [Adulthood of People with Mild Intellectual Disabilities]. In: M. Bełza, Z. Gajdzica, & D. Prysak (Eds.), (Nie)łatwe drogi wchodzenia w dorosłość przez osoby z niepełnosprawnością [(Un)Easy Ways of Entering Adulthood by People with Disabilities], (pp. 91–150). Cieszyn: Wydawnictwo Arka.
Glencross, S., Mason, J., Katsikitis, M., & Greenwood, K.M. (2021). Internet Use by People with Intellectual Disability: Exploring Digital Inequality – A Systematic Review. Cyberpsychology Behavior and Social Networking, 24(8), 503–520, doi: 10.1089/cyber.2020.0499.
Hayes, S.C., & Martin, F.B. (2007). Consumers with an Intellectual Disability and Carers: Perceptions of Interactions with Banks. Journal of Intellectual Disabilities, 11(1), 9–21, doi: 10.1177/1744629507073995.
Heitplatz, V.N., Buhler, C., & Hastall, M.R. (2021). Usage of Digital Media by People with Intellectual Disabilities: Contrasting Individuals’ and Formal Caregivers’ Perspectives. Journal of Intellectual Disabilities, 26(2), 420–441, doi 10.1177/1744629520971375.
Jabłoński, M. (2018). Jakość życia mężczyzn z niepełnosprawnością intelektualną [Quality of Life of Men with Intellectual Disabilities]. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Kaliszewska, K., & Żółkowska, T. (2020). Rozumienie prawa przez osoby z lekką niepełnosprawnością intelektualną [Understanding of The Law by People with Mild Intellectual Disabilities]. Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1(47), 37–70, doi: 10.5604/01.3001.0014.0695.
Kirenko, J., & Łaba-Hornecka, A. (2018). Niepełnosprawność intelektualna – wyuczona bezradność. Uwarunkowania [Intellectual Disability – Learned Helplessness. Conditions]. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Krause, A. (2010). Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej [Contemporary Paradigms of Special Pedagogy]. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Krause, A., Żyta, & A., Nosarzewska, S. (2010). Normalizacja środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną [Normalization of the Social Environment of People with an Intellectual Disability]. Toruń: Wydawnictwo Akapit.
Kvale, S. (2021). Prowadzenie wywiadów. Niezbędnik badacza [Conducting Interviews. A Researcher’s Must-Have]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Levinson, J.D. (1986). A Conception of Adult Development. American Psychologist, 41(1), 3–13, doi: 10.1037/0003-066X.41.1.3.
Lubińska-Kościółek, E. (2018). Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w muzeach i galeriach sztuki [A Person with an Intellectual Disability in Museums and Art Galleries]. Biblioteka Współczesnej Myśli Pedagogicznej, 7, 156–165.
Mamroł, A. (2016). Osoba z niepełnosprawnością w środowisku medialnym [A Person with a Disability in the Media Environment]. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Marciniak-Madejska, N. (2016). Obiektywna i subiektywna jakość życia dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną zamieszkujących województwo wielkopolskie. Uwarunkowania środowiskowe oraz poziom wsparcia realizatorów polityki społecznej [Objective and Subjective Quality of Life of Adults with Intellectual Disabilities Living in the Wielkopolskie Voivodeship. Environmental Conditions and the Level of Support for Implementing Social Policy]. Retrived 22 June 2022 from: https://wrot.umww.pl/wp-content/uploads/2016/02/Jako%C5%9B%C4%87-%C5%BCycia-doros%C5%82ych-os%C3%B3b-z-niepe%C5%82nosprawno%C5%9Bci%C4%85-intelektualn%C4%85-raport-2014.pdf.
Mastrogiuseppe, M., Span, S., & Bortolotti, E. (2021). Improving Accessibility to Cultural Heritage for People with Intellectual Disabilities: A Tool for Observing the Obstacles and Facilitators for the Access to Knowledge. Journal of Intellectual Disabilities, 15(2), 113–123, doi: 10.1016/j.alter.2020.06.016.
Myśliwczyk, I. (2017). Dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną – (nie) - możliwe zmiany w ich sytuacji rodzinnej [Adults with Intellectual Disabilities –(Im)Possible Changes in Their Family Situation]. Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 25, 73–87.
Myśliwczyk, I. (2022). Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną –retrospekcja doświadczeń biograficznych [Motherhood of a Woman with Intellectual Disability – Retrospection of Biographical Experiences]. Quarterly Journal Fides et Ratio, 1(49), 151–163.
Nicholson, L., & Cooper, S.A. (2013). Social Exclusion and People with Intellectual Disabilities: A Rural-Urban Comparison. Journal of Intellectual Disability Research, 57(4), 333–346, doi: 10.1111/j.1365-2788.2012.01540.x.
Nirje, B. (1976). The Normalization Principle and Its Human Management Implications. In: R.B. Kugel, & W. Wolfensberger (Eds.), Changing Patterns in Residential Services for the Mantally (pp. 179–195). Washington: President’s Committee on Mental Retardation.
Northway, R. (2017). Equality and Equity of Access to Healthcare for People with Intellectual
Disabilities. Retrieved 22 February 2023 from: http://www.intellectualdisability.info/changing-values/articles/equality-and-equity-of-access-to-healthcare-for-people-with-intellectual-disabilities.
Obuchowska, I. (1996). Dziecko upośledzone umysłowo w stopniu lekkim [Mildly Mentally Retarded Children]. In: I. Obuchowska (Ed.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie [Disabled Child in the Family], (pp. 199–238). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Owuor, J. Jarkan, F., & Kayabu, B. (2018). Does Assistive Technology Contribute to Social Inclusion for People with Intellectual Disability? A Systematic Review Protocol. Retrieved 28 June 2022 from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29440153/.
Parchomiuk, M. (2015). Dorosłość osób z upośledzeniem umysłowym – wybrane aspekty [Adulthood of People with Mental Retardation – Selected Aspects]. Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 4, 3–19.
Park, J., & Chowdhury, S. (2022). Investigating the Needs of People with Disabilities to Ride Public Transport Routes Involving Transfers. Retrieved 23 February 2023 from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1077291X22000108.
Pasikowski, S. (2015). Granice teoretycznego nasycenia [Limits of Theoretical Saturation]. Rocznik Lubuski, 41(1), 33–40.
Pffeifer, B., DeRita, J., Giacomucci, E., & Gubler, J. (2021). Barriers and Facilitators to Public Transportation Use for Individuals with Intellectual and Developmental Disabilities. Occupational Therapy in Mental Health, 37(2), 1–14, doi: 10.1080/0164212X.2020.1832013.
Pietkiewicz, I., & Smith, J.A. (2012). Praktyczny przewodnik interpretacyjnej analizy fenomenologicznej w badaniach jakościowych w psychologii [A Practical Guide To Interpretive Phenomenological Analysis in Qualitative Research in Psychology]. Czasopismo Psychologiczne, 2(18), 361–369.
Pietras, T., Witusik, A., Panek, M., Kuna, P., & Górski, P. (2012). Problemy zdrowia somatycznego u osób z niepełnosprawnością intelektualną [Somatic Health Problems in People with Intellectual Disabilities]. In: K. Bobińska, T. Pietras, & P. Gałecki (Eds.), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia [Intellectual Disability – Etiopathogenesis, Epidemiology, Diagnosis, Therapy], (pp. 374–398). Łódź: Wydawnictwo Continuo.
Plichta, P. (2012). Wyniki badań nad korzystaniem z Internetu przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną – praktyczne implikacje [Results of Research on the Use of the Internet by People with Intellectual Disabilities – Practical Implications]. In: J. Pyżalski (Ed.), Cyberbulling, zjawisko, konteksty, przeciwdziałanie [Cyberbulling, Phenomenon, Contexts, Counteraction], (pp. 69–92). Łódź: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Ploch, L. (2018). Dyskryminacja osób z niepełnoprawnością intelektualną w kulturze w opinii rodziców i studentów pedagogiki [Discrimination of People with Intellectual Disabilities in Culture in the Opinion of Parents and Students of Pedagogy]. Student Niepełnosprawny. Szkice i rozprawy, 18(11), 185–201.
Ramik-Mażewska, I. (2018). Style życia kobiet z niepełnosprawnością intelektualną. Studium socjopedagogiczne [Lifestyles of Women with Intellectual Disabilities. Socio-Pedagogical Study]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe FREL.
Schalock, R.L., Luckasson, R., & Tass, M.J. (2021). Intellectual Disability: Definition, Diagnosis, Classification, and Systems of Supports (12th Edition). Washington: DC: American Association on Intellectual and Developmental Disabilities.
Simplican, S.C., Leader, G., Kosciulek, J., & Leahy, M. (2014). Defining Social Inclusion of People with Intellectual and Developmental Disabilities: An EcologicalModel of Social Networks and Community Participation. Research in Developmental Disabilities, 38 C(3), 18–29, doi: 10.1016j.ridd.2014.10.008.
Warchlewska, A. (2017). Ekskluzja finansowa osób z niepełnosprawnością [Financial Exclusion of People with Disabilities]. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania, III(24), 35–52.
Wilson, N.J., Jaques, H., Johnson, A., & Brotherton, M.L. (2017). From Social Exclusion to Supported Inclusion: Adults with Intellectual Disability Discuss Their Lived Experiences of a Structured Social Group. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 10(9), 847–858, doi: 10.1111/jar.12275.
Woś, K. (2019). Rozwijanie kompetencji kulturalnych dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną – projekt naukowy “Kulturalni w Toruniu” [Developing Cultural Competences of Adults with Intellectual Disabilities – Scientific Project “Cultural in Toruń”]. Nauki o Wychowaniu. Studia interdyscyplinarne, 2(9), 195–211, doi: 10.18778/2450-4491.09.13.
Xun, K. (2019). The Landing is Too Hard: How Social Workers Perceive Institutional Support for Case Management in Services for Adults with Intellectual Disabilities in Hong Kong. International Social Work, 6(6), 1548–1560, doi: 10.1177/0020872819852.
Zawiślak, A. (2011). Jakość życia dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną [Quality of Life of Adults with Intellectual Disabilities]. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Zielińska, J. (2015). Samodzielność osób z niepełnosprawnością w Internecie [Independence
of People with Disabilities on the Internet]. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Paedagogica, V, 4–16.
Zurzycka, P., & Radzik, T. (2016). Dorosła osoba niepełnosprawna jako podmiot opieki pielęgniarskiej – wybrane zagadnienia [An Adult with Intellectual Disability as a Subject of Nursing Care – Selected Issues]. Problemy Pielęgniarstwa, 24(1), 4–16.
Żółkowska, T. (2004). Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualną: uwarunkowania i obszary [Equalizing Social Opportunities for People with Intellectual Disabilities: Conditions and Areas]. Szczecin: Oficyna In Plus.
Żółkowska, T., & Parafiniuk T. (2021). Poczucie jakości życia w kontekście indywidualnego wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przykład konceptualizacji badań [The Sense of Quality of Life in the Context of Individual Support for People with Intellectual Disabilities. An Example of Research Conceptualization]. In: I. Ramik-Mażewska (Ed.), Pedagogika specjalna – poszukiwania [Special Pedagogy – Research], (pp. 121–132), Kraków: Wydawnictwo Rys.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Jarosław Antoni Bąbka, Regina Korzeniowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 196
Liczba cytowań: 0
