Dyskretne oraz jawne deficyty edukacyjne dzieci i młodzieży z rodzin wysokiego ryzyka socjalnego
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2015.038Słowa kluczowe
socjologia edukacji, deficyty edukacyjne, edukacja – aspekt społeczny, edukacja dzieci i młodzieży, grupy wysokiego ryzyka socjalnego, nierówności społeczne – badaniaAbstrakt
Artykuł lokuje się w nurcie socjologii edukacji. Analizuje on zagadnienie deficytów edukacyjnych dzieci i młodzieży wysokiego ryzyka socjalnego. Jego głównym problemem badawczym jest indywidualny kontekst strukturalnych nierówności społecznych w zakresie edukacji.
Tekst oparty jest na badaniach empirycznych zrealizowanych w województwie wielkopolskim. Wykorzystano w nich wywiady pogłębione, zogniskowane wywiady grupowych, ankiety internetowe, panel ekspercki oraz ankietę audytoryjną. Próbę badawczą stanowili zarówno członkowie grup wysokiego ryzyka socjalnego (dzieci oraz osoby dorosłe), jak i przedstawiciele ich otoczenia (inni uczniowie, nauczyciele, członkowie podmiotów zaangażowanych we wsparcie) oraz eksperci.
Artykuł próbuje pokazać, że nie wszystkie czynniki związane z makrospołecznym otoczeniem ucznia, które wskazuje się zwykle jako główne mechanizmy generowania deficytów, faktycznie nimi są. Podkreśla on bowiem rangę jednostkowych postaw dzieci i rodziców w zakresie przeciwdziałania lub pogłębiania sytuacji problemów edukacyjnych dziecka. W celu pełniejszego opisu przywoływanego fenomenu w publikacji używane są kategorie „dyskretnych” oraz „jawnych” deficytów edukacyjnych.
Bibliografia
Batorski D. (2005), Internet a nierówności społeczne, „Studia Socjologiczne”, nr 2(177), s. 107–131.
Batorski D. (2014), Polacy wobec technologii cyfrowych – uwarunkowania dostępności i sposobów korzystania (s. 357–384), [w:] J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza Społeczna 2013: Warunki i jakość życia Polaków. Pobrane z:
http://analizy.mpips.gov.pl/images/stories/publ_i_raporty/DS2013/Raport_glowny_Diagnoza_
Spoleczna_2013.pdf, dostęp: 14.04.2015.
Bourdieu P., Passeron J. C. (1990), Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, tłum. E. Neyman, PWN, Warszawa.
Borowicz R. (2000), Nierówności społeczne w dostępie do wykształceni. Casus Suwalszczyzny, Wszechnica Mazurska w Olecku, Olecko.
Brzezińska A. I., Jabłoński S., Ziółkowska B. (2014), Specyficzne i specjalne potrzeby edukacyjne,
„Edukacja”, nr 2 (127), s. 37–52.
Cicourel A. (1974), Some Basic Theoretical Issues in the Assessment of the Child’s Performance
in Testing and Clasroom Setting, [w:] A. Cicourel (ed.), Language Use and School Performance, New York: Academic Press Inc. s. 300–349.
Dolata R. (2008), Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwo UW, Warszawa.
Drozdowski R., Szlendak T. (2013), Socjologia wobec złożoności współczesnego świata, „Studia Socjologiczne”, nr 4(211), s. 7–18.
Filiciak M., Danielewicz M., Halawa M., Mazurek P. i Nowotny A. (2010), Młodzi i media. Nowe media a uczestnictwo w kulturze. Raport z Centrum Badań nad Kulturą Popularną SWPS. Pobrane z: http://bi.gazeta.pl/im/9/7651/m7651709.pdf, dostęp: 14.04.2015.
Gmerek T. (2011), Edukacja i nierówności społeczne Studium porównawcze na przykładzie Anglii, Hiszpanii i Rosji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Gromkowska-Melosik A. (2011), Edukacja i (nie)równość społeczna kobiet. Studium dynamiki
dostępu, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Gromkowska-Melosik A., Gmerek T. (2008), Problemy nierówności społecznej w teorii i praktyce edukacyjnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kwieciński Z. (2002), Wykluczanie, Wydawnictwo UMK, Toruń.
Kwieciński Z. (2007), Sprawiedliwa nierówność czy niesprawiedliwa równość? Implikacje edukacyjne, „Nauka”, nr 4, s. 35–42.
Melosik Z., Szkudlarek T. (2009), Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Rosalska M. (2006), Empowerment w kształceniu ustawicznym, „E-mentor”, nr 3 (15), s. 33–38.
Rose D. (1999), Culture, Competence and Schooling: Approaches to Literacy Teaching in Indigenous School Education, [w:] F. Christie (ed.), Pedagogy and the Shaping of Consciousness. Linguistic and Social Process, London: Cassell, s. 217–243.
Sawiński Z. (2009), Nierówności edukacyjne w teoriach struktury społecznej, „Studia Socjologiczne”,
nr 1 (192), s. 89–114.
Sawiński Z. (2011), Jak mierzyć nierówności w dostępie do wykształcenia?, Analizy IBE/01/2011. Pobrane z: http://eduentuzjasci.pl/images/stories/publikacje/ibe-analizy-01-2011-jak-mierzyc-nierownosci.pdf, dostęp: 14.04.2015.
Sennet R. (2010), Kultura nowego kapitalizmu, tłum. G. Brzozowski, K. Osłowski, Wydawnictwo
Muza, Warszawa.
Startek, M. (2001), Przyczyny nieobecności uczniów na lekcjach (na przykładzie Liceum Ekonomicznego dla Młodzieży Fundacji ODK w Policach), „Wychowanie na co dzień”, nr 1–2, s. 17–19.
Szafraniec K. (2008), Młodość i oświata za burtą przemian, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Szymański M. J. (2004), Studia i szkice z socjologii edukacji, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
Zawistowska A. (2012), Horyzontalne nierówności edukacyjne we współczesnej Polsce, Wydawnictwo
Scholar, Warszawa.
Zwarthoed D. (2012), Zrozumieć biedę. John Rawls – Amartya Sen, przeł. A. Karpowicz, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Żłobicki W., Maj B. (2012), Nierówność szans edukacyjnych. Przyczyny, skutki, koncepcje zmian, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1452
Liczba cytowań: 0
