Critical Analysis of Catholic Media Discourse on Health Education as a New Subject in Polish Schools
DOI:
https://doi.org/10.12775/PBE.2025.014Keywords
health education, Catholic media discourse, Critical Discourse Analysis, Polish school, feminist perspectiveAbstract
Health education, as a process of learning a sense of responsibility for one’s own health and the health of others, functions in many countries around the world. In 2024, a regulation was issued containing a draft curriculum for a new subject in Polish schools – Health Education. This is a manifestation of gradual legislative efforts aimed at change in Polish education. According to the concept of Michael W. Apple, groups exerting influence on the shaping of educational policy include, among others, religious groups, including those with a conservative orientation. This, in turn, may lead to the creation of inequalities in society. Therefore, the aim of this article was to reconstruct Catholic media discourse (giving voice to representatives of Catholicism) on Health Education as a new subject in Polish schools. The study was guided by the following research question: How is Health Education, as a new school subject, presented in Catholic media discourse? Thirty articles were analysed (radiomaryja.pl, opoka.org.pl, deon.pl, ekai.pl, gosc.pl), using critical discourse analysis in the discourse-historical approach of Ruth Wodak and Martin Reisigl. Supporting concepts were childhood innocence and health/morality binary. Health Education, as a new subject in Polish schools, was presented in the analysed discourse in a rather unambiguous, negative way. Catholic media equated it with sex education, seeing it as indoctrination and a threat to defenceless students, and even to the entire nation. The reasons for the negative assessment of health education in Catholic media discourse also included the departure by the authors of the curriculum from traditional values, in favour of an approach focused on scientific knowledge, and the neglect of the aspect of teacher preparation for teaching the new subject. The pressure presented in the analysed discourse ultimately proved effective – health education was no longer made compulsory. This suggests that the influence of religious groups (particularly Catholic ones) on education in Poland does, in fact, exist.
References
Apple, M. W. (2019). On Doing Critical Policy Analysis. Educational Policy, 33(1), 276–287, https://doi.org/10.1177/0895904818807307.
Buchnat, M., Chmura-Rutkowska, I., & Gulczyńska, A. (2018). Nuda szkolnego wychowania do życia w rodzinie [The Boredom of School Family Life Education]. Studia Edukacyjne, 51, https://doi.org/10.14746/se.2018.51.7.
Chrzczonowicz, M., & Klauziński, S. (2019). Miłosierne kazania abp. Jędraszewskiego: „Tęczowa zaraza”, „Ideologia LGBT zaprzecza godności człowieka” [Merciful Sermons of Archbishop Jędraszewski: “The Rainbow Plague,” “LGBT Ideology Denies Human Dignity”]. Oko.press. Retrieved 31 January 2025 from: https://oko.press/kosciol-lgbt-marsz-bialystok.
Dec-Pietrowska, J., & Paprzycka, E. (2016). Wychowanie do życia w rodzinie – raport przedmiotowy [Family Life Education – Subject Report]. In: I. Chmura-Rutkowska, M. Duda, M. Mazurek, & A. Sołtysiak-Łuczak (Eds.), Gender w podręcznikach. Raport (Tom 3) [Gender in Textbooks. Report (Vol. 3)], (pp. 127–173). Feminoteka.
Dębski, M., & Flis, J. (2023). MŁODE GŁOWY. Otwarcie o zdrowiu psychicznym. Raport z badania dotyczącego zdrowia psychicznego, poczucia własnej wartości i sprawczości wśród młodych ludzi w Polsce [YOUNG HEADS. An Open Talk about Mental Health. Report on a Study of Mental Health, Self-Esteem and Agency among Young People in Poland]. Fundacja UNAWEZA.
Fields, J. (2008). Risky Lessons: Sex Education and Social Inequality. Rutgers University Press.
Fraser, N. (1997). Justice Interruptus: Critical Reflections on the “Postsocialist” Condition (1st ed.). Routledge, https://doi.org/10.4324/9781315822174.
Grzymała-Busse, A. (2015). Nations under God: How Churches Use Moral Authority to Influence Policy. Princeton University Press, https://doi.org/10.1515/9781400866458.
Grzymała-Busse, A. (2019). Polska jako anomalia w stosunkach pomiędzy Kościołem i państwem? [Poland as an Anomaly in Church-State Relations?]. Almanach 2019/2020, Concilium Civitas. Retrieved 31 January 2025 from: https://conciliumcivitas.pl/almanachy/almanach-2019-20/polska-jako-anomalia-w-stosunkachpomiedzy-kosciolem-i-panstwem/.
Ipsos. (2024). World Mental Health Day 2024: Global charts. Retrieved 31 January 2025 from: https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2024-10/Ipsos%20World%20Mental%20Health%20Day%202024%20Global%20Charts.pdf.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 no. 78 item 483). [Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997].
Kopińska, V. (2017). Krytyczna analiza dyskursu – podstawowe założenia, implikacje, zastosowanie [Critical Discourse Analysis – Basic Assumptions, Implications, Applications]. Rocznik Andragogiczny, 23, 311–334, https://doi.org/10.12775/RA.2016.016.
Lewicka-Zelent, A. (2019). Przygotowanie nauczycieli do nauczania przedmiotu WDŻ [Teacher Preparation for Teaching the Family Life Education Subject]. Wychowanie w Rodzinie, 1/2019.
Łaszyn, J. (2013). Równość czy/i odrębność? Edukacja pozaformalna Romów w świetle teorii Nancy Fraser [Equality or/and Difference? Roma Non-Formal Education in the Light of Nancy Fraser’s Theory]. Dyskursy Młodych Andragogów, 14, 29–46.
MEN. (2013). Edukacja zdrowotna [Health Education]. Retrieved 31 January 2025 from: https://www.gov.pl/web/edukacja/edukacja-zdrowotna.
MEN. (2017). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej [Regulation of the Minister of National Education of 14 February 2017 on the core curriculum for preschool education and the core curriculum for general education for primary schools, including for pupils with moderate or severe intellectual disabilities, general education for first-cycle vocational schools, general education for special schools preparing for employment, and general education for post-secondary schools]. Dz.U. 2017, item 356.
MEN. (2024a). Edukacja zdrowotna w szkołach od 2025 roku. Ruszają prace przygotowawcze [Health Education in Schools from 2025. Preparatory Work Begins]. Retrieved from: https://www.gov.pl/web/edukacja/edukacja-zdrowotna-w-szkolachod-2025-roku-ruszaja-prace-przygotowawcze.
MEN. (2024b). Uzasadnienie do Rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej [Justification for the Regulation of the Minister of Education amending the regulation on the core curriculum for preschool education and the core curriculum for general education for primary schools, including for pupils with moderate or severe disabilities, general education for first-cycle vocational schools, general education for special schools preparing for employment, and general education for post-secondary schools]. Retrieved 31 January 2025 from: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12391102/katalog/13091738#13091738.
MEN. (2024c). Projekt Rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej [Draft Regulation of the Minister of Education amending the regulation on the core curriculum for preschool education and the core curriculum for general education for primary schools, including for pupils with moderate or severe intellectual disabilities, general education for stage I sectoral vocational schools, general education for special schools preparing for employment, and general education for post-secondary schools]. Retrieved 31 January 2025 from: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12391102/katalog/13091738#13091738.
Przybysz-Zaremba, M. (2024). Kształtowanie postaw zdrowotnych [Shaping Health Attitudes]. In: J. Daszykowska-Tobiasz (Ed.), Sytuacja zdrowotna młodzieży [Youth Health Situation], (pp. 155–178). Instytut Badań Edukacyjnych.
Robinson, K. H., & Davis, C. (2018). Sexuality Education in Early Childhood. In: L. Allen & M. L. Rasmussen (Eds.), The Palgrave Handbook of Sexuality Education (pp. 217–242). Palgrave Macmillan, https://doi.org/10.1057/978-1-137-40033-8.
Rzecznik Praw Dziecka (2024). Nowy przedmiot w szkole. Edukacja zdrowotna w komisjach sejmowych [New Subject at School. Health Education in Parliamentary Committees]. Retrieved 31 January 2025 from: https://brpd.gov.pl/2024/11/20/nowy-przedmiot-w-szkole-edukacja-zdrowotna-w-komisjach-sejmowych/.
Svendsen, S. H. (2018). The Cultural Politics of Sex Education in the Nordics. In: L. Allen & M. L. Rasmussen (Eds.), The Palgrave Handbook of Sexuality Education (pp. 137–156). Palgrave Macmillan, https://doi.org/10.1057/978-1-137-40033-8.
WHO. (1948). Constitution of the World Health Organization.
WHO. (2010). Standardy edukacji seksualnej w Europie: Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem [Standards for Sexuality Education in Europe: Basic Recommendations for Policymakers and Professionals in Education and Health].
Wodak, R. (2008). Dyskurs populistyczny: retoryka wykluczenia a gatunki języka pisanego [Populist Discourse: The Rhetoric of Exclusion and Genres of Written Language]. In: A. Duszak & N. Fairclough (Eds.), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej [Critical Discourse Analysis. An Interdisciplinary Approach to Social Communication], (pp. 185–214). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS.
Woynarowska, B. (2012a). Edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży i jej cele [Health education of children and adolescents and its aims]. In: B. Woynarowska (Ed.), Organizacja i realizacja edukacji zdrowotnej w szkole. Poradnik dla dyrektorów szkół i nauczycieli szkół podstawowych [Organisation and implementation of health education at school. A guide for school principals and primary school teachers], (pp. 11–13). ORE.
Woynarowska, B. (2012b). Cechy współczesnej edukacji zdrowotnej [Characteristics of contemporary health education]. In: B. Woynarowska (Ed.), Organizacja i realizacja edukacji zdrowotnej w szkole. Poradnik dla dyrektorów szkół i nauczycieli szkół podstawowych [Organisation and implementation of health education at school. A guide for school principals and primary school teachers], (pp. 14–18). ORE.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Natalia Stek-Łopatka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 131
Number of citations: 0
