Synteza polskiej historiografii doby romantyzmu według Andrzeja Wierzbickiego. Rekonstrukcja modelu syntezy
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2023.04Ключові слова
historiografia polska, doba romantyzmu, historia historiografii, synteza historiograficzna, model syntezy, Andrzej WierzbickiАнотація
W tekście podjęłam próbę rekonstrukcji „modelu syntezy historiografii doby romantyzmu”, skonstruowanej przez Andrzeja Wierzbickiego w jego publikacji: Historiografia polska doby romantyzmu. Kontekstem historiograficznym dla pracy Wierzbickiego była zastana przez autora tradycja ujęć historii historiografii XIX w. oraz jego własne doświadczenie w ujmowaniu problemów historiografii XVIII i XIX w. Z kolei rekonstruując autorski model syntezy, brałam pod uwagę sposób ujęcia „historiografii doby romantyzmu”, zarówno jako ujęcia syntetycznego oraz jako oryginalnej konceptualizacji zadań i wyzwań dla historyka historiografii w końcu lat 90. Rekonstrukcja modelu została przeprowadzona w czterech krokach: 1) ustalenie stanu badań i roli istniejącej historiografii, 2) analiza refleksji Wierzbickiego wokół zakresu przedmiotowego syntezy, oraz 3) wokół ram chronologicznych, 4) zbadanie osi syntezy i jej układu kompozycyjnego. Podsumowanie zawiera argumentację na rzecz innowacyjnego charakteru syntezy historiografii doby romantycznej i jej inspirujący charakter dla późniejszych prac, powstających w obszarze historiografii romantycznej.
Посилання
J. Adamus, Monarchizm i republikanizm w syntezie dziejów Polski, Łódź 1961
J. Bardach, Wacław Aleksander Maciejowski i jego współcześni, Wrocław 1971
H. Barycz, Przedmowa, w: Korespondencja Karola Szajnochy, t. 1, zebr., wstęp i przyp. B. Barycz, Wrocław 1959, s. I–LXVII
B. Cygler, Działalność polityczno-społeczna Joachima Lelewela na emigracji w latach 1831–1861, Gdańsk 1969
R. Ergentowski, August Mosbach (1817–1884), Wrocław 1968
A.F. Grabski, Joachim Lelewel a demokracja niemiecka, Łódź 1987
A.F. Grabski, Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976
A.F. Grabski, Perspektywy przeszłości. Studia i szkice historiograficzne, Lublin 1983
A.F. Grabski, Troski i nadzieje. Z dziejów polskiej myśli społecznej i politycznej XIX wieku, Łódź 1981
Joachim Lelewel – człowiek i dzieło: w 200-lecie urodzin. Materiały z ogólnopolskiej sesji naukowej Żagań 12–14 IX 1986, red. K. Bartkiewicz, Zielona Góra 1988
Joachim Lelewel – księgoznawca – bibliotekarz – bibliograf: w 200 rocznicę urodzin. Międzynarodowa sesja naukowa, Warszawa, 20–22 marca 1986, Warszawa 1986
V. Julkowska, Historia dla wyobraźni. Recepcja i interpretacja pisarstwa historycznego Karola Szajnochy, Poznań 2010
S. Kieniewicz, Samotnik brukselski, Warszawa 1960
S. Kieniewicz, Wstęp, w: Henryka Schmitta listy do żony: 1845–1880, oprac. S. Kieniewicz, Wrocław 1961, s. I–XX.
„Kwartalnik Historyczny” 68, 1961, nr 4: Studia Lelewelowskie
J. Maternicki, Kultura historyczna dawna i współczesna, Warszawa 1979
J. Maternicki, Warszawskie środowisko historyczne 1832–1869, Warszawa 1970
J. Maternicki, Warszawskie środowisko historyczne w okresie II Rzeczypospolitej, Rzeszów 1999
J. Michalski, Warunki rozwoju nauki polskiej, w: Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, t. 3: 1795–1862, red. J. Michalski, Wrocław 1977, s. 3–351
J. Pomorski, Paradygmat historiograficzny, czyli jeszcze raz o przedmiocie historii historiografii, w: tenże, Spoglądając w przeszłość. Studia i szkice metahistoryczne, Lublin 2017, s. 212–215
J. Pomorski, Stan i potrzeby badań nad polską refleksją metodologiczną w dziedzinie historii, w: Metodologiczne problemy syntezy historii historiografii polskiej, red. J. Maternicki, Rzeszów 1998, s. 95–101
M.H. Serejski, Naród i państwo w polskiej myśli historycznej, Warszawa 1973
M.H. Serejski, Problematyka historii historiografii (z punktu widzenia jej uwarunkowania społecznego), w: tenże, Przeszłość a teraźniejszość. Studia i szkice historiograficzne, Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, s. 8–17.
M.H. Serejski, Studia nad historiografią Polski, cz. 1: K.B. Hoffman, Łódź 1953
W. Sobieski, Optymizm i pesymizm historiografii polskiej, w: tenże, Studia historyczne, Lwów 1912, s. 33–57
R. Stobiecki, Historiografia PRL. Zamiast podręcznika, Łódź 2020
Z. Romek, Warszawskie środowisko historyków historiografii ze szczególnym uwzględnieniem uczonych związanych z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk, „Historia@Teoria” 2, 2017, nr 4, s. 111–120
A. Wierzbicki, Charakterologia narodowa w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, w: Środowiska historyczne II Rzeczypospolitej, cz. 3: Materiały konferencji naukowej w Krakowie w 1988 r., red. J. Maternicki, Warszawa 1989, s. 87–109
A. Wierzbicki, Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999
A. Wierzbicki, Karol Boromeusz Hoffman. Przyczynek do genezy szkół historycznych w Polsce drugiej połowy XIX wieku, w: K.B. Hoffman, Historia reform politycznych w dawnej Polsce, Warszawa 1988, s. 5–26
A. Wierzbicki, Konstytucja 3 Maja w historiografii polskiej, Warszawa 1993
A. Wierzbicki, Naród – państwo w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, Wrocław 1978
A. Wierzbicki, Okcydentalizm w historiografii polskiej. Próba konstrukcji modelu, „Przegląd Humanistyczny” 18, 1975, nr 8, s. 35–43
A. Wierzbicki, Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014
A. Wierzbicki, Wschód – Zachód w koncepcjach dziejów Polski. Z dziejów polskiej myśli historycznej w dobie porozbiorowej, Warszawa 1984
A. Witkowska, R. Przybylski, Romantyzm, Warszawa 1997
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne, nr 24, 1962, Sesja naukowa w stulecie śmierci Joachima Lelewela (24 i 26 V 1961 r.), s. 3–165
Downloads
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 60
Number of citations: 0