Synthesis of Polish historiography of the Romantic era according to Andrzej Wierzbicki. Reconstruction of the synthesis model
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2023.04Keywords
Polish historiography, the era of Romanticism, history of historiography, historiographic synthesis, model of synthesis, Andrzej WierzbickiAbstract
In the text, I attempted to reconstruct the “model of the synthesis of the historiography of the Romantic era”, constructed by Andrzej Wierzbicki in his publication Historiografia polska doby romantyzmu [Polish Historiography of the Romantic Era]. The historiographic context of this book was the tradition of approaching the history of nineteenth-century historiography and Wierzbicki’s experience in dealing with the problems of eighteenth- and nineteenth-century historiography. When reconstructing his original model of synthesis, I took into account the way of approaching the “historiography of good Romanticism”, both as a synthetic approach and as an original conceptualisation of the tasks and challenges faced by a historian of historiography in the late 1990s. The reconstruction of the model was carried out in four steps: 1) determining the state of research and the role of historiography; 2) analysis of Wierzbicki’s reflections on the subject of the synthesis; 3) analysis of Wierzbicki’s reflections on the chronological framework; 4) analysis of the synthesis axis and its compositional system. The conclusion contains arguments for the innovative nature of the synthesis of Romantic historiography and its inspiring character for later works created in the field of the historiography of Romanticism.
References
J. Adamus, Monarchizm i republikanizm w syntezie dziejów Polski, Łódź 1961
J. Bardach, Wacław Aleksander Maciejowski i jego współcześni, Wrocław 1971
H. Barycz, Przedmowa, w: Korespondencja Karola Szajnochy, t. 1, zebr., wstęp i przyp. B. Barycz, Wrocław 1959, s. I–LXVII
B. Cygler, Działalność polityczno-społeczna Joachima Lelewela na emigracji w latach 1831–1861, Gdańsk 1969
R. Ergentowski, August Mosbach (1817–1884), Wrocław 1968
A.F. Grabski, Joachim Lelewel a demokracja niemiecka, Łódź 1987
A.F. Grabski, Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976
A.F. Grabski, Perspektywy przeszłości. Studia i szkice historiograficzne, Lublin 1983
A.F. Grabski, Troski i nadzieje. Z dziejów polskiej myśli społecznej i politycznej XIX wieku, Łódź 1981
Joachim Lelewel – człowiek i dzieło: w 200-lecie urodzin. Materiały z ogólnopolskiej sesji naukowej Żagań 12–14 IX 1986, red. K. Bartkiewicz, Zielona Góra 1988
Joachim Lelewel – księgoznawca – bibliotekarz – bibliograf: w 200 rocznicę urodzin. Międzynarodowa sesja naukowa, Warszawa, 20–22 marca 1986, Warszawa 1986
V. Julkowska, Historia dla wyobraźni. Recepcja i interpretacja pisarstwa historycznego Karola Szajnochy, Poznań 2010
S. Kieniewicz, Samotnik brukselski, Warszawa 1960
S. Kieniewicz, Wstęp, w: Henryka Schmitta listy do żony: 1845–1880, oprac. S. Kieniewicz, Wrocław 1961, s. I–XX.
„Kwartalnik Historyczny” 68, 1961, nr 4: Studia Lelewelowskie
J. Maternicki, Kultura historyczna dawna i współczesna, Warszawa 1979
J. Maternicki, Warszawskie środowisko historyczne 1832–1869, Warszawa 1970
J. Maternicki, Warszawskie środowisko historyczne w okresie II Rzeczypospolitej, Rzeszów 1999
J. Michalski, Warunki rozwoju nauki polskiej, w: Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, t. 3: 1795–1862, red. J. Michalski, Wrocław 1977, s. 3–351
J. Pomorski, Paradygmat historiograficzny, czyli jeszcze raz o przedmiocie historii historiografii, w: tenże, Spoglądając w przeszłość. Studia i szkice metahistoryczne, Lublin 2017, s. 212–215
J. Pomorski, Stan i potrzeby badań nad polską refleksją metodologiczną w dziedzinie historii, w: Metodologiczne problemy syntezy historii historiografii polskiej, red. J. Maternicki, Rzeszów 1998, s. 95–101
M.H. Serejski, Naród i państwo w polskiej myśli historycznej, Warszawa 1973
M.H. Serejski, Problematyka historii historiografii (z punktu widzenia jej uwarunkowania społecznego), w: tenże, Przeszłość a teraźniejszość. Studia i szkice historiograficzne, Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, s. 8–17.
M.H. Serejski, Studia nad historiografią Polski, cz. 1: K.B. Hoffman, Łódź 1953
W. Sobieski, Optymizm i pesymizm historiografii polskiej, w: tenże, Studia historyczne, Lwów 1912, s. 33–57
R. Stobiecki, Historiografia PRL. Zamiast podręcznika, Łódź 2020
Z. Romek, Warszawskie środowisko historyków historiografii ze szczególnym uwzględnieniem uczonych związanych z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk, „Historia@Teoria” 2, 2017, nr 4, s. 111–120
A. Wierzbicki, Charakterologia narodowa w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, w: Środowiska historyczne II Rzeczypospolitej, cz. 3: Materiały konferencji naukowej w Krakowie w 1988 r., red. J. Maternicki, Warszawa 1989, s. 87–109
A. Wierzbicki, Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999
A. Wierzbicki, Karol Boromeusz Hoffman. Przyczynek do genezy szkół historycznych w Polsce drugiej połowy XIX wieku, w: K.B. Hoffman, Historia reform politycznych w dawnej Polsce, Warszawa 1988, s. 5–26
A. Wierzbicki, Konstytucja 3 Maja w historiografii polskiej, Warszawa 1993
A. Wierzbicki, Naród – państwo w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, Wrocław 1978
A. Wierzbicki, Okcydentalizm w historiografii polskiej. Próba konstrukcji modelu, „Przegląd Humanistyczny” 18, 1975, nr 8, s. 35–43
A. Wierzbicki, Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014
A. Wierzbicki, Wschód – Zachód w koncepcjach dziejów Polski. Z dziejów polskiej myśli historycznej w dobie porozbiorowej, Warszawa 1984
A. Witkowska, R. Przybylski, Romantyzm, Warszawa 1997
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” Seria 1, Nauki Humanistyczno-Społeczne, nr 24, 1962, Sesja naukowa w stulecie śmierci Joachima Lelewela (24 i 26 V 1961 r.), s. 3–165
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 60
Number of citations: 0