Miejsce hipotezy podboju w milenijnym kanonie powstania państwa polskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2017.05Słowa kluczowe
historia historiografii, „narodziny Polski”, teoria najazdu, hipoteza podboju, Milenium Chrztu PolskiAbstrakt
W intencji komunistycznych władz PRL rocznicowe obchody Tysiąclecia Państwa Polskiego w latach 1960–1966 miały zneutralizować kościelne obchody Milenium Chrztu Polski, zapowiedziane w 1957 r. na rok 1966 przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. Kwestią fundamentalną w toczącej się walce ideologicznej z Kościołem była ocena historycznej roli chrześcijaństwa i organizacji kościelnej w formowaniu się polskiej państwowości. Ugruntowany wówczas oficjalny kanon interpretacyjny wyznaczony został przez przeciwstawienie „samorodnych”, ewolucyjnych narodzin państwa polskiego, narodzinom gwałtownym, będącym wynikiem obcego najazdu i podboju. I właśnie spoglądając przez pryzmat tego ostatniego wariantu, autor wyodrębnia i poddaje analizie poszczególne elementy milenijnego kanonu. W centrum jego uwagi znajduje się zdominowana przez marksizm historiografia krajowa, jest jednak również miejsce dla historiografii emigracyjnej.
Bibliografia
J. Bardach, Polskie państwo wczesnopiastowskie. Dorobek i perspektywy badań, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4
A. Gieysztor, Geneza państwa polskiego w świetle nowszych badań, „Kwartalnik Historyczny” 1954, nr 1
A. Gieysztor, Ideowe wartości kultury polskiej w w. X i XI. Przyjęcie chrześcijaństwa, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4
O. Halecki, Tysiąclecie Polski katolickiej, Rzym 1966 (Sacrum Poloniae Millenium. Rozprawy, Szkice, Materiały Historyczne, t. [13] jubileuszowy Chrztu Polski 966–1966)
W. Hensel, Podstawy dziejowe rozwoju kultury wczesnopolskiej, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4
M. Kara, Mediewistyka historyczna i archeologia średniowiecza w badaniach nad początkami państwa Piastów, w: Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska, Poznań 2012, s. 872–873
G. Labuda, Zagadnienie suwerenności Polski wczesnofeudalnej, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4
A. Mękarski, Między historiozofią a polityką. Historiografia Polski Ludowej w opiniach i komentarzach historyków i publicystów emigracyjnych 1945–1959, Warszawa 2011
B. Noszczak, „Sacrum” czy „profanum”? Spór o istotę obchodów Milenium polskiego (1949–1966), Warszawa 2002
Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, t. 1: Organizacja polityczna, t. 2: Społeczeństwo i kultura, red. K. Tymieniecki, współred. G. Labuda, H. Łowmiański, Poznań 1962
A. Rajewski, Stefan Wyszyński wobec idei Przedmurza w myśli historycznej Oskara Haleckiego, „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej” 7, 2015
E. Rudziński, Obchody tysiąclecia państwa polskiego w pierwszym roku jubileuszowym, „Kwartalnik Historyczny” 1961, nr 1
T. Silnicki, Początki organizacji Kościoła w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego, w: Początki Państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, t. 1: Organizacja polityczna, red. K. Tymieniecki, współred. G. Labuda, H. Łowmiański, Poznań 1962
R. Stobiecki, Historycy polscy wobec wyzwań XX wieku, Poznań 2014
R. Stobiecki, Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii po 1945 r., Poznań 2005
E. i S. Tabaczyńscy, „Sacrum” czy „profanum”? Uwagi na marginesie pracy B. Noszczaka (2002) oraz recenzji A. Abramowicza (2005), „Archeologia Polski” 50, 2005, z. 1–2
J. Tazbir, Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004
J. Tazbir, Spór o syntezę tysiąclecia, „Nauka” 2, 2007, s. 29–44
J. Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej (VIII wiek – 1370), Kraków 1999 (Wielka Historia Polski, 2)
W. Zaleski, Tysiąc lat naszej wspólnoty. Społeczne i gospodarcze dzieje narodu polskiego w zarysie, Londyn 1961
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 461
Liczba cytowań: 0
