Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

The hypothesis of conquest and the millennial discussions of the origins of the Polish state
  • Home
  • /
  • The hypothesis of conquest and the millennial discussions of the origins of the Polish state
  1. Home /
  2. Archives /
  3. No. 9 (2017) /
  4. Artykuły

The hypothesis of conquest and the millennial discussions of the origins of the Polish state

Authors

  • Andrzej Wierzbicki Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

DOI:

https://doi.org/10.12775/KlioPL.2017.05

Keywords

history of historiography, „the birth of Poland”, the hypothesis of conquest, invasion theory, the thousandth anniversary of the baptism of Poland

Abstract

In the years 1960–1966, communist Poland witnessed celebrations held to mark the thousandth anniversary of the rise of the Polish state. In organizing these events, the communist authorities hoped to neutralize the celebrations of the thousandth anniversary of the baptism of Poland, to be held in 1966, as announced by Cardinal Stefan Wyszyński in 1957. For obvious reasons, the question of the role of Christianity and the church organization in the formation of the Polish state was fundamental to the ideological struggle which the communist state waged against the Church. The traditional and well-established interpretation of the creation of the Polish state was based on the opposition between the idea of the state’s ‘self-generated’ and gradual birth on one hand and that of its violent emergence as a result of a foreign invasion and conquest on the other. In approaching the issue from the perspective of the latter variant, the author characterizes the key elements of the millennial interpretation of the creation of the Polish state. Although his focus is essentially on the historiography of the Polish People’s Republic, some attention is also devoted to the Polish historiography in exile.

Author Biography

Andrzej Wierzbicki, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Prof. dr hab. Andrzej Wierzbicki – pracownik Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, badacz dziejów polskiej myśli historycznej i politycznej, redaktor naczelny rocznika „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej”. Ważniejsze publikacje: Naród – państwo w polskiej myśli historycznej dwudziestolecia międzywojennego, Wrocław 1978; Wschód – Zachód w koncepcjach dziejów Polski. Z dziejów polskiej myśli historycznej w dobie porozbiorowej, Warszawa 1984; Konstytucja 3 Maja w historiografii polskiej, Warszawa 1993; Historiografia polska doby romantyzmu, Wrocław 1999; Groźni i Wielcy. Polska myśl historyczna XIX i XX wieku wobec rosyjskiej despotii, Warszawa 2001; Europa w polskiej myśli historycznej i politycznej XIX i XX wieku, Warszawa 2009; Spory o polską duszę. Z zagadnień charakterologii narodowej w historiografii polskiej XIX i XX w., wyd. 2 rozsz., Warszawa 2010; Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014.

References

J. Bardach, Polskie państwo wczesnopiastowskie. Dorobek i perspektywy badań, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4

A. Gieysztor, Geneza państwa polskiego w świetle nowszych badań, „Kwartalnik Historyczny” 1954, nr 1

A. Gieysztor, Ideowe wartości kultury polskiej w w. X i XI. Przyjęcie chrześcijaństwa, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4

O. Halecki, Tysiąclecie Polski katolickiej, Rzym 1966 (Sacrum Poloniae Millenium. Rozprawy, Szkice, Materiały Historyczne, t. [13] jubileuszowy Chrztu Polski 966–1966)

W. Hensel, Podstawy dziejowe rozwoju kultury wczesnopolskiej, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4

M. Kara, Mediewistyka historyczna i archeologia średniowiecza w badaniach nad początkami państwa Piastów, w: Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska, Poznań 2012, s. 872–873

G. Labuda, Zagadnienie suwerenności Polski wczesnofeudalnej, „Kwartalnik Historyczny” 1960, nr 4

A. Mękarski, Między historiozofią a polityką. Historiografia Polski Ludowej w opiniach i komentarzach historyków i publicystów emigracyjnych 1945–1959, Warszawa 2011

B. Noszczak, „Sacrum” czy „profanum”? Spór o istotę obchodów Milenium polskiego (1949–1966), Warszawa 2002

Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, t. 1: Organizacja polityczna, t. 2: Społeczeństwo i kultura, red. K. Tymieniecki, współred. G. Labuda, H. Łowmiański, Poznań 1962

A. Rajewski, Stefan Wyszyński wobec idei Przedmurza w myśli historycznej Oskara Haleckiego, „Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej” 7, 2015

E. Rudziński, Obchody tysiąclecia państwa polskiego w pierwszym roku jubileuszowym, „Kwartalnik Historyczny” 1961, nr 1

T. Silnicki, Początki organizacji Kościoła w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego, w: Początki Państwa polskiego. Księga Tysiąclecia, t. 1: Organizacja polityczna, red. K. Tymieniecki, współred. G. Labuda, H. Łowmiański, Poznań 1962

R. Stobiecki, Historycy polscy wobec wyzwań XX wieku, Poznań 2014

R. Stobiecki, Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii po 1945 r., Poznań 2005

E. i S. Tabaczyńscy, „Sacrum” czy „profanum”? Uwagi na marginesie pracy B. Noszczaka (2002) oraz recenzji A. Abramowicza (2005), „Archeologia Polski” 50, 2005, z. 1–2

J. Tazbir, Polska przedmurzem Europy, Warszawa 2004

J. Tazbir, Spór o syntezę tysiąclecia, „Nauka” 2, 2007, s. 29–44

J. Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej (VIII wiek – 1370), Kraków 1999 (Wielka Historia Polski, 2)

W. Zaleski, Tysiąc lat naszej wspólnoty. Społeczne i gospodarcze dzieje narodu polskiego w zarysie, Londyn 1961

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2018-03-01

How to Cite

1.
WIERZBICKI, Andrzej. The hypothesis of conquest and the millennial discussions of the origins of the Polish state. Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej. Online. 1 March 2018. No. 9, pp. 95-118. [Accessed 3 July 2025]. DOI 10.12775/KlioPL.2017.05.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

No. 9 (2017)

Section

Artykuły

Stats

Number of views and downloads: 461
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська

Tags

Search using one of provided tags:

history of historiography, „the birth of Poland”, the hypothesis of conquest, invasion theory, the thousandth anniversary of the baptism of Poland
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop