Naukowy wymiar nowożytnych teorii medycznych i ich postrzeganie przez pryzmat racjonalności badacza jako problem poznawczy

Abstract

Doktryna humoralna nie stanowiła w pełni jednolitej i spójnej teorii. Składała się z wielu elementów i poglądów, z których znaczna część została zweryfikowana jako błędna. Skokowy rozwój medycyny, który nastąpił w XIX w., oraz gwałtowny rozkwit nauki w ciągu ostatnich dwóch stuleci pozwoliły na obalenie wielu założeń i twierdzeń będących podstawą założeń humoralizmu. Nieprzystawalność niektórych z nich do aktualnego paradygmatu naukowego sprawiła, że obecnie są często postrzegane nie jako element dawnej wiedzy, a raczej jako przejaw działań i poglądów o charakterze magicznym. Percepcja takich elementów dawnej nauki jak astrologia czy teorie sygnatur i sympatyczności przez pryzmat magii utrudniają właściwe zrozumienie ówczesnego lecznictwa i stwarzają mylne wrażenie odnośnie do jego charakteru. Artykuł przedstawia ten aspekt badań nad dawną medycyną jako potencjalną przeszkodę badawczą i interpretacyjną.