Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Mitteilungen
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Złotnicy głogowscy, członkowie cechu we Wschowie. Z dziejów gospodarczych i religijnych pogranicza śląsko-wielkopolskiego na przełomie XVII i XVIII wieku
  • Home
  • /
  • Złotnicy głogowscy, członkowie cechu we Wschowie. Z dziejów gospodarczych i religijnych pogranicza śląsko-wielkopolskiego na przełomie XVII i XVIII wieku
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 52 Nr. 1 (2020) /
  4. Artykuły

Złotnicy głogowscy, członkowie cechu we Wschowie. Z dziejów gospodarczych i religijnych pogranicza śląsko-wielkopolskiego na przełomie XVII i XVIII wieku

Autor/innen

  • Bartłomiej Łyczak https://orcid.org/0000-0002-1128-1376

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2020.003

Schlagworte

cechy rzemieślnicze, religia i polityka, złotnictwo

Abstract

W epoce nowożytnej złotnictwo stanowiło ważną gałąź rzemiosła w Głogowie, zlokalizowanym w Monarchii Habsburskiej, blisko granicy z Rzeczpospolitą. Mimo dużej liczby mistrzów w mieście nie zdołali oni w ciągu XVII w. zorganizować się w cech. Z tego powodu część złotników postanowiła dołączyć jako członkowie zamiejscowi do założonej w 1676 r. organizacji we Wschowie, leżącej po drugiej stronie granicy. W 1699 r. grupie czterech głogowskich mistrzów wyznania katolickiego udało się zawiązać wspólnie z malarzami i rzeźbiarzami cech na miejscu. Wykorzystując antyprotestancki klimat polityczny państwa rządzonego przez Habsburgów oraz poprzez zastosowanie kruczków prawnych, uniemożliwiono wstęp do organizacji rzemieślnikom niekatolickim. Po potwierdzeniu statutu cechowego przez Leopolda I w 1701 r., protestanccy złotnicy działający w Głogowie zostali uznani za partaczy, a w rezultacie zmuszeni do opuszczenia miasta i przeniesienia swoich warsztatów do innych ośrodków. Los ten spotkał także wszystkich mistrzów, którzy zapisani byli do gildii we Wschowie; wyemigrowali oni do Bytomia Odrzańskiego, Legnicy, Kożuchowa, Świdnicy oraz saksońskiego Halle.

Autor/innen-Biografie

Bartłomiej Łyczak

doktor, historyk sztuki, stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii uzyskał na podstawie rozprawy Toruński cech rzeźbiarski i snycerka na obszarze jego oddziaływania w latach 1695-1793 opublikowanej w 2018 r.

Literaturhinweise

Archiwum Państwowe w Zielonej Górze,

Akta miasta Bytom Odrzański, sygn. 59: Actum Civium Beuthaniensium 1691-1817.

Cech złotników miasta Wschowy, sygn. 1: [Statut cechu złotników z 1676 r.].

Cech złotników miasta Wschowy, sygn. 5: [Księga wpisu mistrzów z lat 1676-1766].

Urząd Księstwa Głogowskiego, sygn. 450: [Wykaz członków cechu złotników, malarzy i rzeźbiarzy oraz osób pracujących poza cechem].

Urząd Księstwa Głogowskiego, sygn. 503: [Uprawianie zawodu przez ewangelickich rzemieślników w Głogowie i ich przynależność do cechów].

J. Blaschke, Geschichte der Stadt Glogau und des Glogauer Landes, Glogau 1913.

E. von Czihak, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Bd. 2, Westpreussen, Leipzig 1908.

J. Deventer, Gegenreformation in Schlesien. Die habsburgische Rekatholisierungspolitik in Glogau und Schweidnitz 1526-1707, Köln-Weimar-Wien 2003 (Neue Forschungen zur Schlesischen Geschichte, hrsg. von N. Conrads, Bd. 8).

J. A. Hensel, Protestantische Kirchen-Geschichte der Gemeinen in Schlesien, Leipzig und Liegnitz 1768.

S. Herbst, Toruńskie cechy rzemieślnicze. Zarys przeszłości, Toruń 1933.

E. Hintze, Schlesische Goldschmiede, T. 1-2, Breslau 1912-1916.

T. Jaworski, Wojna, pokój i religia a ruchy ludnościowe na polskim pograniczu zachodnim w XVII i na początku XVIII w., Zielona Góra 1998.

J. Kohte, Die Innung der Goldschmiede in Fraustadt, „Historische Monatsblätter für die Provinz Posen”1918, Jg. 19, Nr. 6/9, s. 72-77.

M. Konopnicka-Szatarska, Kontrreformacja w księstwie głogowskim (XVI-XVIII w.), Zielona Góra 2002.

W. Korcz, Z dziejów wschowskich cechów pod koniec XVIII wieku, [w:] Studia z dziejów Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra 1971, s. 195-223.

B. Łyczak, Złotnicy we Wschowie w XVII i pierwszej połowie XVIII wieku w świetle dokumentów źródłowych, „Studia Zachodnie” 2018, t. 20, s.

W. Meisel, Związki cechów wielkopolskich z cechami zagranicznymi w XVI-XVIII w., „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza” 1975, t. 11, z. 2, s. 27-42.

M. Ożóg, Jezuici – część 1. Historia jezuitów w Głogowie, [w:] Zakony i zgromadzenia zakonne na ziemi głogowskiej, red. M.R. Górniak, Głogów 2009, s. 103-109.

V. Schmilewski, Goldschmiede und Zinngießer in Glogau, [w:] Glogau im Wandel der Zeiten, bearb. von W. Bein, J. Schellakowsky, U. Schmilewski, Würzburg 1993, s. 259-261.

G. Wąs, Akty prawne dotyczące wolności religijnych protestantów śląskich i ich znaczenie polityczne dla Śląska, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 2000, t. 55, nr 3, s. 373-405.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Veröffentlicht

2020-04-21

Zitationsvorschlag

1.
ŁYCZAK, Bartłomiej. Złotnicy głogowscy, członkowie cechu we Wschowie. Z dziejów gospodarczych i religijnych pogranicza śląsko-wielkopolskiego na przełomie XVII i XVIII wieku. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym. Online. 21 April 2020. Vol. 52, no. 1, pp. 47-58. [Accessed 25 Dezember 2025]. DOI 10.12775/KLIO.2020.003.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 52 Nr. 1 (2020)

Rubrik

Artykuły

Lizenz

Copyright (c) 2020 Bartłomiej Łyczak

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.

Stats

Number of views and downloads: 723
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

cechy rzemieślnicze, religia i polityka, złotnictwo
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop