Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Studia z Historii Filozofii

Sybille Krämer, Poznanie symboliczne u Leibniza – komentarz tłumacza
  • Home
  • /
  • Sybille Krämer, Poznanie symboliczne u Leibniza – komentarz tłumacza
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 15 Nr. 4 (2024) /
  4. PRZEKŁADY

Sybille Krämer, Poznanie symboliczne u Leibniza – komentarz tłumacza

Autor/innen

  • Adam Matysiak Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0009-0008-7803-9331

DOI:

https://doi.org/10.12775/szhf.2024.019

Schlagworte

Sybille Krämer, Gottfried Wilhelm Leibniz, Antoine Arnauld, sign, expression, logic, ontology, formalisation, cultural techniques, notational iconicity

Abstract

Artykuł jest zwięzłym wprowadzeniem do polskiego przekładu Poznania symbolicznego u Leibniza autorstwa Sybille Krämer. Umiejscawiam argumentację autorki w kontekście zarówno jej badań nad ideą formalizacji, jak też w ramach szerszej dyskusji w badaniach nad Leibnizem, dotyczącej statusu znaków i symbolicznej reprezentacji w filozofii i logice autora Monadologii. Następnie omawiam analizę pojęcia expressio (wyrażenie) przeprowadzoną przez Krämer. Jej perspektywa pozwala na lepsze zrozumienie trudności, na jakie Leibniz natrafił w swojej dyskusji z Antoine’em Arnauldem. Argumentuję, że analiza przeprowadzona przez autorkę nie przypisuje mocnych ontologicznych założeń Leibnizjańskiemu rozumieniu pojęcia wyrażenia, w przeciwieństwie do tego, co można zauważyć w polskiej recepcji myśli filozofa. Na koniec zwracam uwagę na znaczenie badań Krämer nad myślą Leibniza dla późniejszego rozwoju pojęć technik kulturowych oraz obrazowości pisma.

Literaturhinweise

Arnauld Antoine, Pierre Nicole. 1958. Logika, czyli sztuka myślenia, przeł. Seweryna Romahnowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Burkhardt Hans. 1980. Logik und Semiotik in der Philosophie von Leibniz. München: Philosophia Verlag.

Cassirer Ernst. 2018. Filozofia form symbolicznych. Część pierwsza: Język, przeł. Przemysław Parszutowicz. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Cichowicz Stanisław. 1998. „Wstęp. Wyraz, zdarzenie, siła”. W: Gottfried Wilhelm Leibniz, Korespondencja z Antoine’em Arnauldem, przeł. Stanisław Cichowicz, Jerzy Kopania, VII–LV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Elzenberg Henryk. 1995. „Podstawy metafizyki Leibniza”. W: Henryk Elzenberg, Z historii filozofii, oprac. Michał Woroniecki, 15–93. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Gordon Mieczysław. 1974. Leibniz. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Hermes Hans, Friedrich Kambartel, Joachim Ritter. 1969. „Vorrede der Herausgeber”. W: Heinrich Scholz, Mathesis Universalis. Abhandlungen zur Philosophie als strengen Wissenschaft, red. Hans Hermes, Friedrich Kambartel, Joachim Ritter, 7–23. Basel–Stuttgart: Schwabe & Co. Verlag.

Krämer Sybille. 1988. Symbolische Maschinen. Die Idee der Formalisierung in geschichtlichen Abriß. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.

Krämer Sybille. 1991. Berechenbare Vernunft: Kalkül und Rationalismus im 17. Jahrhundert. Berlin–New York: De Gruyter.

Krämer Sybille. 2003. „»Schriftbildlichkeit« oder: Über eine (fast) vergessene Dimension der Schrift”. W: Bild, Schrift, Zahl, red. Sybille Krämer, Horst Bredekamp, 157–176. München: Wilhelm Fink Verlag.

Krämer Sybille, Horst Bredekamp. 2003. „Kultur, Technik, Kulturtechnik: Wider die Diskursivierung der Kultur”. W: Bild, Schrift, Zahl, red. Sybille Krämer, Horst Bredekamp, 11–22. München: Wilhelm Fink Verlag.

Leibniz Gottfried Wilhelm. 1974. „Rozmyślania nad poznaniem, prawdą oraz ideami”. W: Mieczysław Gordon, Leibniz, 236–241. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Leibniz Gottfried Wilhelm. 1998. Korespondencja z Antoine’em Arnauldem, przeł. Stanisław Cichowicz, Jerzy Kopania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mates Benson. 1986. The Philosophy of Leibniz. Metaphysics and Language. New York–Oxford: Oxford University Press.

Poser Hans. 2016. „Zeichentheorie und natürliche Sprache bei Leibniz”. W: Hans Poser, Leibniz’ Philosophie. Über die Einheit von Metaphysik und Wissenschaft, red. Wenchao Li, 115–134. Hamburg: Felix Meiner Verlag.

Scholz Heinrich. 1969. „Leibniz und die mathematische Grundlagenforschung”. W: Heinrich Scholz, Mathesis Universalis. Abhandlungen zur Philosophie als strengen Wissenschaft, red. Hans Hermes, Friedrich Kambartel, Joachim Ritter, 128-151. Basel–Stuttgart: Schwabe & Co. Verlag.

Studia z Historii Filozofii

Downloads

  • pdf (Język Polski)

Veröffentlicht

2025-03-06

Zitationsvorschlag

1.
MATYSIAK, Adam. Sybille Krämer, Poznanie symboliczne u Leibniza – komentarz tłumacza. Studia z Historii Filozofii. Online. 6 März 2025. Vol. 15, no. 4, pp. 27-33. [Accessed 8 Dezember 2025]. DOI 10.12775/szhf.2024.019.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 15 Nr. 4 (2024)

Rubrik

PRZEKŁADY

Lizenz

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.

Stats

Number of views and downloads: 202
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Sybille Krämer, Gottfried Wilhelm Leibniz, Antoine Arnauld, sign, expression, logic, ontology, formalisation, cultural techniques, notational iconicity
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop