Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • Zasady etyki wydawniczej
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Proces recenzyjny
    • Zespół redakcyjny
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Studia Iuridica Toruniensia

Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa
  • Strona domowa
  • /
  • Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 14 (2014): Tom XIV /
  4. Studia i artykuły

Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa

Autor

  • Natalia Maria Tończyk Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń

DOI:

https://doi.org/10.12775/SIT.2014.018

Słowa kluczowe

Konstytucja Rzeszy Niemieckiej z 11 sierpnia 1919 r., Rzesza Niemiecka, Republika weimarska, III Rzesza, demokratyczna konstytucja a totalitaryzacja prawa, prawo w Republice Weimarskiej i prawo w III Rzeszy, ustrój Niemiec 1919–1939, przemiany ustrojowe

Abstrakt

Konstytucja Rzeszy Niemieckiej z 11 sierpnia 1919 roku wprowadzała nowoczesne jak na tamte czasy i demokratyczne standardy będące wówczas całkowitym novum. W art. 1 określiła ustrój państwa jako republikę, w której suwerenem jest lud. Zasada ta była podstawą wszelkich innych przepisów tej konstytucji. Zgodnie z nią organy państwa wybierane były w większości przez ogół obywateli – można zatem określić Republikę jako państwo demokracji reprezentatywnej z silnymi elementami plebiscytowymi. Poza tym ten akt konstytucyjny wprowadzał również szeroki katalog praw i wolności. Można postawić tezę, że unormowania konstytucji weimarskiej mogłyby znaleźć się w każdej współczesnej konstytucji. Niestety, praktyka nie odzwierciedliła tych założeń – bardzo szybko okazało się, że sytuacja ówczesnych Niemiec nie dorastała do przepisów konstytucji. W latach 1919–1933 wiele z nich pozostało „martwą literą prawa”, a od 1933 roku były one radykalnie ograniczane, mimo iż konstytucja formalnie obowiązywała do upadku III Rzeszy. W rezultacie prawa te musiały poczekać ad feliciora tempora. Problem owych różnic między teorią a praktyką, a więc okoliczności, które doprowadziły do tego rozdźwięku, są niezwykle złożone, ale ciekawe. Ta najbardziej demokratyczna konstytucja niemiecka (przed II.wojną światową) pozwoliła na system rządów totalitarnych, a nowoczesne standardy nie funkcjonowały w starej rzeczywistości. Czy zatem konstytucja weimarska była złą konstytucją czy po prostu wyprzedzała swoje czasy? Można skłaniać się ku tej drugiej tezie, skoro niektóre jej zapisy zostały przeniesione do niemieckiej ustawy zasadniczej z 1949 roku. Na ile jednak uregulowania konstytucji weimarskiej i praktyka konstytucyjna może być przesłaniem dla współczesnego ustawodawcy?  

Bibliografia

Anschutz G., Die Verfassung des Deutschen Reichs vom 11. August 1919, Berlin 1926.

Anschutz G., Die Verfassung des Deutschen Reichs vom 11. August 1919, Berlin 1933.

Bankowicz B., Bankowicz M., Dudek A., Słownik historii XX wieku, Kraków 1993.

Botzenhart M., Deutsche Verfassungsgeschichte 1806–1949, Stuttgart 1993.

Czapliński W., Galos A., Korta A., Historia Niemiec, Wrocław 2010.

Czubiński A., Strzelczyk J., Zarys dziejów Niemiec i państw niemieckich powstałych po II wojnie światowej, Poznań 1986.

Dzieje państwa i prawa od starożytności do połowy XX w., red. W. Huba, Warszawa 2002.

Frotscher W., Pieroth B., Verfassungsgeschichte, Munchen 2013.

Gorski G., Salmonowicz S., Historia ustrojow państw, Warszawa 2001.

Grundgesetz-Kommentar, red. I. Munch, P. Kunig, Munchen 2003.

Grundgesetz. Kommentar, red. M. Sachs, Munchen 2009.

Kamińska K., Gaca A., Historia powszechna ustrojow państwowych, Toruń 2011.

Krockow C., Niemcy. Ostatnie sto lat, tłum. A. Kopacki, Warszawa 1997.

Lingelbach G., Weimar 1919 – Weg in eine Demokratie, w: 80 Jahre Weimarer Reichsverfassung – Was ist geblieben?, red. E. E ichenhofer, Tubingen 1999.

Peukert D., Republika Weimarska, Warszawa 2005.

Potthoff H., Weimarer Verfassung: Ein Kompromis zwischen Experten, w: Deutsche Verfassungsgeschichte 1849–1919–1949, Bonn 1989.

Willoweit D., Deutsche Verfassungsgeschichte. Vom Frankenreich bis zur Wiedervereinigung Deutschlands, Munchen 2013.

Studia Iuridica Toruniensia

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2014-11-23

Jak cytować

1.
TOŃCZYK, Natalia Maria. Konstytucja Republiki Weimarskiej z 11 sierpnia 1919 roku jako demokratyczna podstawa prawna totalitarnego państwa. Studia Iuridica Toruniensia [online]. 23 listopad 2014, T. 14, s. 377–398. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/SIT.2014.018.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 14 (2014): Tom XIV

Dział

Studia i artykuły

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 7879
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Konstytucja Rzeszy Niemieckiej z 11 sierpnia 1919 r., Rzesza Niemiecka, Republika weimarska, III Rzesza, demokratyczna konstytucja a totalitaryzacja prawa, prawo w Republice Weimarskiej i prawo w III Rzeszy, ustrój Niemiec 1919–1939, przemiany ustrojowe
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa