Intelektualizm etyczny w staropolskiej myśli moralnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2012.005Abstract
Zadaniem niniejszego artykułu było uwypuklenia tych myśli w poglądach etycznych XVI i XVII wieku, które w różnym zakresie nawiązywały do idei wnoszonych przez sokratejski intelektualizm etyczny, który akcentuje związek wiedzy i moralności, mądrości i cnotliwości, rozumu i etyczności. Okazuje się, że wielu autorów świadomie do tego sposobu myślenia nawiązywało, podkreślając rolę owych sojuszy. Można więc stwierdzić, że intelektualizm jest wyraźnie zaznaczającą się cechą staropolskiej myśli etycznej. Wprawdzie nie zawsze był tak samo rozumiany i nie zawsze wpisywał się, kanoniczny schemat raczej był różnie modyfikowany i interpretowany. Niewątpliwie dominował pogląd, że cnota i dociekania na temat cnoty są rezultatem rozumnych rozważań na temat dobra. Podkreślano, że już samo nabywanie cnoty wymaga zaangażowania intelektu, a proces osiągania cnoty dokonuje się w miarę rozwoju intelektualnego. Dowodzono, że osoba o ukształtowanych cnotach posiada dyspozycje intelektualne, jak rozwagę i roztropność, dzięki którym może wydawać właściwe sądy i podejmować poprawne decyzje. Wskazywano, że warunkiem dokonywania słusznych ocen i wartościowań etycznych jest właściwe rozpoznanie rozumowe dobra i zła. Ale też zastanawiano się nad rolą rozumu i woli w postępowaniu etycznym człowieka. Wskazywano na związek wiedzy i woli charakteru i mądrości, również mądrości i szczęśliwości.
Downloads
Pubblicato
Come citare
Fascicolo
Sezione
Licenza
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Stats
Number of views and downloads: 458
Number of citations: 0