The Ideology of Liberalism and Socialism in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2021.027Palabras clave
kolektywizm, indywidualizm, personalizm, Kardynał Stefan Wyszyński, błąd antropologiczny, dobro wspólneResumen
Ideologia liberalizmu i socjalizmu w kontekście personalistycznej koncepcji życia społecznego Stefana Wyszyńskiego
Prezentowany artykuł ukazuje personalistyczną koncepcję życia społecznego w ujęciu Stefana Wyszyńskiego w kontekście ideologii liberalnego kapitalizmu i ideologicznych koncepcji nawiązujących do idei socjalistycznych. Wiodącą tezą niniejszych analiz jest ukazanie powyższych systemów nie tyle w kategoriach antynomicznych, czy analogicznych. Ideologia liberalna i związany z nią kapitalizm powstały w połowie XIX wieku i od tego czasu nieustannie ewoluowały, często zmieniając swoje główne parametry i specyfikę. Z drugiej strony, ideologia socjalistyczna ukształtowała się jako koncepcja przeciwna kapitalistycznej rzeczywistości XIX wieku. Jednak nigdy tak naprawdę nie istniała ona w jednolitej formie. Analizowana ideologia, określana jako doktryna socjalistyczna, była w istocie hybrydą idei liberalno-kapitalistycznych i – poniekąd – neofeudalnej biurokracji. Bardziej szczegółowa analiza powyższych koncepcji i ich krytyczna reinterpretacja w kontekście myśli personalistycznej Wyszyńskiego pozwala uświadomić niebezpieczeństwa związane z motywowanym ideologicznie propagowaniem skrajnych, często zafałszowanych koncepcji osoby ludzkiej i ich zastosowaniem w konkretnych realiach współczesnego świata.
Citas
Bartyzel J., W gąszczu liberalizmów. próba periodyzacji i klasyfikacji, Lublin 2004.
Behrends S., Neue Politische Ökonomie. Systematische Darstellung und kritische Beurteilung ihrer Entwicklungslinien, Munich 2001.
Berkowitz P., Virtue and the Making of Modern Liberalism, Princeton 2000.
Bloch M., Marxism and Anthropology, New York 2010.
Cooney D. W., Distributism Basics: A Brief Introduction, in: Ethika Politika, https://ethikapolitika.org/2014/08/08/distributism/ (retrieved on December 9, 2019).
Council of Georgist Organizations, An Introduction to Georgists Philosophy and Activity, http://www.cgocouncil.org/cwho.html (retrieved on December 9, 2019).
Dimand R., The Origins of the Keynesian Revolution, Aldershot 1988.
Emmett R. B., The Elgar Companion to the Chicago School of Economics, Cheltenham 2010.
Ficek R., “Collectivism, Individualism, and Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept of Man,” Roczniki Nauk Społecznych 12/48 (2020) no. 1, pp. 5–32.
Ficek R., “Love, Mercy and Social Justice in the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist Concept of Social Life,” Collectanea Theologica 91 (2021) no. 1, pp. 101–132.
Ficek R., Christians in Socio-Political Life: An Applied Analysis of the Theological Anthropology of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland, Toruń 2020.
Galbraith J. K., “Das Scheitern des Monetarismus. Von den Theorien Milton Friedmans zur Weltfinanzkrise,” Blätter für deutsche und internationale Politik 9 (2008), pp. 69–80.
Gałkowski W., “Być czy mieć?,” Ethos 3 (1990) no. 11–12, p. 328.
Gaudium et spes, https://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html (retrieved on December 9, 2019).
Gordon R. J., “What Is New-Keynesian Economics?,” Journal of Economic Literature 28 (1990) no. 3, pp. 1115–1171.
Hagemann H., Nishizawa T., Ikeda Y., Austrian Economics in Transition: From Carl Menger to Friedrich Hayek, London–New York 2010.
Holcombe R. G., “The Median Voter Model in Public Choice Theory,” Public Choice 61 (1989), pp. 115–125.
James P., Steger M. B., “Introduction,” in: P. James, M. B. Steger (eds.), Globalization and Culture, Vol. 4, Ideologies of Globalism, Los Angeles–London 2010, pp. IX–XXXI.
Jarocki S., “Kultura gospodarcza,” Ateneum Kapłańskie 62 (1970) no. 75, pp. 240–247.
Kapp K. W., The Foundations of Institutional Economics, London–New York 2011.
Mannheim K., Ideologie und Utopie, Mannheim 2015.
Paxton R., The Anatomy of Fascism. London 2005.
Perkins J., Confessions of an Economic Hit Man, San Francisco 2004.
Pietrzyk-Reeves D., “Błąd antropologiczny komunizmu i odwrót od polityki,” in: M. Kuniński, (ed.), Totalitaryzm a zachodnia tradycja, Kraków 2016, pp. 102–115.
Pipes R., Property and Freedom, New York 2000.
Redles D., Hitler’s Millennial Reich: Apocalyptic Belief and the Search for Salvation, New York 2005.
Sen A. K., Poverty and Famines: An Essay on Entitlement and Deprivation, Oxford 1981.
Small G., “Connecting Economics to Theology,” Solidarity: The Journal of Catholic Social Thought and Secular Ethics 1 (2011) no. 1, pp. 1–2.
Van der Leeuw S. E., “Climate and Society: Lessons from the Past 10,000 Years,” AMBIO: A Journal of the Human Environment 37 (2008), pp. 476–482.
Wilberg P., Deep Socialism: A New Manifesto of Marxist Ethics and Economics, London 2003.
Wyszyński S., “Budowa kultury chrześcijańskiej. Do członków „Odrodzenia“ na Jasnej Górze, 15.09.1979,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990, pp. 893–897.
Wyszyński S., “Budowanie Wrocławia z żywych i wybranych kamieni. Wrocław – kościół św. Wojciecha, 15.10.1966,” in: S. Wyszyński, Z rozważań nad kulturą ojczystą, Warsaw 1998, pp. 101–108.
Wyszyński S., “Czas to miłość. Podczas uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej, Jasna Góra, 15.08.1979),” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 888–892.
Wyszyński S., “Duch Boży w wolnym człowieku. Podczas bierzmowania młodzieży akademickiej w Warszawie, 19.05.1977,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 778–782.
Wyszyński S., “Duch Ewangelii w organizacji życia społeczno-zawodowego i publicznego w Polsce,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 801–809.
Wyszyński S., “Homo Dei, I kazanie świętokrzyskie, 13.01.1974,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 574–580.
Wyszyński S., “Homo oeconomicus, II kazanie świętokrzyskie, 20.01.1974,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw, pp. 581–588.
Wyszyński S., “Kościół jest najlepszym sprzymierzeńcem waszych dążeń. Do NSZZ „Solidarność” regionu Wielkopolska, Gniezno 4.02.1981, in: S. Wyszyński, Do „Solidarności”, Warsaw 1996, p. 50.
Wyszyński S., “Matka–Syn–rodzina, Warszawa – kościół św. Krzyża, 11.01.1976,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 676–683.
Wyszyński S., “Moc żywej wiary w ciężkiej sytuacji Kościoła. Do duchowieństwa w Gdańsku, 23.11.1960,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 161–167.
Wyszyński S., “Naród – Kościół – Państwo. Kazanie świętokrzyskie, 25.01.1976,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 705–713.
Wyszyński S., “Nasze dezyderaty. Do profesorów katolickiej nauki społecznej, Jasna Góra, 22.01.1963,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 195–200.
Wyszyński S., “O katolickiej woli życia. List pasterski na Wielkanoc 1947,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 29–40.
Wyszyński S., “Problem pracy górników w Polsce. List do księdza biskupa Herberta Bednorza, 2.02.1978,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 810–814.
Wyszyński S., “Społeczność przyrodzona i nadprzyrodzona. II Konferencja Akademicka. Warszawa – kościół św. Anny, 16.02.1957,” in: Kazania i przemówienia autoryzowane 1956–1981, vol. 1–67. Archiwum Instytutu Prymasowskiego w Warszawie, vol. II, pp. 57–79.
Wyszyński S., “Sumienie prawe u podstaw odnowy życia narodowego. Do wiernych w archikatedrze warszawskiej, 6.01.1981,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 986–994.
Wyszyński S., “Uświęcenie doczesności. Do duchowieństwa Warszawy, 3.08.1962,” in: S. Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warsaw 1990, pp. 188–194.
Wyszyński S., “W obronie życia nienarodzonych,” in: Listy Pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975, pp. 147–152.
Wyszyński S., Miłość i sprawiedliwość społeczna. Rozważania społeczne, Poznań 1993.
Descargas
Publicado
Cómo citar
Número
Sección
Licencia
Derechos de autor 2021 Teologia i Człowiek
Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-SinDerivadas 4.0.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Stats
Number of views and downloads: 488
Number of citations: 0
