Księga Henocha – starożytny apokryf w świetle współczesnej wiedzy

Abstract

Księga Henocha (Corpus Henochicum lub 1 Hen) jest prawdopodobnie najstarszym i najważniejszym żydowskim apokryfem. Składa się z pięciu różnych segmentów (ksiąg) oraz załącznika datowanych na III w. p.n.e. Mimo, że księga ta nie znalazła miejsca ani w kanonie żydowskim ani chrześcijańskim, cieszyła się ona dużym uznaniem tak ze strony Żydów okresu drugiej Świątyni, jak i wczesnych chrześcijan. W rzeczywistości musiała ona mieć wielki wpływ na przedchrześcijański judaizm, jak również na samo chrześcijaństwo, głównie na polu apokaliptycyzmu. Ostatnio badacze zaczynają doceniać bardziej niż kiedykolwiek znaczenie tego dzieła w kontekście studiów nad judaizmem okresu drugiej Światyni. Może ona okazać się wyjątkowo pomocna w rzuceniu nowego światła na proces rozwoju pewnych teologicznych idei, kluczowych dla judaizmu i chrześcijaństwa. Niniejszy artykuł jest przeglądem współczesnej wiedzy do tyczącej historii kompozycji i transmisji Corpus Henochicum, jak również zagadnienia Vorlage i datacji jego najstarszych części.