Uświęcenie czasu w głównych świętach biblijnego Izraela
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2017.030Słowa kluczowe
Izrael, Szabat, Pascha, Święto Tygodni, Święto Namiotów, czasAbstrakt
Zagadnienie czasu w perspektywie przestrzeni liturgicznej Izraela jest ważne i w bardzo konkretny sposób wysuwa się przed porządek przestrzeni i zewnętrznej obrzędowości. Celem tego artykułu jest przedstawienie głównych świąt biblijnego Izraela, takich jak: Paschy, Święta Tygodni i Święta Namiotów w ich relacji do Święta Świąt, czyli Szabatu. Każde z tych trzech świąt jest zatem aktualizacją charakteru i znaczenia samego Szabatu, zwielokrotnieniem w przestrzeni czasu uświęconego przez YHWH w dziele stworzenia. Te bezpośrednie konotacje omawianych Świąt z Szabatem wskazują na ich wymiar ponadprzestrzenny, transcendentny i przemieniający. Tak rozumiane święto staje się stanem ducha, a nie jedynie miejscem czy aktem.
Bibliografia
Achteimer, P.J., Unterman, J., Czas, w: Encyklopedia biblijna, red. P.J. Achtemeier, tłum. A. Gocłowska, Warszawa 1999, 180-181.
Brat Efraim, Jezus Żyd praktykujący, tłum. J. Fenrychowa, Kraków 1994.
Brzegowy, T., Doroczne święta pielgrzymkowe Izraela, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 36 (1983) 2, 98-115.
Drozd, J., Ostatnia Wieczerza, Katowice 1977.
Flawiusz, J., Antiquitates Judaice.
Grelot, P., Join Lambert, M., Czas, w: Słownik Teologii Biblijnej, red. Leon-Defour, X., tłum. K. Romaniuk, Poznań 1990.
Grunfeld, I., Szabat, tłum. I. Mańka-Marcisz, Kraków 2011.
Heschel, A.J., Man Is Not Alone. A Philosophy of Religion, New York 1951.
Heschel, A.J., Szabat i jego znaczenie dla współczesnego człowieka, tłum. H. Halkowski, Kra-ków 2009.
Kameraz-Kos, N., Święta i obyczaje Żydowskie, Warszawa 1997.
Klinkowski, J., Idea przestrzeni, czasu i człowieka w Biblii, „Legnickie Wiadomości Diecezjal-ne” 16 (2007) 2, 78-100.
Koch, K., מוֹעֵד, w: Theological Dictionary of the Old Testament, red. G.J. Botterweck, H. Rin-ggren, H.-J. Fabry, Grand Rapids 1997, t. 8, 167-173.
Kołodziej, G., Sacrum Szabatu, „Łódzkie Studia Teologiczne” 5 (1996), 93-101.
Kronholm, T., עֵת, w: Theological Dictionary of the Old Testament, red. G.J. Botterweck, H. Rin-ggren, H.-J. Fabry, Grand Rapids 2001, t. 11, 434-451.
Kudasiewicz, J., Poznawanie Boga Ojca. Szkice z teologii biblijnej, t. 1, Kielce 2000.
Łach, S., Księga Psalmów. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz – ekskursy, t. 7, cz. 2, Po-znań 1990.
Malina, A., Świętość ziemi, Jerozolimy i świątyni w czasach Nowego Testamentu (Kelim 1,6-9), „Collectanea Theologica 74 (2004) 2, 63-81.
Matysiak, B.W., Historiozbawczy charakter izraelskich świąt pielgrzymkowych, „Studia War-mińskie” 41-42 (2004-2005), 193-204.
Matysiak, B.W., Szabat dniem uświęcenia ludu JHWH, w: Bóg jest miłością 1J 4,16. Studia dla Księdza Profe-sora Józefa Kudasiewicza w 80. rocznicę urodzin, red. Waldemar Chrostowski, Warszawa 2006, 278-293.
Mędala, S., Chrystologia Ewangelii św. Jana, Kraków 1993.
Miller, C.H., Jerozolima, w: Encyklopedia biblijna, red. P.J. Achtemeier, tłum. Z. Kościuk, War-szawa 2000, 442-455.
Musielak, J., Nowotestamentowe odniesienia do święta Szałasów, w: Verbo Domini servire opuscula Ioanni Cantio Pytel septuagenario dedicata, red. F. Lenort, T. Siuda, Poznań 2000, XXX.
Paciorek, A., Obyczajowość życia wspólnotowego, w: Życie społeczne w Biblii, red. G. Witaszek, Lublin 1998, 291-332.
Poniży, B., Księga Mądrości. Od Egzegezy do teologii, Poznań 2000.
Preuss, H.D., עוֹלָם, w: Theological Dictionary of the Old Testament, red. G.J. Botterweck, H. Ringgren, H.-J. Fabry, Grand Rapids 1999, t. 10, 530-545.
Ruppert, L., Symbole im Alten Testament, w: Freude am Gottesdienst, red. J. Schreiner, Stuttgart 1983, 93-105.
Schreiner, J., Die Zehn Gebote im Leben des Gottesvolkes, München 1988.
Słownik symboliki biblijnej, red. L. Ryken, J.C. Wilhoit, T. Longman II, Warszawa 1998.
Strassfeld, M., The Jewish Holidays. A Guide and Commentary, New York 1985.
Strzelecka, K., Szalom, Warszawa 1987.
Szojda, D., Woda żywa, w: Egzegeza Ewangelii św. Jana. Kluczowe teksty i tematy teologiczne, red. F. Gryglewicz, Lublin 1992.
Testa, E., Usi e riti degli Ebrei ortodossi, Jerusalem 1973.
Tora Pardes Lauder. Księga Druga Szemot, red. S. Pecaric, tłum. S. Pecaric, E. Gordon, Kraków 2003, t. 2.
Tora Pardes Lauder. Księga Pierwsza Bereszit, red. S. Pecaric, tłum. S. Pecaric, E. Gordon, Kra-ków 2001, t. 1.
Tronina, A., Panie abym przejrzał! Ślepota i niewola w biblii, Lublin 1997.
Vaux, R., Instytucje Starego Testamentu, tom I i II, tłum. Tadeusz Brzegowy, Poznań 2004.
Vries, S.P. De, Mzn., Obrzędy i symbole Żydów, tłum. A. Borowski, Kraków 2004.
Wróbel, M., Znaczenie i obchody Święta Namiotów w Starożytnym Izraelu, „Scripta Biblica et Orientalia” 3 (2011), 99-107.
Zając E., Judaizm jako religia uświęcająca czas, „Ethos” 99 (2012), 45-60.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 903
Liczba cytowań: 0
