O pochodzeniu teorii ewolucji
DOI:
https://doi.org/10.12775/TiCz.2022.002Słowa kluczowe
kosmogonia, ewolucjonizm, kreacjonizm, nowożytność, paradygmat, naturalizmAbstrakt
Artykuł omawia powstanie paradygmatu ewolucyjnego w zachodniej filozofii i kulturze, który ostatecznie wprowadził Karol Darwin w połowie XIX wieku. Darwin nie był jednak pierwszym autorem, który zaproponował ewolucyjne pochodzenie gatunków. Kilku znaczących autorów podjęło próbę zbudowania i popularyzacji ewolucyjnego pochodzenia życia już we wczesnej nowożytności. Artykuł omawia dychotomię chrześcijańskiego kreacjonizmu i nowożytnego ewolucjonizmu oraz ukazuje, że ewolucjonizm od początku był raczej światopoglądem niż jedną z teorii w nauce.
Bibliografia
Chaberek, Michał. Kościół a ewolucja. Warszawa: Fronda, 2012.
Chambers, Robert. Vestiges of the Natural History of Creation. London and Edinburg: John Churchill, 1844.
Dalrymple, G. Brent. The Age of the Earth. Stanford: Stanford University Press, 1991.
Darwin, Erazm. The Temple of Nature or, the Origin of Society. A Poem, with Philosophical Notes. Baltimore: 1804.
Darwin, Erazm. Zoonomia or the Laws of Organic Life. London: 1794.
Darwin, Karol. O powstawaniu gatunków, przeł. Szymon Dickstein, Józef Nusbaum, red. J. Popiołek, M. Yamazaki. Warszawa: PWN, 2009.
Dawkins, Richard. Ślepy zegarmistrz, czyli jak ewolucja dowodzi, że świat nie został zaplanowany, przeł. Antoni Hoffman. Warszawa: PIW, 1997.
Descartes, René. Zasady filozofii, przeł. Izydora Dąmbska. Warszawa: PWN, 1960.
Hales, William. A New Analysis of Chronology and Geography, t. 1. London: 1830.
Hendry, Archibald W. The Age of The Earth. Singapore: World Scientific Publishing, 2020.
Hutton, James. Theory of the Earth, vol. 1. Edinburgh: 1795.
Lamarck, Jean-Babtiste. „Filozofia zoologii”, przeł. Krystyna Zaćwilichowska. W Teoria ewolucji w wypisach, red. Kazimierz Petrusiewicz. Warszawa: PWN, 1959.
Linnaeus, Carolus. Philosophia botanica. Stockholm: 1751.
Maillet, Benoît de. Telliamed. Chicago: University of Illinois Press, 1968.
Malec, Grzegorz. „Ewolucjonizm przed Darwinem: Matthew, Blyth, Wallace”. Filozoficzne Aspekty Genezy 12 (2015): 83–108.
Tomasz z Akwinu. Komentarz do Sentencji. http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html (dostęp: 23.11.2020).
Ussher, James. „Annales VeterisTestamenti a prima mundi originededucti”. In The Whole Works of the Most Rev. James Ussher, D.D., red. Christopher Robin Erlington, Vol. 8. Londini: 1650.
Whitcomb, John C., Morris, Henry. The Genesis Flood. The Biblical Record and its Scientific Implications. Philadelphia: Presbyterian and Reformed Publishing Company, 1960.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Teologia i Człowiek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
CC BY ND 4.0. Posiadaczem prawa autorskiego (Licencjodawcą) jest Autor, który na mocy umowy licencyjnej udziela nieodpłatnie prawa do eksploatacji dzieła na polach wskazanych w umowie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji niewyłącznej na korzystanie z Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego w następujących polach eksploatacji: a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (e-book, audiobook); c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego; d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera; e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY-ND 3.0) poprzez platformę cyfrową Wydawnictwa Naukowego UMK oraz repozytorium UMK.
- Korzystanie przez Licencjobiorcę z utrwalonego Utworu ww. polach nie jest ograniczone czasowo ilościowo i terytorialnie.
- Licencjodawca udziela Licencjobiorcy licencji do Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego nieodpłatnie na czas nieokreślony
PEŁEN TEKST UMOWY LICENCYJNEJ >>
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 4236
Liczba cytowań: 0
