Dwuwiersz o Mieszku III Starym. Przyczynek do erudycji Mistrza Wincentego Kadłubka (IV, 22,5)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2019.02Słowa kluczowe
Wincenty Kadłubek, genorbada, Mieszko III Stary, przysłowia średniowieczne, Uguccio z PizyAbstrakt
W artykule podjęto analizę dwuwiersza Wincentego Kadłubka o Mieszku Starym szukającym stronników przeciwko Leszkowi Białemu. Pierwszym zaprezentowanym zagadnieniem jest refleksja nad literalnym znaczeniem strofy, a następnie źródeł, z których kronikarz mógł ją zapożyczyć. Ostatnią poruszoną kwestią jest sposób przedstawienia Mieszka w IV księdze Kroniki.Bibliografia
Źródła
Carmen de mundo et partibus. Ein theologisch-physikalisches Lehrgedicht aus der Oxforder Handschrift Bodleian Digby 41, wyd. A. Bergmann, Frankfurt 1990
Chronica Dzirsvae, wyd., wstęp i przyp. K. Pawłowski, w: MPH s.n., t. 15, Kraków 2013
De Profectione Danorum in Hierosolymam, wyd. M.C. Gertz, Scriptores Minores Historiæ Danicæ Medii Ævi, t. 2, København 1918–1920
Friend A.C., The Proverbs of Serlo of Wilton, „Mediaeval Studies”, 16, 1954, s. 179–218
Giraldi Cambrensis Descriptio Kambriæ, w: Giraldi Cambrensis Opera, t. 6, wyd. J.F. Dimock, Rerum Britannicarum Medii Ævi Scriptores, London 1868
Lamberti Ardensis Historia comitum Ghisnensium, wyd. I. Heller, w: MGH SS, t. 24, Hannoverae 1879
Der Liber Iocalis, w: P. Lehmann, Mitteilungen aus Handschriften, t. 5, Sitzungsberichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Abteilung, t. 4, München 1938
Magistri Vincentii dicti Kadłubek Chronica Polonorum, wyd. M. Plezia, w: MPH s.n., t. 11, Kraków 1994
Mistrz Wincenty Kadłubek, Kronika polska, tłum. B. Kürbis, Wrocław 2003
Oraculum angelicum Cyrilii, wyd. P. Piur, w: Briechwechsel des Cola di Rienzo, t. 4, Berlin 1912
Ruiz García E., Saberes de oídas: De Doctrina Mensae, „Memorabilia. Boletín de Literatura Sapiencial”, 16, 2014, s. 1–60
Uguccione da Pisa, Derivationes, t. 1–2, wyd. E. Cecchini i in., Firenze 2004
Voigt E., Prouerbia Rustici, „Romanische Forschungen”, 3, 1887, s. 633–641
Opracowania
Arnold J.J., Theoderic’s Invincible Mustache, „Journal of Late Antiquity”, 6, 2013, nr 1, s. 152–183
Austin H.D., Germanic Words in Uguiccione’s Lexicon, „Speculum”, 23, 1948, nr 2, s. 273–283
Balzer O., Studyum o Kadłubku, w: tenże, Pisma pośmiertne, t. 1–2, Lwów 1934–1935
Banaszkiewicz J., Polskie dzieje bajeczne Mistrza Wincentego Kadłubka, wyd. 2, Wrocław 2002
Bieniak J., Mistrz Wincenty o współczesnych mu Piastach, w: Europa Środkowa i Wschodnia w polityce Piastów, red. K. Zielińska-Melkowska, Toruń 1997, s. 33–52
Bieniak J., Mistrz Wincenty w życiu politycznym Polski przełomu XII i XIII wieku, w: Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda, red. K.R. Prokop, Kraków 2001, s. 21–48
Drelicharz W., Idea zjednoczenia królestwa w średniowiecznym dziejopisarstwie polskim, Kraków 2012
Du Cange Ch. du Fresne, Glossarium mediæ et infirmæ latinitatis, t. 1–10, Niort 1883–1887
Gawlas S., O kształt zjednoczonego Królestwa. Niemieckie władztwo terytorialne a geneza społeczno-ustrojowej odrębności Polski, wyd. 2, Warszawa 2000
Gronowska A., Fabuły rycerskie w Gesta ducum sive principum Polonorum Galla Anonima na tle wybranych przykładów piśmiennictwa średniowiecznego (do końca XIII w.), niepublikowana praca doktorska w Instytucie Kultury Polskiej UW, Warszawa 2009
Kasperski R., Reges et gentes. Studia nad dyskursem legitymizującym władzę nad wspólnotami wyobrażonymi oraz strategiami ich konstruowania we wczesnym średniowieczu (VI–VII w.), Warszawa 2017
Kobielus S., Bestiarium chrześcijańskie. Zwierzęta w symbolice i interpretacji. Starożytność i średniowiecze, Warszawa 2002
Pawłowski K., Retoryka starożytna w Kronice Wincentego Kadłubka. Sztuka narracji, Kraków 2003
Przybył M., Mieszko III Stary, Poznań 2002
Skibiński E., Mieszko czy Kazimierz? W sprawie sporu o inspiratora mistrza Wincentego, w: Nihil superfluum esse. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane profesor Jadwidze Krzyżaniakowej, red. J. Dobosz, J. Strzelczyk, Poznań 2000, s. 167–174
Skibiński E., Walka o władzę w kronice Mistrza Wincentego. Mieszko Stary i Kazimierz Sprawiedliwy, w: Onus Athlanteum. Studia nad Kroniką biskupa Wincentego, red. A. Dąbrówka, W. Wojtowicz, Warszawa 2009, s. 47–56
Walther H., Proverbia sensentiaeque latinitatis medii aevi, t. 1–6, Göttingen 1963–1969
Żmudzki P., Władca i wojownicy. Narracje o wodzach, drużynie i wojnach w najdawniejszej historiografii Polski i Rusi, Wrocław 2009
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 427
Liczba cytowań: 0
