Wykaz dworzan konnych i pokojowców towarzyszących królewiczowi Kazimierzowi Kazimierzowicowi w wyprawie na Węgry w latach 1471–1472. Analiza źródła i edycja krytyczna
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2023.05Słowa kluczowe
królewicz Kazimierz (późniejszy święty), król Kazimierz Jagiellończyk, król Maciej Korwin, Węgry, Polska, wojna, polityka dynastyczna, prozopografiaAbstrakt
W artykule zawarto edycję wykazu dworzan konnych i pokojowców towarzyszących królewiczowi Kazimierzowi Kazimierzowicowi podczas jego wyprawy na Węgry jesienią i wczesną zimą 1471–1472 r. Uzasadniono również datację tego przekazu, uprzednio łączonego z wyprawą królewicza Władysława Jagiellończyka do Pragi po koronę czeską z lata 1471 r. Wykaz informuje o 34 osobach, które towarzyszyły królewiczowi Kazimierzowi, z czego o 28 dowiadujemy się po raz pierwszy z publikowanego wykazu. Przeprowadzono wstępną analizę prozopograficzną tego środowiska.
Bibliografia
Źródła
Joannis Dlugossii Annales seu Cronicae incliti Regni Poloniae, ks. 12: 1462–1480, Cracoviae 2005
Księga Metryki Koronnej podkanclerzego Andrzeja Oporowskiego z lat 1479–1483, ze spuścizny A. Prochaski wyd. G. Rutkowska, Warszawa 2005
Materiały do Kodeksu dyplomatycznego Małopolski, t. 5: 1451–1506, edycja elektroniczna, oprac. W. Bukowski, F. Sikora, J. Wroniszewski, red. W. Bukowski, współpr. J. Szyszka, oprac. elektr. S. Prinke, Kraków 2014,
Matricularum Regni Poloniae summaria, t. 1, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1905
Rachunki królewskie z lat 1471–1472 i 1476–1478, oprac. S. Gawęda, Z. Perzanowski, A. Strzelecka, Wrocław– Kraków 1960
Účty budínského dvora krále Vladislava II. Jagellonského (1494–1495), wyd. P. Kozák, Praha 2019
Opracowania
Baczkowski K., Między czeskim utrakwizmem a rzymską ortodoksją, czyli walka Jagiellonów z Maciejem Korwinem o koronę czeską w latach 1471–1479, Oświęcim 2014
Bukowski W., Wokół „frankfurckiego wesela” 1479 roku. Orszak weselny towarzyszący królewnie Zofii Jagiellonce do Brandenburgii, Rocz. Hist., 87, 2021, s. 79–105
Engel P., The Realm of St Stephen. A History of Medieval Hungary 895–1526, London–New York 2001
Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2015
Grabarczyk T., Militarne aspekty wyprawy Kazimierza Jagiellończyka na Węgry, w: Na wojnie i w szlacheckim dworku. Studia i materiały, [red. K. Maksymiuk, D. Wereda, R. Roguski], Siedlce 2016, s. 29–39
Grabarczyk T., Piechota zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2000
Januszek-Sieradzka A., Ile kosztuje sukces? Wydatki na wyprawę Władysława Jagiellończyka po koronę czeską (1471), w: Zwycięzcy i przegrani w dziejach średniowiecznej i wczesnonowożytnej Polski i Czech, red. W. Iwańczak, D. Karczewski, Kraków 2012, s. 171–190
Kałużny J.T., U boku króla. Chorągiew nadworna królów Polski u schyłku XV wieku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 103, 2019, s. 59–72
Łowmiański H., Polityka Jagiellonów, Poznań 1999
Nalewajek A., Szydłowieccy na dworze królewskim Jana Olbrachta, w: „Servitium et amicitia”. Studia z dziejów kariery i awansu w Polsce Jagiellonów, red. A. Januszek-Sieradzka, Sandomierz 2011, s. 11–37
Piekosiński F., Wybór znaków wodnych z XV stulecia, z. 1, Kraków 1896
Plewczyński M., Wojny Jagiellonów z wschodnimi i południowymi sąsiadami Królestwa Polskiego w XV wieku, wyd. 2, Siedlce 2005
Prochaska A., Wyprawa św. Kazimierza na Węgry (1471–1474), „Ateneum Wileńskie”, 1, 1923, nr 1, s. 1–28, nr 2, s. 117–139
Sikora F., Cyrograf Dziersława Rytwiańskiego z 1471 roku, w: „Historia vero testis temporum”. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Krzysztofowi Baczkowskiemu w 70. rocznicę urodzin, red. J. Smołucha i in., Kraków 2008, s. 101–127
Skibniewska J., Dwór królewski Aleksandra Jagiellończyka w latach 1501–1506, Lublin 2015
Szybkowski S., Starostowie z Korony w Prusach Królewskich 1455–1506, w: Jagiellonowie i ich świat. Centrum a peryferie w systemie władzy Jagiellonów, red. B. Czwojdrak, J. Sperka, P. Węcowski, Kraków 2018, s. 53–100 Szybkowski S., Urzędnicy zarządu starostwa malborskiego podczas kadencji starościńskiej Zbigniewa Tęczyńskiego (1485–1496). Studium prozopograficzne, w: „Regnum defendo ense et alis tego stricto – Królestwa bronię dobytym mieczem i osłaniam skrzydłami”. Malbork w Prusach Królewskich, t. 1: Prusy Królewskie i Malbork w okresie staropolskim (1454–1772), red. R. Panfil, A. Dobry, Malbork 2021, s. 22–37
Szymczakowa A., Szlachta sieradzka w XV wieku. „Magnifici et generosi”, Łódź 1998
Titkow S., Pieczęć królewicza Kazimierza Kazimierzowica Jagiellończyka z okresu starań o koronę węgierską i jej program polityczny, St. Źródł., 57, 2019, s. 141–158
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 291
Liczba cytowań: 0
