Zum Inhalt springen Zur Hauptnavigation springen Zur Fußzeile springen
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Hrvatski
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
  • Menu
  • Home
  • Aktuelle Ausgabe
  • Archiv
  • Mitteilungen
  • Über uns
    • Über die Zeitschrift
    • Beitragseinreichung
    • Redaktion
    • Schutz personenbezogener Daten
    • Kontakt
  • Registrieren
  • Einloggen
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

Eine vergessene historische Sammlung in einer Handschrift aus dem 16. Jh. des Staatsarchivs in Breslau (Sign. 82/28/0/1/6)
  • Home
  • /
  • Eine vergessene historische Sammlung in einer Handschrift aus dem 16. Jh. des Staatsarchivs in Breslau (Sign. 82/28/0/1/6)
  1. Home /
  2. Archiv /
  3. Bd. 62 (2024) /
  4. Rozprawy

Eine vergessene historische Sammlung in einer Handschrift aus dem 16. Jh. des Staatsarchivs in Breslau (Sign. 82/28/0/1/6)

Autor/innen

  • Tomasz Walczak Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk (Kraków) https://orcid.org/0000-0003-1853-7212

DOI:

https://doi.org/10.12775/SZ.2024.02

Schlagworte

kolekcja historyczna, Historia Bohemica, Polonica et Silesiaca, Annales devolutionis Silesiae ad Regnum Bohemiae, Rocznik magistratu wrocławskiego, katalogi władców i dostojników, koronacja Michała Korybuta Wiśniowieckiego

Abstract

Der Artikel beschreibt eine vergessene Sammlung historischer Quellen überliefert in einem handschriftlichen Kodex aus dem 16. Jh., aus dem Staatsarchiv in Wrocław (Breslau), Sign. 82/28/0/1/6. Dargestellt wurden die Geschichte und der Aufbau der Handschrift, die darin erfassten Werke identifiziert, aus den Bereichen der Geschichtsschreibung, der Diplomatik, u. a. Festgestellt wurde, dass der Kodex durch die Zusammensetzung von 13 Papierbögen erstanden ist. Diese waren zeitgleich vorbereitet worden (wahrscheinlich zweites Viertel 16. Jh.), doch anfangs funktionierten sie separat. Auf diesen separaten Bögen waren Quellen niedergeschrieben worden, am ehesten (zweites und drittes Viertel 16. Jh.) Jahrbücher und Kataloge der Herrscher und Breslauer Bischöfe, Kopien von Dokumenten und Briefen, die Beschreibung (Szenario) der Krönung von Ferdinand I. Habsburg und Anna Jagiello, dann (Ende 16. Jh.) der Katalog Breslauer Bischöfe von Jan Długosz und Briefe Breslauer Geistlicher an Andreas und Simon Hanniwaldt, aus dem Jahr 1588. Vielleicht wurde damals ein erster Einband des Kodexes erstellt. Als letzte wurden eine Liste der Herrscher aus der Piastendynastie und eine Beschreibung des Krönungszuges von Michael Korybut Wiśniowiecki reingesetzt. Da keine Eigentümer notiert sind, ist eine Bestimmung von Urhebern oder Inhabern des Kodexes (oder der Bögen) nicht möglich. Vieles deutet darauf hin, dass der älteste Teil in Breslau entstanden ist und das Ganze in Elitekreisen der Habsburger Monarchie funktionierte. Ermittelt wurden Eigentümer des Kodexes seit Anfang 18. Jh.: Bibliothek der Elisabethkirche in Breslau (mind. seit 1722), Stadtbibliothek Breslau (seit 1866), Stadtarchiv Breslau (mind. seit 1894–1895), seit 1945 Staatsarchiv (bis 1983: Woiwodschaftsarchiv) Breslau. Die Handschrift ist für textologische und tegumentologische Forschungen von Bedeutung, sowie für die Editionsgeschichte historischer Quellen. Sie ist ebenfalls eine wichtige Quelle zur Erforschung wie sich Menschen im Schlesien des 16. und 17. Jh. für Geschichte interessierten.

Autor/innen-Biografie

Tomasz Walczak, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk (Kraków)

Tomasz Walczak – mgr, redaktor naukowy w Pracowni Słownika Historyczno-Geograficznego Małopolski w Średniowieczu Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, doktorant w Szkole Doktorskiej Anthropos IPAN. Zainteresowania naukowe: historia Polski w XV w., nauki pomocnicze historii, a przede wszystkim dyplomatyka, kodykologia i sfragistyka.

Literaturhinweise

Źródła

Die Böhmischen Landtagsverhandlungen und Landtagsbeschlüsse vom Jahre 1526 an bis auf die Neuzeit, Prag 1877

Joannis Dlugossii senioris, canonici Cracoviensis, Opera, t. 1, wyd. I. Polkowski, Ż. Pauli, Cracoviae 1887

Legis-Glückselig A.A., Geschichten und Alterthümer der böhmischen Burg und Felsenstadt Wischehrad und der dasigen Collegiatkirche zu St. Peter und Paul, Prag–Leitmeritz 1853

Moravský zemský sněm na prahu novověku. Edice Památek sněmovních z let 1518–1570. 1. Památky sněmovní I, wyd. D. Janiš, Praha 2010

Notitia Manuscriptorum Codicum Bibliothecae Elisabethanae, [Vratislaviae] 1722

Silesiacarum rerum scriptores, t. 2, wyd. F.W. Sommersberg, Lipsiae 1730

Opracowania

Bláhová M., Mezi Cechami a Polskem. Poznámky k otázce historického vedomí slezských intelektuálu v pozdním stredoveku, w: Korunní zeme v dejinách ceského státu, t. 2: Společné a rozdílné. Česká koruna v životě a vědomí obyvatel ve 14.–16. století. Sborník příspěvků přednesených na kolokviu pořádaném ve dnech 12. a 13. května 2004 v Clam-Gallasově paláci v Praze, red. L. Bobková, J. Konvičná, Praha 2005, s. 319–322

Bláhová M., Středověké katalogy českých knižat a králů a jejich pramenná hodnota, „Średniowiecze Polskie i Powszechne”, 1, 1999, s. 33–63

Bláhová M., Mrozowicz W., Historia Bohemica, Polonica et Silesiaca, w: Encyclopedia of the Medieval Chronicle, t. 1, red. G. Dunphy, Leiden 2010, s. 790

Burbianka M., Dwaj introligatorzy wrocławscy z pierwszej połowy XVI wieku, „Przegląd Zachodni”, 11–12, 1951, s. 564–579

Drelicharz W., Rękopis Biblioteki Watykańskiej Chigi Q.II.51, w: Miasta, ludzie, instytucje, znaki. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Bożenie Wyrozumskiej w 75. rocznicę urodzin, red. Z. Piech, Kraków 2008, s. 567–588

Herber C.J., Silesiae sacrae origines, quas SS. Theologiae professionem ordinariam in Universitate Litterarum Vratislaviensi susceptam indicans, scripsit […], Vratislaviae 1821

Hubková J., Ferdinand I. und seine erste Begegnung mit dem Königreich Böhmen und Prag 1527 im Spiegel der zeitgenössischen Flugblätter und Flugschriften, „Historie – Otázky – Problémy”, 7, 2017, s. 42–59

Kaliszuk J., Kodeks Mikołaja Liebenthala, „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi”, 20, 2002, s. 47–57

Klose S.B., Von Breslau dokumentirte Geschichte und Beschreibung in Briefen, t. 1, Breslau 1781

Korta W., Średniowieczna annalistyka śląska, Wrocław 1966

Maleczyńska K., Papiernictwo na Śląsku do końca XVI w., Wrocław 1957

Maleczyńska K., Zainteresowania czytelnicze mieszczan dolnośląskich okresu Renesansu, Wrocław 1982

Mrozowicz W., Kataloge der Breslauer Bischöfe. Überlegungen über alte und die Möglichkeiten neuer Editionsansätze, w: Quellen kirchlicher Provenienz. Neue Editionsvorhaben und aktuelle EDV-Projekte, red. H. Flachenecker, J. Tandecki, współpr. K. Kopiński, Toruń 2011, s. 59–70

Mrozowicz W., Regional Identity in Silesia (until 1526), w: The Long Formation of the Region Silesia (c. 1000– 1526), red. P. Wiszewski, Wrocław 2013, s. 215–235

Mrozowicz W., Zdarzenia godne pamięci. Uwagi źródłoznawcze w związku z odnalezieniem nowego przekazu, w: O rzeczach minionych. Scripta rerum historicarum Annae Rutkowska-Płachcińska oblata, red. M. Młynarska-Kaletynowa, J. Kruppé, Warszawa 2006, s. 199–210

Mrozowicz W., Spychała L., Tradycja o królach węgierskich we wrocławskiej kompilacji kronikarskiej ze schyłku średniowiecza, w: Dux, milites et clerici, mercatores et scriptores… Z badań nad dziejami elit w średniowieczu i dobie nowożytnej, red. M. Goliński, S. Rosik, Scripta Historica Medievalia, t. 6, Wrocław 2021, s. 101–131

Mrozowicz W., Żerelik R., Zapomniana kolekcja średniowiecznych źródeł śląskich (w XVIII-wiecznym rękopisie Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, Akc. 1950/1051), „Sobótka”, 2–3, 2009, s. 261–272

Oszczanowski P., Casus Żórawiny. Kościół Trójcy Świętej w Źórawinie około 1600 roku, Wrocław 2007

Przyboś A., Michał Korybut Wiśniowiecki. 1640–1673, wyd. 2, Kraków 2007

Rożek M., Uroczystości w barokowym Krakowie, Kraków 1976

Schmidt P.O., Untersuchungen zu den Breslauer Bischofskatalogen, Breslau 1917

Schulte W., Die politische Tendenz der „Cronica principum Polonie”, Breslau 1906

Uličný P., Od císaře k oráči a zase zpět. Panovnické cykly ve Starém královském paláci na Pražském hradě, „Umění”, 66, 2018, nr 6, s. 471–475

Wydra W., Z pogranicza poezji, historii i mnemotechniki (Wierszowane katalogi papieży, cesarzy i królów polskich w „Kodeksie Kuropatnickiego”), w: Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, red. T. Michałowska, Wrocław 1989, s. 191–202

Żerelik R., Testament Franciszka Koeckritza zwanego Faberem, pisarza miasta Wrocławia w latach 1542–1565, „Archaeologia Historica Polona”, 7, 1998 (Materiały z IV Sesji Naukowej Uniwersyteckiego Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności „Życie codzienne w średniowiecznym mieście”, Sobótka–Górka, 22–25 października 1996 roku), s. 93–101

Žůrek V., Předpis, literární dílo nebo pamětní záznam? Rukopisy Karlova korunovačního řádu v kontextu dochování, w: Moc a její symbolika ve středověku, red. M. Nodl, A. Pleszczyński, Colloquia Mediaevalia Pragensia, t. 13, Praha 2011, s. 103–114

Studia Źródłoznawcze. Commentationes

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Veröffentlicht

2024-12-05

Zitationsvorschlag

1.
WALCZAK, Tomasz. Eine vergessene historische Sammlung in einer Handschrift aus dem 16. Jh. des Staatsarchivs in Breslau (Sign. 82/28/0/1/6). Studia Źródłoznawcze. Commentationes. Online. 5 Dezember 2024. Vol. 62, pp. 41-61. [Accessed 29 Dezember 2025]. DOI 10.12775/SZ.2024.02.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Bibliografische Angaben herunterladen
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Ausgabe

Bd. 62 (2024)

Rubrik

Rozprawy

Lizenz

Creative-Commons-Lizenz
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Keine Bearbeitungen 4.0 International.

Stats

Number of views and downloads: 418
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Autor/innenverzeichnis durchblättern
  • Issue archive

User

User

Aktuelle Ausgabe

  • Atom-Logo
  • RSS2-Logo
  • RSS1-Logo

Informationen

  • Für Leser/innen
  • Für Autor/innen
  • Für Bibliothekar/innen

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Sprache

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Hrvatski
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski

Tags

Search using one of provided tags:

kolekcja historyczna, Historia Bohemica, Polonica et Silesiaca, Annales devolutionis Silesiae ad Regnum Bohemiae, Rocznik magistratu wrocławskiego, katalogi władców i dostojników, koronacja Michała Korybuta Wiśniowieckiego
Aufwärts

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop