Przywileje i inne dokumenty ruskie wielkich książąt litewskich, służące formalnoprawnemu usankcjonowaniu nadań ziemskich (lata 80. XV – pierwsza tercja XVI w.)
DOI:
https://doi.org/10.12775/SZ.2025.02Słowa kluczowe
Wielkie Księstwo Litewskie, kancelaria, nadania ziemskie, procedura nadania, akt prawny, rodzaje i typy dokumentów, przywilejAbstrakt
Celem artykułu jest formalnoprawna klasyfikacja dokumentów ruskich związanych z nadaniami ziemskimi wielkiego księcia litewskiego z okresu od lat 80. XV do pierwszej tercji XVI w., uściślenie procedury tych nadań, dookreślenie różnic formalnych między listem-zawiadomieniem a listem-potwierdzeniem.
Bibliografia
Źródła drukowane
Akty, otnosâŝiesâ k istorii Zapadnoj Rossii, t. 2: 18-â i 32-â knigi zapisej Litovskoj metriki: Metrika korolevy Bony, oprac. D.I. Alekseeva, A.E. Belikov, A.A. Bondarenko, A. Petkevič, K. Petkevič, O.I. Horuženko, M.V. Šumilin, red. S.M. Kаštanov, Moskva 2018
Archiwum książąt Sanguszków w Sławucie, t. 3: 1432–1534, wyd. B. Gorczak, Lwów 1890
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 3 (1440–1498). Užrašуmų knyga 3, oprac. L. Anužytė, A. Balіulіs, Vіlnіus 1998
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 4 (1479–1491). Užrašуmų knyga 4, oprac. L. Anužytė, Vіlnіus 2004
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 5 (1427–1506). Užrašуmų knyga 5, oprac. A. Balіulіs, A. Dubonis, D. Antanavіčіus, Vіlnіus 2012
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 6 (1494–1506). Užrašуmų knyga 6, oprac. A. Balіulіs, Vіlnіus 2007
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 7 (1506–1539). Užrašуmų knyga 7, oprac. I. Ilarienė, L. Karalius, D. Antanavіčіus, Vіlnіus 2011
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 8 (1499–1514). Užrašуmų knyga 8, oprac. A. Balіulіs, R. Fіrkovіčіus, D. Antanavіčіus, Vіlnіus 1995
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 9 (1511–1518). Užrašуmų knyga 9, oprac. K. Pietkiewicz, Vіlnіus 2002
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 10 (1440–1523). Užrašуmų knyga 10, oprac. A. Banionis, A. Baliulis, Vіlnіus 1997
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 11 (1518–1523). Įrašų knyga 11, oprac. A. Dubonis, Vіlnіus 1997
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 12 (1522–1529). Užrašуmų knyga 12, oprac. D. Antanavіčіus, A. Balіulіs, Vіlnіus 2001
Lіetuvos Metrіka. Knyga Nr. 14 (1524–1529). Užrašуmų knyga 14, oprac. L. Karalius, D. Antanavіčіus, Vіlnіus 2008
Lіetuvos Metrіka (1522–1530). 4-ojі Teіsmų bylų knyga (XVІ a. pabaіgos kopіja), oprac. S. Lazutka i in., red. S. Lazutka i in., Vіlnіus 1997
Russkaâ istoričeskaâ biblioteka, izdavaemaâ Imperatorskoû Arheografičeskoû komissieû, t. 20: Litovskaâ metrika, t. 1, Petrograd 1903
Opracowania
Âsinskij M., Ustawnye zemskie gramoty Litowsko-Russkogo gosudarstwa, Kiev 1889
Gruša A.I., Krizis doveriâ? Poâvlenie i utverždenie pravovogo dokumenta v Velikom Knâžestve Litovskom (konec XIV – pervaâ tret’ XVI v.), Moskva–Sankt-Peterburg 2019
Histaryčny sloŭnik bielaruskaj movy, t. 17: Liesničij – Miestskij, red. A.M. Bulyki, Minsk 1998
Horoškevič A.L., Žalovannye gramoty Litovskoj metriki konca XV veka i ih klassifikaciâ, w: Istočnikovedčeskie problemy istorii narodov Pribaltiki, red. A.K. Biron i in., Riga 1970, s. 47–74.
Jablonskis K., Lietuvos rusiškųjų aktų diplomatika, w: tenże, Istorija ir jos šaltiniai, red. V. Merkys, Vilnius 1979, s. 219–296
Kosman M., Dokumenty łacińskie wielkiego księcia Witolda, „Archeion”, 51, 1969, s. 73–89
Kosman M., Dokumenty wielkiego księcia Witolda, St. Źródł., 16, 1971, s. 139–169
Pietkiewicz K., Dokument ruski w kancelarii litewskiej Aleksandra Jagiellończyka (1492–1506), w: Litwa i jej sąsiedzi od XII do XX wieku. Studia ofiarowane prof. dr. hab. J. Ochmańskiemu w sześćdziesiątą rocznicę urodzin, red. G. Błaszczyk, A. Kijas, Poznań 1994, s. 65–86
Pietkiewicz K., Uwagi o dokumencie łacińskim w praktyce kancelarii litewskiej Aleksandra Jagiellończyka, w: Praeities pėdsakais. Skiriama prof. daktaro Z. Kiaupos 65-mečiui, red. E. Rimža i in., Vilnius 2007, s. 119–134
Pietkiewicz K., Wielkie Księstwo Litewskie pod rządami Aleksandra Jagiellończyka. Studia nad dziejami państwa i społeczeństwa na przełomie XV i XVI wieku, Poznań 1995
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 21
Liczba cytowań: 0
