Kilka uwag co do zasadności utrzymywania w polskim systemie prawnym instytucji przymusowej restrukturyzacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2020.027Słowa kluczowe
spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, bank, przymusowa restrukturyzacja, przejęcie, nadzór, Bankowy Fundusz GwarancyjnyAbstrakt
Przedmiotem artykułu są rozważania nad wzajemną relacją instytucji prawnej restrukturyzacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, uregulowanej przede wszystkim w przepisach Ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (ustawa o SKOK), która obejmuje kompetencje nadzorcze Komisji Nadzoru Finansowego oraz instytucji prawnej przymusowej restrukturyzacji kas, uregulowanej w przepisach Ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (ustawa o BFG). Wprowadzona w 2013 r. do ustawy o SKOK konstrukcja prawna przejęcia kasy lub jej wybranych praw i zobowiązań przez inną kasę lub przez bank na mocy decyzji Komisji Nadzoru Finansowego, stanowiąca główny element instytucji prawnej restrukturyzacji kas, miała swoje źródło w projektowanych na szczeblu europejskim przepisach dotyczących przymusowej restrukturyzacji (zwanej też uporządkowaną likwidacją), w 2016 r. wprowadzonych do polskiego porządku prawnego ustawą o BFG. Dokonując tej transformacji, polski ustawodawca zdecydował o objęciu zakresem przymusowej restrukturyzacji także kasy, choć są one wyłączone spod inkorporowanej Dyrektywy ustanawiającej ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych. Analiza porównywanych regulacji prawnych prowadzi do wniosku, że przyznanie przez ustawodawcę Komisji Nadzoru Finansowego kompetencji do wydawania decyzji o przejęciu kasy lub jej wybranych praw i zobowiązań przez inną kasę lub bank, (przy jednoczesnym zapewnieniu m.in. niewzruszalności tej decyzji, szczególnego, bardzo ograniczającego prawa skarżących, trybu jej zaskarżenia, skutków majątkowych decyzji w postaci przeznaczenia funduszy własnych przejmowanego podmiotu na pokrycie strat, czyli znamion charakterystycznych dla decyzji podejmowanych w ramach procesu uporządkowanej restrukturyzacji), powoduje, że zawsze możliwe jest – w odniesieniu do kas – osiągnięcie celów uporządkowanej restrukturyzacji poprzez zastosowanie tego właśnie instrumentu nadzorczego. Ustawa o BFG stanowi zaś, że instrumenty przymusowej restrukturyzacji mogą być zastosowane wtedy i tylko wtedy, gdy takiego celu nie można osiągnąć za pomocą środków nadzorczych. Taka sytuacja powoduje podanie w wątpliwość, już w ujęciu teoretycznym, możliwości użycia wobec kas instrumentów przymusowej restrukturyzacji. Wątpliwość ta jeszcze pogłębia się w świetle doświadczeń praktycznych, które potwierdzają przekazywanie przez BFG środków na wsparcie restrukturyzacji kas już od 2014 r., w ramach rządowego programu uporządkowanej likwidacji kas, zaakceptowanego kolejnymi decyzjami Komisji Europejskiej, właśnie w przypadkach wydania przez KNF decyzji o przejęciu kasy przez bank na podstawie przepisu art. 74c ustawy o SKOK.
Bibliografia
Duda D., Przejęcie spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej na podstawie decyzji administracyjnej Komisji Nadzoru Finansowego, „Prawo i Więź”2018, nr 23, s. 50–61.
https://www.bfg.pl/przymusowa-restrukturyzacja/przymusowa-restrukturyzacja- w-pytaniach-i-odpowiedziach/ (dostęp: 03.03.2021 r.).
Kłopoty PBS Banku. Podkarpacie przeciera oczy ze zdumienia, klienci liczą utracone miliony, https://spidersweb.pl/bizblog/pbs-sanok-bfg-restrukturyzacja/ (dostęp: 03.03.2021 r.).
Medyński M., w: Ustawa o bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Komentarz, red. P. Zawadzka, P. Zimmerman, R. Sura, Warszawa 2017.
Medyński M. i Zimmermann P., Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji – wielkie zmiany i ich przyczyny, „Monitor Prawa Bankowego” 2017, nr 2, s. 96–108.
Mędrzecka J., Łączenie się spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych a restrukturyzacja i uporządkowana restrukturyzacja kas, w: Prawo prywatne w służbie społeczeństwu. Księga poświęcona pamięci Profesora Adama Jedlińskiego, red. P. Zakrzewski, D. Bierecki, Sopot 2019, s. 187–201.
Obligacje ryzykowne jak akcje. Po PBS w Sanoku kolejne resolution jest tylko kwestią czasu, https://www.stockwatch.pl/wiadomosci/obligacjeryzykowne- jak-akcje-po-pbs-w-sanoku-kolejne-resolution-jest-tylkokwestia- czasu,obligacje,254646, (dostęp: 03.03.2021 r.).
Pelc P., Nadzór Komisji Nadzoru Finansowego nad spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi a nadzór nad otwartymi funduszami emerytalnymi, w: Prawo prywatne w służbie społeczeństwu. Księga poświęcona pamięci Profesora Adama Jedlińskiego, red. P. Zakrzewski, D. Bierecki, Sopot 2019, s. 235–262.
Piłat W., Nowe procedury przymusowej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji bankowych (resolution regime), „Doradca Restrukturyzacyjny”2016, nr 3, s. 128–146.
Skoczek J., Kilka uwag o rządowym projekcie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, uporządkowanej likwidacji banków oraz zmianie niektórych innych ustaw z dnia 23 kwietnia 2013 roku, „Pieniądze i Więź”2013, nr 2, s. 113–117.
Torończak M., Przejęcie banku – zagadnienia wybrane, „Monitor Prawa Bankowego” 2019, nr 4, s. 64–80.
Zakrzewski P., w: A. Herbet, S. Pawłowski, P. Zakrzewski, Społdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Komentarz, Warszawa 2014.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 522
Liczba cytowań: 0