The convolution of facts and norms: new approach to legal reasoning and interpretation
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2019.008Słowa kluczowe
nowy realizm prawny, interpretacja faktów, sploty faktów i norm, rozumowanie prawnicze, prawo adekwatne, prawo społecznie wrażliweAbstrakt
Moim celem jest pokazanie, że fakty i normy w realnym życiu zlewają się ze sobą, są wymieszane i nie mogą istnieć bez symbiotycznych splotów faktyczno- normatywnych. W świadomości interpretatora fakty i normy dobrze jest utrzymywać jak najbliżej siebie – to pragmatyczna rada, która może przyczynić się do lepszego rozumienia problemów prawnych. W procesie stosowania prawa fakty i normy wzajemnie na siebie wpływają. Ta dynamika ukrytego, niewypowiedzianego dyskursu faktów i norm tworzy ich znaczenia, które wszyscy znawcy prawa powinni moc zrozumieć. Poważne traktowanie faktów w rozumowaniach prawniczych może być pomocne w uczynieniu systemu prawa bardziej wrażliwym na subiektywne oczekiwania społeczne oraz stosownym do obiektywnych standardów kulturowej adekwatności prawa. Wielu profesjonalnych prawników ma dość ograniczoną zdolność rozumienia sensu faktów, zarówno faktów sprawy, jak i faktów kulturowego kontekstu. Ma to związek z niedoskonałością edukacji prawniczej. Zbyt mało uwagi poświęca się psychologii i socjologii w kształceniu młodych prawników. Prawnicy powinni być lepiej przygotowani do rozumienia kultury społecznej ludzi, a nie tylko studiować grę słów w prawie stanowionym przez parlamenty. Rozumienie sensu słów jest ważne, ale istotniejsze jest rozumienie działań i świadomości ludzi.
Bibliografia
Celano B., Preconventions. A Fragment of the Background, “Revus. Journal for Constitutional Theory and Philosophy of Law” 2016, http://revus.
revues.org/3386 (access: 12.07.2019).
Ehrlich E., Grundlegung der Soziologie des Rechts, Munchen–Leipzig 1913.
Erlanger H. S., Garth B., Larson J. E., Mertz E., Nourse V., Wilkins D. B., Is it Time for a New Legal Realism? “Wisconsin Law Review” 2005, No 2, Univ. of Wisconsin Legal Studies Research Paper No 1015,
https://ssrn.com/abstract=896762 (access: 15.07.2019).
Lamentowicz W., The Emergence of the Legal Order, “Studia Iuridica Toruniensia” 2018, Vol. 23.
Leiter B., American Legal Realism, in: The Blackwell Guide to the Philosophy of Law and Legal Theory, W. Edmundson, M. Golding (eds.) Oxford 2009.
Miles T. J., Sunstein, C. R., The New Legal Realism, “University of Chicago Law Review, Forthcoming”; University of Chicago Law & Economics, Olin Working Paper No 372, Public Law Working Paper No 191, http://ssrn.com/abstract=1070283 (access: 7.05.2019).
Nelken D., Law in Action or Living Law? Back to the Beginning in Sociology of Law, “Legal Studies” 1984, Vol. 4.
Nonet P., Selznick P., Law and Society in Transition: Toward Responsive Law, New York 1971.
Nourse V., Shaffer G., Varieties of New Realism: Can a New World Order Prompt a New Legal Theory?, “Cornell Law Review” 2009, Vol. 95.
van Klink B., Facts and Norms: The Unfinished Debate between Eugen Ehrlich and Hans Kelsen, 2006, http://ssrn.com/abstract=980957 (access: 10.06.2019).
Searle J.R., How to Derive “Ought” from “Is”, “The Philosophical Review” 1964, Vol. 73.
Visegrady A., The Dialectics of Social Relations and Legal Norms in the Judicial Application of Law, “Soziologische Jurisprudenz und realistische
Theorien des Rechts / Sociological Jurisprudence, Rechtstheorie. Beihefte”, Band 9, XVI, 1986.
Zieliński M., Wykładnia prawa: zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2017.
Znamierowski Cz., Podstawowe pojęcia teorji prawa. Część pierwsza: Układ prawny i norma prawna, Poznań 1924.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 507
Liczba cytowań: 0