Rusticus i rusticitas Wieś i wieśniacy w tekstach prawa rzymskiego
DOI:
https://doi.org/10.12775/SIT.2012.001Słowa kluczowe
Roman rural lands, peasants, Roman lawAbstrakt
The article discusses the main problems in regard to rural lands and peasants on the basis of primary sources on Roman private law. Roman law regulated signifi cant aspects of rural economy which tend to be overlooked by historians and philologists dealing with Roman agronomic literature, including rural lands in Italia (praedia rustica) as basic constituents (res mancipi) of Roman farms, farm slaves known as familia rustica, farm quadrupeds and rural servitudes (servitutes praediorum rusticorum), i.e. the right of foot passage (iter), the right of driving carriages (via), the right of driving cattle (actus) and the right of carrying water (aquaeductus). The term rusticitas is also used in the texts of Roman law to denote rural simplicity and ineptitude particularly as regards legal matters. Therefore, rusticitas was accepted as suff icient justifi cation for ignorance of the law, contrary to the ignorantia iuris nocet principle. The reason for that was indeed the rural simplicity, limited access to the law and a high illiteracy rate in rural areas.
Bibliografia
Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1994.
Buck R., Agriculture and Agricultural Practice in Roman Law, Wiesbaden 1983.
Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
Dydyńskiego T., O prawie rolnym w starożytnym Rzymie, Warszawa 1881.
Kaser M., Das römische Privatrecht, Bd. I, München 1971.
Kolańczyk K., Prawo rzymskie (wyd. V zaktualizował J. Kodrębski), Warszawa 1997.
Kolendo J., Chłop, [w:] Człowiek Rzymu, red. A. Giardin, Warszawa 1997.
Kolendo J., Rolnictwo rzymskie, [w:] Starożytny Rzym we współczesnych badaniach, Liber in memoriam Lodovici Piotrowicz, red. J. Wolski, T. Kotula, A. Kunisz, Kraków 1994.
Kupiszewski H., Prawo rzymskie a współczesność, Warszawa 1988.
Kuryłowicz M., Zasada superfi cies solo cedit w rozwoju historycznym, [w:] Obrót nieruchomościami w praktyce notarialnej, Kraków 1997.
Litewski W., Rzymskie prawo prywatne, Warszawa 1994.
Łaszewski R., Wiejskie prawo spadkowe w województwie chełmińskim w okresie oligarchii magnackiej, CPH t. 28, 1976, z. 2.
Mikołajczyk I., Rzymska literatura agronomiczna, Toruń 2004.
Osuchowski W., Zarys rzymskiego prawa prywatnego, Warszawa 1971.
Pikulska-Robaszkiewicz A., Le reglement des contestations relatives aux limites en dront romain, Łódź 1993.
Roselaar S.T., Public Land in the Roman Republic. A Social and Economic History of Ager Publicus in Italy, 396–89 BC, Oxford 2010.
Sokala A., Zasada superfi cies solo cedit w prawie rzymskim, Acta UNC 172, Prawo 25, Toruń 1987.
Świrgoń-Skok R., Crimen termini moti. Ochrona znaków granicznych w państwie rzymskim, [w:] Salus rei publice suprema lex. Ochrona interesów państwa w prawie karnym starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Dębiński, H. Kowalski, M. Kuryłowicz, Lublin 2007.
Żak E., Współczesne przemiany zasady superfi cies solo cedit, [w:] Polska lat dziewięćdziesiątych. Przemiany państwa i prawa, red. L. Antonowicz i in., Lublin 1998.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 704
Liczba cytowań: 0