Land grabbing i bioprospekcja w perspektywie prawa do własnych zasobów środowiskowych

Abstrakt

Nieustanny kontakt człowieka z przyrodą skłaniał go do szukania możliwie najlepszych i korzystnych dla siebie sposobów wykorzystywania ziemi i znajdujących się na niej zasobów biologicznych. Towarzyszące temu efekty naturalnej, spontanicznej lub celowej wynalazczości zwykle stawały się „własnością”, społeczności, w której one powstawały. Przekazywanie tych doświadczeń i kultywowanie towarzyszącej im wiedzy kolejnym pokoleniom stało się czymś oczywistym, można by rzec – naturalnym. Dziś jednak ta transmisja wiedzy i umiejętności często jest przerywana poprzez zawłaszczanie i ziemi i tego co ona rodzi: jedno i drugie, stając się dobrem prywatnym, poddawane jest wyjątkowo stresogennemu użytkowaniu, ze szkodą dla ludzi i otoczenia. Celem podjętej tu analizy jest nakreślenie ryzyka i skutków odbierania jednostkom i wspólnotom prawa do dysponowania zasobami i spontanicznie nabytą wiedzą. Problem nie jest ograniczony do konkretnego miejsca czy państwa, a świadomość skutków powinna interesować teoretyków i praktyków, zwłaszcza pełniących funkcje decyzyjne.