Znaczenie hermeneutyki w badaniach nad przekładem. Uwag kilka o tłumaczeniu wybranych wierszy Cypriana Kamila Norwida na język francuski
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2019.004Słowa kluczowe
hermeneutyka, interpretacja, przekład, poezja, język francuski, Cyprian Kamil NorwidAbstrakt
Przedmiotem analizy jest znaczenie teorii hermeneutycznej w przekładoznawstwie. W artykule zdefiniowano pojęcie hermeneutyki oraz pokrótce przedstawiono poglądy głównych jej przedstawicieli. Relację: hermeneutyka–przekład obrazuje w niniejszej pracy postawa tłumacza-interpretatora ucieleśniona przez Feliksa Konopkę, autora tłumaczenia na język francuski (1974) wybranych do analizy fragmentów poezji Cypriana Kamila Norwida.
Bibliografia
Berman A., 2009, Przekład jako doświadczenie obcego, tłum. U. Hrehorowicz, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), s. 247–264.
Brajerska-Mazur A., 2004, Norwid w tłumaczeniach Jerzego Pietrkiewicza, „Pamiętnik Literacki”, 95(1), s. 151–174.
Bukowski P., Heydel M., 2009, Przekład – język – literatura, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), Kraków, s. 5–37.
Bukowski P., Heydel M. (red.), 2009, Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków.
Gadamer H.-G., 2000, Estetyka i hermeneutyka, [w:] Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, H.-G. Gadamer, wyb., oprac. i wstęp K. Michalski, tłum. M. Łukasiewicz i K. Michalski, Warszawa, s. 135–136.
Gadamer H.-G., 2009, Lektura jest przekładem, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), Kraków, s. 321–325.
Gadamer H.-G., 2003, Prawda i metoda, tłum. B. Baran, Kraków.
Grondin J., 2007, Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, tłum. L. Łysień, Kraków.
Feliks Konopka w rocznicę śmierci, Centrum Polonii. Ośrodek Kultury, Turystyki i Rekreacji w Brniu, http://centrumpolonii.pl/wydarzenia-z-polski- czytnik/items/401.html (dostęp: 7.01.2019).
Halkiewicz-Sojak G., 2010, Nawiązane ogniwo. Studia o poezji Cypriana Norwida i jej kontekstach, Toruń.
Hartman J. (red.), 2009, Słownik filozofii, Kraków.
Kopaliński W., 1983, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa.
Korpysz T., Puzynina J., Subko B., Teleżyńska E., 2016, Norwid i my… O Pracowni Słownika Języka Cypriana Norwida, Kraków.
Markowski M. P., 1996, Nietzsche i hermeneutyka, „Teksty Drugie”, 1(37), s. 20–41.
Norwid C. K., 1974, Wybór poezji. Choix de poemes, tłum. F. Konopka, Kraków– Wrocław.
Nowak Z. J., 1991–1992, Jeszcze jeden kontekst do „Fatum” Norwida, „Studia Norwidiana”, 9–10, s. 125–131.
Płaszczewska O., 2018, Włoskie przekłady poezji Norwida, „Studia Norwidiana”, 36, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/61425/ plaszczewska_wloskie_przeklady_poezji_norwida_2018.pdf?sequence- =1&isAllowed=y (dostęp: 10.02.2019).
Pniewski D. (red.), 2012, Jedno dzieło – wiele interpretacji. Rozważania nad „Wielkimi słowami” Cypriana Norwida, Toruń.
Przyłębski A., 1995, Oblicza hermeneutyki, Poznań.
Puzynina J., 1990, Słowo Norwida, Wrocław.
Puzynina J., 2006, Słowo poety, Warszawa.
Puzynina J. (red.), Studia nad językiem Cypriana Norwida, Warszawa.
Puzynina J., Subko B., 1998, Les traductions francaises de la poesie de Cyprian Norwid, [w:] La litterature polonaise en France, M. Laurent en la collab. avec L. Dyevre (red.), Lille, s. 151–164.
Ricoeur P., 1989, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, tłum. P. Graff, K. Rosner, Warszawa.
Ricoeur P., 1989a, Hermeneutyczna funkcja dystansu, tłum. P. Graff, [w:] tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, P. Ricoeur, Warszawa, s. 224–245.
Ricoeur P., 1989b, Przyswojenie, tłum. P. Graff, [w:] tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, Warszawa, s. 272–289.
Ricoeur P., 1989c, Zadanie hermeneutyki, tłum. P. Graff, [w:] tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, Warszawa, s. 191–223.
Ricoeur P., 1989d, Zakończenie, tłum. K. Rosner, [w:] tenże, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, Warszawa, s. 180–187.
Ricoeur P., 2004, Sur la traduction, Paris.
Ricoeur P., 2009, Paradygmat przekładu, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), tłum. M. Kowalska, Kraków, s. 357–370.
Rosner K., 1991, Hermeneutyka jako krytyka kultury. Heidegger, Gadamer, Ricoeur, Warszawa.
Sarnowski S., 1985, Świadomość i czas. O początkach filozofii współczesnej, Warszawa.
Scholz J., 1999–2000, Nowy przekład Norwida na język niemiecki, „Studia Norwidiana”, 17–18, s. 363–373.
Skrendo A., 2010, Szczególny rodzaj nieprzekładalności. O pewnym kłopocie z zakresu teorii przekładu z nieustannym odwołaniem do hermeneutyki, „Teksty Drugie”, 4, s. 180–196.
Stolze R., 2009, Tłumaczenie jako proces ewolucyjny, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), tłum. P. Bukowski, Kraków, s. 347–355.
Tomaszkiewicz T., 2016, Coraz bardziej interdyscyplinarny charakter badań przekładoznawczych, „Między oryginałem a przekładem”, 22: Przekład sceniczny: dramat, opera, piosenka, s. 45–61.
Tomaszkiewicz T., 2016, Presence du traducteur dans le processus de traduction specialisee, „Studia Romanica Posnaniensia”, 43(1), s. 93–107.
Wesołowska M., 2014, Tłumaczenie a interpretacja: kilka uwag o „Szalonej lokomotywie” Stanisława Ignacego Witkiewicza w przekładzie na język angielski, „Rocznik Komparatystyczny”, 5, s. 453–468.
Wuthenow R. R., 1969, Das fremde Kunstwerk. Aspekte der literarischen Ubersetzung, Gottingen.
Wyka K., 1974, Wstęp. Introduction, [w:] Wybór poezji. Choix de poemes, C. K. Norwid, tłum. F. Konopka, Kraków–Wrocław, s. 6–11.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 502
Liczba cytowań: 0