Transformacje w procesie tłumaczenia na przykładzie przydawki rozwiniętej w języku polskim i w języku niemieckim
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2006.002Słowa kluczowe
tłumaczenie, transformacja w tłumaczeniu, przydawka rozwinięta, walencja imiesłowówAbstrakt
Niniejszy artykuł jest próbą wskazania potencjalnych pułapek translatorskich w procesie tłumaczenia konstrukcji przydawki rozwiniętej z języka niemieckiego na język polski oraz przy tłumaczeniu w odwrotnym kierunku. Różnice w systemach badanych języków wy-muszają dokonanie przez translatora określonych transformacji. Są to permutacje, substytucje i uzupełnienia obligatoryjne oraz fakultatywne, wymuszone normą bądź uzusem języka docelowego. Transformacje te wynikają z różnych przyczyn, takich jak różnice w walencji ekwiwalentnych imiesłowów, konieczność uniknięcia konstrukcji homonimicznych czy brak bezpośredniego ekwiwalentu w języku docelowym.Bibliografia
Buttler, D., Kurkowska, H., Satkiewicz, H. 1971, Kultura języka polskiego, t. 1, Warszawa.
Dąmbska-Prokop, U. 1964, O niektórych funkcjach linearności w składni, Biuletyn PTJ 22, Kraków, s. 143–152.
Duden, 1966, Grammatik der deutschen Gegenwartssprache, Mannheim.
EJO, 1999, Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław.
Gębka-Wolak, M. 2000, Związki linearne między składnikami grupy nominalnej we współczesnym języku polskim, Toruń.
Heidolph, K. E. 1981, Grundzüge einer deutschen Grammatik, Berlin.
Jadacka, H. 2002, Poradnik językowy dla prawników, Warszawa.
Klebanowska, B., Kochański, W., Markowski, A. 1985, O dobrej i złej polszczyźnie, Warszawa.
Koller, W. 1992, Einführung in die Übersetzungswissenschaft, Heidelberg–Wiesbaden (= UTB 819).
Kwiek-Osiowska, J. 1971, Szyk wyrazów w grupach nominalnych z przydawkami i dopełnieniami, Poradnik Językowy, nr 3, s. 180–182.
Lipiński, K. 2000, Vademecum tłumacza, Kraków.
Markowski, A. (red.) (1999): Podręczny słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.
Martinet, A., 1963, Grundzüge der allgemeinen Sprachwissenschaft, Stuttgart (= Urban-Bücher, Bd. 69).
Motsch, W. 1965, Syntax des deutschen Adjektivs, Studia Grammatica III, Berlin.
Orzechowska-Zielicz, H. 1954, Szyk wyrazów w grupach syntaktycznych z rozwiniętą przydawką imiesłowową, Język Polski XXXIV, z. 5, s. 348–363.
Rath, R. 1971, Die Partizipialgruppe in der deutschen Gegenwartssprache, Sprache der Gegenwart, Schriften des Instituts für deutsche Sprache in Mannheim, Bd. XII, red. H. Moser i in., Düsseldorf.
Schenkel, W. 1972, Zur erweiterten Attribuierung im Deutschen, Linguistische Studien, Halle-Saale.
Schulz, D., Griesbach, H. 1967, Grammatik der deutschen Sprache, München.
Stolze, R. 1994, Übersetzungstheorien. Eine Einführung, Tübingen.
Śliwiński, W. 1982, W poszukiwaniu metody opisu szyku wyrazów w grupach nominalnych dzisiejszej polszczyzny pisanej, Pamiętnik Literacki LXXIII, z. 1/2, s. 145–166.
Tesnière, L. 1965, Eléments de syntaxe structurale, Paris.
Todenhagen, Ch. 1974, Vergleichende Untersuchungen zu englischen und deutschen Partizipia II – Attributen, Frankfurt a. Main.
Topolińska, Z. 1984, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa.
Weber, H. 1971, Das erweiterte Adjektiv- und Partizipialattribut im Deutschen, München.
Wierzbicka, A. 1963, Lingwistyczne narzędzia w stylistycznej analizie szyku wyrazów, Pamiętnik Literacki, z. 2, s. 511–533.
Wierzbicka, A. 1964, O metodach opisu szyku wyrazów, Język Polski XLIV, z. 1, s. 14–26.
Wierzbicka, A., Wierzbicki, P. 1970, Praktyczna stylistyka, Warszawa.
Wills, W. 1993, Überlegungen zum übersetzerischen Lehr- und Lernprozess, Taducere Navem. Festschrift für Katharina Reiß. Tampere, red. J. Holz-Mänttäri, C. Nord, s. 103–116.
Wróbel, H. 1975, Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie, Katowice.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 791
Liczba cytowań: 0