Polish traditions of adult education institutions in the context of lifelong learning
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2023.006Keywords
adult education traditions, adult education institutions, learningAbstract
This article presents Polish institutions dedicated to adult education from the 19th century and the beginning of the 20th century that are a part of the lifelong learning concept which is so common and well-recognised currently. The aim of the article is to show that lifelong learning is not a new phenomenon but rather a well-established one. The need for andragogical historical research on
the development of Polish adult education institutions, especially institutions in which the adults could experience learning, is discussed along with the methodological comments. The article presents some selected adult education institutions: 1) institutions connected to the self-education movement from the 19thcentury; 2) the type of a common university – the Flying University, which developed from the before mentioned movement; 3) higher schools for adults; 4) folk high schools; and 5) day rooms for adults. The institutions exemplify the changes in the way the term learning was understood – from fulfilling the cognitive needs, through the needs of social engagement, to the cultural, social and ludic needs. On the other hand, they are the examples of gradual enlargement of circles involved in those learning institutions – from the intelligence to blue-collar workers and farmers, from men to women, from those highly ranked in social stratification to those ranked much lower.
References
Aleksander T. (2013), Maria Borowiecka – niedokończony biogram, „Rocznik Andragogiczny”, t. 20.
Banach K. (1935), Przyczyny rozwoju i pojęcie świetlicy wiejskiej, „Przewodnik Pracy Społecznej”, nr 1.
Cywiński B. (1996), Rodowody niepokornych, Warszawa.
Dubas E. (2014), Czas, biografia i badania biograficzne – różnorodność kontekstów w andragogicznej perspektywie, „Edukacja Dorosłych”, nr 2.
Goldsmith B. (b.r.w.), Wewnętrzny świat Marii Curie. Geniusz i obsesja, tłum. J. Szmołda, Wrocław.
Heflich A., Michalski S. (red.) (cz. 1: 1898; cz. 4: 1902), Poradnik dla samouków, Warszawa.
Hellwig J. (1986), Oświata pracujących w Polsce, Warszawa.
Illich I. (1976), Społeczeństwo bez szkoły, tłum. F. Ciemna, Warszawa.
Janiczek J. (1939), Oświata pozaszkolna w liczbach w roku szkolnym 1937/1938, „Praca Oświatowa”, nr 2.
Kajzar H. (2007), Manifest teatru meta-codziennego, [w:] W. Dudzik (red.), Świadomość teatru. Polska myśl teatralna drugiej połowy XX wieku, Warszawa.
Krzywicki L. (1902), Systemy wykształcenia i o wykształceniu ogólnym, [w:] A. Heflich, S. Michalski (red.), Poradnik dla samouków, cz. 4, Warszawa.
Mackiewicz-Wojciechowska J. (1934), Uniwersytet „Latający”. Kartka z dziejów tajnej pracy oświatowej, „Zagadnienia Pracy Kulturalnej”, R. 1.
Majchrzak K. (2013), Od miejsc pamięci narodowej do miejsc żywej pamięci – implikacje dla andragogiki, „Rocznik Andragogiczny”, t. 20.
Maliszewski T. (2012), Narcyz Kozłowski (1913–2000) – pomorski społecznik i oświatowiec, „Rocznik Andragogiczny”.
Pietruszewski M. (2011), Wielkie biografie. Maria Skłodowska-Curie. Polka wszech czasów, Toruń.
Pomorski J. (1998), Historiografia jako autorefleksja kultury poznającej, [w:] W. Wrzosek (red.), Świat historii, Poznań.
Popławski S. (1935), Geneza akcji świetlicowej w Polsce, „Praca Oświatowa”, nr 1.
Pospieszny T. (2015), Nieskalana sławą. Życie i dzieło Marii Skłodowskiej-Curie, b.m.w.
Półturzycki J. (2001), Powszechny Uniwersytet Korespondencyjny, [w:] E. Sapia-Drewniak, A. Stopińska-Pająk (red.), Instytucjonalne formy edukacji dorosłych w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa.
Radlińska H. (1961), Zagadnienia bibliotekarstwa i czytelnictwa, wstęp i oprac. I. Lepalczyk, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Sempołowska S. (1910), Uniwersytet Latający, „Społeczeństwo”, nr 11.
Sempołowska S. (1960), Pisma pedagogiczne i oświatowe, Warszawa.
Sapia-Drewniak E., Stopińska-Pająk A. (red.) (2001), Instytucjonalne formy edukacji dorosłych w Drugiej Rzeczypospolitej, BED, t. 22, Warszawa.
Skubała-Tokarska Z. (1987), Społeczna rola Wolnej Wszechnicy Polskiej, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Stopińska-Pająk A. (1983), Świetlice w województwie śląskim w latach 1922–1939, Katowice.
Stopińska-Pająk A. (1994), Andragogika w Drugiej Rzeczypospolitej. Warunki rozwoju. Problematyka. Koncepcje, Katowice.
Stopińska-Pająk A. (2004), Z tradycji szkolnictwa wyższego dla dorosłych na Górnym Śląsku, [w:] E.A. Wesołowska (red.), Człowiek i edukacja, Płock.
Stopińska-Pająk A. (2010), Uniwersytet ludowy w II Rzeczypospolitej. Społeczno-kulturowa przestrzeń spotkania i dialogu ludzi dorosłych, [w:] E. Sapia-Drewniak, J. Janik-Komar (red.), Uniwersytety ludowe i inne formy oświaty dorosłych, Opole.
Sutyła J. (1982), Miejsce kształcenia dorosłych w systemie oświatowym II Rzeczypospolitej, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Szulakiewicz W. (2013), Andragogiki portret zbiorowy w kontekście dyskusji o sensie badań biograficznych, „Rocznik Andragogiczny”, t. 20
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Agnieszka Agnieszka Stopińska-Pająk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 145
Number of citations: 0