Przygotowanie do startu w dorosłość – młodzież w okresie tranzycji z edukacji na rynek pracy
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2018.14Schlagworte
młodzież, tranzycja z edukacji na rynek pracy, start w dorosłość, zadania okresu dorastania, rynek pracyAbstract
Okres dorastania stanowi czas nie tylko intensywnych przemian dokonujących się w niemalże wszystkich aspektach funkcjonowania podmiotu, ale także wiąże się z licznymi zadaniami, którym zobowiązana jest sprostać jednostka chcąc stać się osobą dorosłą. Jedno z nich odnosi się do przygotowania młodego człowieka do kariery zawodowej i partycypowania w przestrzeni rynku pracy. Przyglądanie się działaniom młodzieży związanym z rozwojem zawodowym, okazuje się niezwykle interesujące poznawczo ze względu na fakt, że w perspektywie niedalekiej przyszłości to właśnie oni staną się kreatorami rynku pracy. Niniejsza grupa uznawana jest bowiem za podmiot przemian społecznych, na podstawie zachowań której prognozuje się różnorodne tendencje i zjawiska społeczno-kulturowe. Warto zatem poddać bliższemu oglądowi kwestię przygotowania młodych ludzi do startu w dorosłość oraz zastanowić się, jakie czynniki je warunkują.
Wyniki badań własnych ukazują zróżnicowany obraz młodzieży charakteryzującej się niejednolitym stopniem przygotowania do startu w dorosłość. Uzyskany materiał empiryczny wskazuje na dominującą tendencję respondentów do dookreślenia siebie poprzez pryzmat indywidualistycznych właściwości, wyróżniających ich spośród innych ludzi. Podejmując refleksję nad sobą w przyszłości definiują siebie przez pryzmat roli zawodowej, jaką zamierzają pełnić. Fakt, że ponad połowa badanych w przyszłości chciałaby wykonywać wybrany zawód, świadczy o tym, iż sfera rozwoju zawodowego nie pozostaje dla nich obojętna.
Literaturhinweise
Arnett J.J. (2000), Emerging adulthood. A theory of development from the late teens through the twenties, „American Psychologist”, 55(5), s. 469–480.
Arnett J.J. (2004), Emerging adulthood: The Winding Road from the Late Teens Through the Twenties, Oxford University Press, New York.
Arnett J.J., Tanner J.L. (2005), Emerging Adults in America: Coming of Age in the 21st Century, American Psychological Association Press, Washington.
Balcerowicz-Szkutnik M., Wąsowicz J. (2017), Pokolenie NEETs na rynku pracy – aktualne problemy, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, 312, s. 7–17.
Bańka A. (2006), Psychologiczne doradztwo karier, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań.
Bauman Z. (2007), Płynne życie, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Bowman D., Borlagdan J., Bond S. (2015), Making sense of youth transitions from education to work, Brotherhood of St Laurence, Fritzroy.
Cross G. (2008), Men to boys. The making of modern immaturity, Columbia University Press, New York.
Drabik-Podgórna V. (2010), Tranzycja jako nowa kategoria biograficzna we współczesnym poradnictwie zawodowym, „Edukacja Dorosłych”, 1, s. 91–104.
Drwal R. (1993), Percepcja ważności i realizacji zadań rozwojowych przez dorastających, [w:] Smoleńska Z. (red.), Badania nad rozwojem w okresie dorastania, Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, s. 15–47.
Dubas E. (2009), Etapy dorosłości i proces kształcenia, [w:] Fabiś A., Cyboran B. (red.), Dorosły w procesie kształcenia, BED, Bielsko-Biała, s. 115–132.
Epstein, J. (2003), The perpetual adolescent, „Weekly Standard”, 15 March.
Erikson E.H. (2004), Tożsamość a cykl życia, Zysk i S-ka, Poznań.
Gerrig R. J., Zimbardo P.G. (2006), Psychologia i życie, PWN, Warszawa.
Giemanowska E. (2001), Między karierą a bezrobociem, [w:] Fatyga B., Tyszkiewicz A. (red.), Normalność i normalka. Próba zastosowania pojęcia normalności do badań współczesnej młodzież, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW, Warszawa 2001, s. 214–238.
Gilleard Ch., Higgs P. (2005). Contexts of Ageing: Class, Cohort and Community, Polity Press, Cambridge.
Giuchard J. (2007), Transition, [w:] Guichard J., Huteau M. (red.), Orientation et insertion professionnelle. 75 concepts cles, Dunod, Paris 2007
Havighurst R.J. (1981), Developmental Tasks and Education, Longman, New York and London.
Hendry L., Kloep M. (2010), How universal is emerging adulthood. An empirical example, „Journal of Youth Studies”, 13(2), s. 169‒179.
Inhelder B., Piaget J. (1970), Od logiki dziecka do logiki młodzieży: rozprawa o kształtowaniu się formalnych struktur operacyjnych, PWN, Warszawa.
Jarymowicz M. (2000), Psychologia tożsamości [w:] Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, tom III, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 107–125.
Leppert R. (2010), Młodzież – świat przeżywany i tożsamość, „Impuls”, Kraków.
Liberska H. (2004), Perspektywy temporalne młodzieży. Wybrane uwarunkowania, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Liberska H. (2007), Współczesny obraz moratorium [w:] Harwas-Napierała B., Liberska H. (red.), Tożsamość a współczesność, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 25–52.
Lipska A., Zagrórska W. (2011), „Stająca się dorosłość” w ujęciu Jeffreya J. Arnetta jako rozbudowana faza liminalna rytuału przejścia, „Psychologia Rozwojowa”, 16(1), s. 9–21.
Liwiński J., Socha M. W., Sztanderska U. (2000), Wykształcenie a rynek pracy, [w:] Ekonomiczne i społeczne efekty edukacji, Instytut Współczesnych Problemów Cywilizacji, Warszawa, s. 27–85.
Mac-Czarnik L. (2000), Procesy poznawcze w planowaniu własnego życia u młodzieży. Badania rozwojowe osób w wieku od 12 do 25 lat, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Rzeszów.
Melosik Z., Szkudlarek T. (2010), Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Minta J. (2012), Od aktora do autora. Wspieranie młodzieży w wspieraniu własnej kariery, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
Olejniczuk-Merta A. (2012), Kult młodości – moda czy długofalowa zmiana stylu życia, „Marketing i Rynek”, 8, s. 2–8.
Osppe J.M. (2016), Oblicze fenomenu kidults, „Tarnowskie Studia Teologiczne”, 35(2), s. 41–50.
Pilch T. (2003), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, „Żak”, Warszawa.
Piróg D. (2013), Wybrane determinanty tranzycji absolwentów studiów wyższych na rynek pracy, „Studia Ekonomiczne”, 160, s. 131–138.
Rachalska W. (1993), Wprowadzenie [w:] Rachalska W. (red.), Model orientacji zawodowej w wyższej uczelni (na przykładzie wyższych szkół pedagogicznych), Wydawnictwo WSP, Częstochowa.
Reykowski J. (1986), Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Rosalska M., Wawrzonek A. (2012), Między szkołą a rynkiem pracy. Doradztwo zawodowe w szkołach zawodowych, Difin, Warszawa.
Rose N. (1996), Authority and the genealogy of subjectivity, [w:] Helas P., Lash S., Morris P. (red.), Detraditionalization. Critical reflections on authority and identity, Cambridge.
Standing G. (2014), Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, PWN, Warszawa.
Super D.E. (1994), A Life Span , Life Space. Perspective on Convergence, [w:] Savickas M.L., Lent R.W. (red.), Convergence in Career Development Theories, CPP Books, California, s. 63–74.
Szaban J.M. (2013), Rynek pracy w Polsce i w Unii Europejskiej, Difin, Warszawa. Szlendak, T. (2010), Socjologia rodziny. ewolucja, historia, zróżnicowanie, PWN, Warszawa.
Tierney J. (2004), In a word; adultescent, „New York Times”, 26 December.
Tilbury C., Buys N., Creed P. (2009), Perspectives of Young People in Care About their School-to-Work Transition, „Australian Social Work”, 62(4), s. 476–490.
Trempała J. (2006), Deregulacja cyklu życia w planach życiowych młodzieży, „Polskie Forum Psychologiczne”, 1, s. 108‒120.
Turska E. (2014), Kapitał kariery ludzi młodych. Uwarunkowania i konsekwencje, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Varenhorst B. (1981), The adolescent society, [w:] Adolescent Peer Pressure. Theory, Correlates and Program Implications for Drug Abuse Prevention, Rockville, s. 1–20.
Downloads
Veröffentlicht
Zitationsvorschlag
Ausgabe
Rubrik
Stats
Number of views and downloads: 695
Number of citations: 0