Edukacyjno-zawodowy potencjał polskich reemigrantów

Abstrakt

W czasach masowej emigracji zarobkowej Polaków warto zastanowić się, jak przebiega proces uczenia się osób decydujących się na życie poza granicami swojego ojczystego kraju. Czego uczą się emigranci, w jakich okolicznościach oraz w jaki sposób wykorzystują nabytą wiedzę? Według koncepcji całożyciowego uczenia się zdobywamy wiedzę w obszarze formalnym, pozaformalnym i nieformalnym. Emigracja, jako istotne wydarzenie w biografii, wydaje się być sprzyjającą sytuacją do zdobywania wiedzy we wszystkich trzech obszarach.

Do analizy powyższego zagadnienia wykorzystane zostały przeprowadzone przeze mnie badania dotyczące procesu pozyskiwania i kapitalizowania doświadczeń edukacyjno-zawodowych przez polskich (re)emigrantów. Celem badania było opisanie i pogłębienie wiedzy na temat tego procesu, a także próba zrozumienia motywów podejmowania działań edukacyjno- zawodowych na emigracji i po powrocie do kraju oraz ich znaczenia dla reemigrantów. Badania przeprowadzone zostały metodą jakościową za pomocą wywiadów częściowo ustrukturalizowanych. W efekcie poddanych zostało analizie sześć wywiadów pogłębionych.

Na doświadczenia związane z emigracją składa się zarówno okres planowania emigracji, przebywania na emigracji, jak również czas związany z powrotem do kraju, który okazał się dla reemigrantów równie istotnym wydarzeniem w biografii. Badani pracowali poniżej swoich kwalifikacji, przeważnie w branży niezwiązanej z wyuczonym zawodem, pomimo to zdobyli nową wiedzę i umiejętności. W sytuacji konieczności zmierzenia się z licznymi trudnościami oraz nowymi sytuacjami, respondenci dostrzegli w sobie nowe cechy osobowościowe, a także przewartościowali swoje myślenie i podejście do życia.

Okazuje się, że reemigranci mają w sobie duży potencjał wynikający z codziennych, jak i zawodowych doświadczeń emigracyjnych, jednak z różnych przyczyn nie zawsze jest on należycie diagnozowany i wykorzystywany.