Konferencje organizatorów edukacji dorosłych w Polsce lat międzywojennych

(opracowanie w stulecie wydania „Oświaty Pozaszkolnej” – pierwszego ogólnopolskiego pisma poświęconego teorii i praktyce kształcenia dorosłych)

Abstrakt

W strukturze Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego odrodzonego w 1918 r. państwa polskiego stworzono w 1919 r. Wydział Oświaty Pozaszkolnej. Był on centralnym organem koordynującym w kraju oświatę dorosłych rozproszoną po różnych jego regionach. Strategią tej koordynacji stały się ogólnopolskie konferencje oświaty dorosłych. W latach 1920–1930 Wydział zorganizował ich czternaście. Każdą na inny temat, np. nauka w szkołach dla dorosłych, uniwersytety ludowe, czytelnictwo, działalność domów społecznych i ludowych, wychowanie poprzez kulturę (chóry i teatry) oraz in. Gromadziły one wytrawnych działaczy kulturalno-oświatowych z całego kraju. Ich organizowanie sprzyjało integracji systemu kształcenia dorosłych oraz wyraźnie wpłynęło na poprawę jej jakości.
W drugiej połowie dwudziestolecia międzywojennego (tj. w latach 30. XX w.) Wydział Oświaty Pozaszkolnej MWRiOP zrezygnował z organizowania tych konferencji. Ich miejsce zajęły konferencje poświęcone dokształcaniu i doskonaleniu zawodowemu etatowych instruktorów oświaty dorosłych zatrudnionych w kuratoriach okręgów szkolnych i inspektoratach szkolnych w powiatach. Ta zmiana to niewątpliwie posiew dokonującej się wtedy profesjonalizacji i etatyzacji, a także zmiany pokoleniowej kadr zatrudnionych w zarządzaniu systemem kształcenia dorosłych.