Dorosły w przestrzeniach życia. Między zobowiązaniami osoby a społecznymi wyzwaniami roli
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2022.012Słowa kluczowe
aktywność edukacyjna w dorosłości, rozwój w dorosłości, uczenie się ról społecznych, sfera osobowa, przestrzeń publicznaAbstrakt
W tekście zwrócono uwagę na przenikające się ujęcia interpretacyjne uczenia się w dorosłości, przyjmując, że płaszczyzną prowadzonych rozważań będzie szeroko rozumiana aktywność rozwojowa dorosłego. Podejmujący ją podmiot, z jednej strony realizując siebie, stara się wypełniać określone zobowiązania jednostkowe, przynależne najczęściej sferze osobowej, a z drugiej strony, staje on przed wyzwaniem podjęcia różnych ról społecznych, których pełnienie i aktualizacja są możliwe jedynie w przestrzeni publicznej i wymagają wykazania się często nową, a przynamniej odmienną niż dotychczas praktykowana, aktywnością edukacyjną.
Bibliografia
Arendt H. (2000), Kondycja ludzka, Aletheia, Warszawa.
Bardziejewska M. (2005), Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków, [w:] A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Baumeister R.F. (2011), Zwierzę kulturowe. Między naturą a kulturą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bilewicz M. (2016), (Nie)pamięć zbiorowa Polaków jako skuteczna regulacja emocji, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 52–67, DOI: 10.18318/td.2016.6.4.
Boski P. (2009), Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Academica Wydawnictwo SWPS, Warszawa.
Brzezińska A. (2005), Jak myślimy o rozwoju człowieka, [w:] A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Brzezińska A. (2006), Dzieciństwo i dorastanie: korzenie tożsamości osobistej i społecznej, [w:] A.W. Brzezińska, A. Hulewska, J. Słomska (red.), Edukacja regionalna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 47-77.
Brzezińska A. (2017), Tożsamość u progu dorosłości. Wizerunek uczniów szkół ponadgimnazjalnych, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Cichocki P. (2013), Wąskie i szerokie koncepcje sfery publicznej, „Opuscula Sociologica”, nr 1(3), s. 5–16.
Ciechanowska D. (2012), Uczenie się głębokie jako efekt studiowania, [w:] D. Ciechanowska (red.), Uwarunkowania efektów kształcenia akademickiego, Pedagogium, Szczecin, s. 11–129.
Dubas E. (2017), Uczenie się z własnej biografii jako egzemplifikacja biograficznego uczenia się, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1(4).
Easton D. (1965), A Systems Analysis of Political Life, Wiley and Sons Inc., New York.
Futuyma D.J. (2008), Ewolucja, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Gieryszewski D. (2017), Edukacja obywatelska w przestrzeni lokalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Górniewicz J., Rubacha K. (1993), Samorealizacja a uzdolnienia twórcze młodzieży. Przegląd koncepcji i studium empiryczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Hyman H.H. (1969), Political Socialization. A Study in Psychology of Political Behavior, The Free Press, New York.
Jančina M. (2016), Autonarracja jako metoda badania autokreacji, „Psychologia Rozwojowa”, t. 21, nr 2, s. 27–40.
Jančina M., Kubicka D. (2014), Kierowanie własnym rozwojem. Kontekst teoretyczny zjawiska, „Psychologia Rozwojowa”, t. 19, nr 4, s. 31–48.
Jennings K.M., Niemi R.G. (1974), Political Character of Adolescence. The influence of Families and Schools, Princeton University Press, Princeton.
Kaplan H., Hill K., Lancaster J., Hurtado A.M. (2000), A Theory of Human Life History Evolution: Diet, Intelligence, and Longevity, „Evolutionary Anthropology”, nr 4(9).
Kargul J. (2005), Obszary pozaformalnej i nieformalnej edukacji dorosłych. Przesłanki do budowy teorii edukacji całożyciowej, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, Wrocław.
Kielar M.B. (2017), Praktyka obierania perspektyw jko instrument rozwoju, „Rocznik Andragogiczny”, t. 24, s. 41-60.
Kielar M.B. (2015), Rozwój osób dorosłych w świetle teorii konstruktywistyczno-rozwojowej, „Pedagogika Społeczna”, nr 2(56), s. 53–70.
Krawczak E. (2006), Antropologia kulturowa. Klasyczne kierunki, szkoły i orientacje, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Levinson D.J., Darrow C.N., Klein E.B. (1978), The seasons of a man’s life, Ballantine Books, New York.
Markowski G. (2011), Nieformalna edukacja obywatelska – czyli nowa-stara rola biblioteki publicznej, [w:] G. Markowski, F. Pazderski (red.), Inspirator obywatelski. Przewodnik po nieformalnej edukacji obywatelskiej w bibliotekach publicznych i nie tylko, Warszawa.
Marquand D. (2004), Decline of the Public: The Hollowing-Out of Citizenship, Polity Press, Cambridge.
Maslow A.H. (1986), W stronę psychologii istnienia, PAX, Warszawa.
May R. (1995), O istocie człowieka. Szkice z psychologii egzystencjalnej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
McAdams D.P. (2015), The Art and Science of Personality Development, Guilford Press, New York.
Merleau-Ponty M. (1996), Widzialne i niewidzialne, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Nowak M., Pluciński P. (2011), Problemy ze sferą publiczną. O pożytkach z partykularnych rozstrzygnięć, [w:] M. Nowak, P. Pluciński (red.), O miejskiej sferze publicznej. Obywatelskość i konflikty o przestrzeń, Ha!art, Kraków.
Oakeshott M. (2019), Polityka wiary i polityka sceptycyzmu, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Olejnik M. (2017), Kategoria rozwoju w psychologii life-span i jej metodologiczne implikacje, „Psychologa Rozwojowa”, t. 22, nr 3, s. 25–34.
Paluch A.K. (1991), Mistrzowie antropologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Pietrasiński Z. (1990), Rozwój człowieka dorosłego, Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa.
Pietrasiński Z. (2009), Ekspansja pięknych umysłów. Nowy renesans, ożywcza autokreacja, Wydawnictwo CiS, Warszawa.
Ponczek E. (2017), Mityzacja pamięci zbiorowej a sprawowanie władzy politycznej w sytuacji uobecniania się konfliktów, „Transformacje”, Vol. 1–2, Issue 92–93, s. 333–346.
Przetacznik-Gierowska M. (2019), Zasady i prawidłowości psychicznego rozwoju człowieka [w:] M. Przetacznik-Gierowska, M. Tyszkowa (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 57–84.
Rawls J. (1994), Teoria sprawiedliwości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Rogers C. (2002), O stawaniu się osobą, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
Sennett R. (2009), Upadek człowieka publicznego, Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
Shipton M. (2018), The Politics of Youth in Greek Tragedy. Gangs of Athens, Bloomsbury Academic, London.
Sikora M. (2014), Modele sfery publicznej w świetle współczesnych problemów społecznych, „Filo-Sofija”, nr 24, s. 43–63.
Strelau J. (2004), Pięcioczynnikowy model osobowości, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2: Psychologia ogólna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, s. 546–559.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 158
Liczba cytowań: 0
