Preprinty
Marta Polanowska, Sylwia Krzemińska
Wydział Nauk o Zdrowiu, Wyższa Szkoła Medyczna w Kłodzku
Ocena poziomu empatii w wybranej grupie pielęgniarek
Streszczenie
Wstęp. Empatia jest kluczowa w pielęgniarstwie, wpływając na jakość opieki i relacje z pacjentami. Zdefiniowana jako zdolność rozumienia i dzielenia się emocjami innych, empatia jest niezbędna w procesach terapeutycznych. Ułatwia komunikację, wspiera leczenie, redukuje stres i poprawia dobrostan. Empatia jest istotna w zawodzie pielęgniarki, pomagając zrozumieć potrzeby pacjenta i dostosować plany opieki. Badania pokazują, że wyższy poziom empatii u pielęgniarek prowadzi do lepszych relacji z pacjentami, poprawy wyników leczenia i zmniejszenia wypalenia zawodowego personelu.
Cel. Celem badania było ocenienie poziomu empatii w wybranej grupie pielęgniarek oraz sprawdzenie, czy doświadczenie zawodowe i miejsce pracy mają wpływ na poziom empatii, mierzonej za pomocą Indeksu Reaktywności Interpersonalnej (IRI).
Materiał i metody. Badanie objęło 141 losowo wybranych pielęgniarek z dyplomem, pracujących na oddziałach neurologicznym, wewnętrznym, ratunkowym lub intensywnej terapii. Udział w badaniu był dobrowolny i anonimowy, a zgoda na udział została uzyskana od wszystkich uczestniczek. Badania przeprowadzono przy użyciu standaryzowanego kwestionariusza IRI, który mierzy empatię na czterech skalach: Fantasy, Przejmowanie Perspektywy, Współczucie Empatyczne oraz Osobisty Dyskomfort. Zebrano także dane socjodemograficzne.
Wyniki. Średni wynik IRI wyniósł 61,08 na 112, co wskazuje na średni poziom empatii. Wyniki mieściły się w zakresie od 31 do 99, a mediana wyniosła 60. Najwyższe wyniki uzyskano w skali Współczucia Empatycznego, a najniższe w skali Osobistego Dyskomfortu.
Wnioski. Poziom empatii był średni, z najwyższymi wynikami w skali Współczucia Empatycznego. Pielęgniarki z dłuższym stażem zawodowym oraz te pracujące na oddziale wewnętrznym wykazywały wyższy poziom empatii. (PNN 0000;0(0):0–0)
Słowa kluczowe: emocje, empatia, pielęgniarki
Bibliografia:
[1] Krajewski M. Pacjent, pielęgniarka onkologiczna, rodzina — jako partnerzy w walce z chorobą nowotworową. Pielęg Pol. 2005;1(19):101–104.
[2] Krajewska-Kułak E., Van Damme-Ostapowicz K., Bielemuk A. i wsp. Samoocena postrzegania zawodu pielęgniarki oraz zdolności rozumienia empatycznego innych ludzi przez studentów pielęgniarstwa. Probl Pielęg. 2010;18(1):1–10.
[3] Lelorain S., Brédart A., Dolbeault S., Sultan S. A systematic review of the associations between empathy measures and patient outcomes in cancer care. Psychooncology. 2012;21(12):1255–1264.
[4] Parkin T., de Looy A., Farrand P. Greater professional empathy leads to higher agreement about decisions made in the consultation. Patient Educ Couns. 2014;96(2):144–150.
[5] Raiziene S., Endriulaitiene A. The relations among empathy, occupational commitment, and emotional exhaustion of nurses. Medicina (Kaunas). 2007;43(5):425–431.
[6] Neumann M., Bensing J., Mercer S., Ernstmann N., Ommen O., Pfaff H. Analyzing the “nature” and “specific effectiveness” of clinical empathy: a theoretical overview and contribution towards a theory-based research agenda. Patient Educ Couns. 2009;74(3):339–46.
[7] Kuo J.C., Cheng J.F., Chen Y.L., Livneh H., Tsai T.Y. An exploration of empathy and correlates among Taiwanese nurses. Jpn J Nurs Sci. 2012;9(2):169–176.
[8] Jankowiak-Siuda K., Kantor-Martynuska J., Siwy-Hudowska A. i wsp. Analiza właściwości psychometrycznych polskiej wersji językowej Skróconej Skali Ilorazu Empatii (SSIE) — The Empathy Quotient (EQ-Short). Psychiatr Pol. 2017;51(4):719–734.
[9] Davis M.H. Measuring individual differences in empathy: Evidence for a multidimensional approach. J Pers Soc Psychol. 1983;44(1):113–126.
[10] Pulos S., Elison J., Lennon R. The Hierarchical Structure of the Interpersonal Reactivity Index. Soc Behav Pers. 2004;32:355–360.
[11] R Core Team. A Language and Environment for Statistical Computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna 2018.
[12] Zarzycka D., Ślusarska B., Dobrowolska B., Deluga A., Trojanowska A., Bartoń E. Empatia w pielęgniarstwie. Założenia, praktyka i jej empiryczne uwarunkowania. Pielęg XXI w. 2016;15(3):33–38.
[13] Talarska D., Wieczorowska-Tobis K., Szwałkiewicz E. (Red.), Opieka nad osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi. PZWL, Warszawa 2024.