Encefalopatia bokserska — do czego mogą prowadzić tępe urazy głowy?
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2024.13.2.3Słowa kluczowe
boks, encefalopatia bokserska, sztuki walki, neurochirurgiaAbstrakt
Wstęp. Zawodnicy trenujący sztuki walki są szczególnie narażeni na uderzenia w głowę, w następstwie których mogą wystąpić urazy i uszkodzenia mózgu, a w konsekwencji zaburzenia pamięci oraz mowy. Encefalopatia bokserska, znana również jako otępienie bokserskie. Jest to rodzaj uszkodzenia mózgu, które jest spowodowane wieloletnim narażeniem na urazy głowy, szczególnie w wyniku powtarzających się wstrząsów czy urazów związanych z boksem lub innymi dyscyplinami sportowymi, w których istnieje ryzyko urazów głowy. Objawy encefalopatii bokserskiej mogą być różne, ale często obejmują problemy z pamięcią, zaburzenia myślenia, zmiany zachowania, problemy z równowagą, zaburzenia snu i inne objawy neurologiczne. Zaleca się noszenie odpowiednich ochraniaczy głowy w trakcie uprawiania sportów kontaktowych, unikanie nadmiernych urazów i przeprowadzanie badań okresowych, które mogą wykryć zmiany w mózgu u osób narażonych na urazy głowy.
Cel. Celem badania było sprawdzenie wiedzy na temat encefalopatii bokserskiej u osób trenujących sztuki walki.
Materiał i metody. W badaniu zastosowano ankietę konstrukcji własnej, która składała się z metryczki, 23 pytań jednokrotnego wyboru i 7 pytań wielokrotnego wyboru. Grupę badaną stanowiło 181 osób uprawiających różne sztuki walki.
Wyniki. Nieco ponad połowa ankietowanych wskazała, że wie co to encefalopatia bokserska. Osoby z dłuższym stażem częściej deklarowały znajomość pojęcia encefalopatii bokserskiej niż osoby z krótszym stażem.
Wnioski. Wiele osób trenujących sztuki walki nie wie z czym wiąże się ryzyko wystąpienia encefalopatii bokserskiej. (PNN 2024;13(2):62–68)
Bibliografia
Chojecki S., Napierała M., Cieślicka M., Muszkieta M., Zukow W., Karaskova V. Kontuzje i urazy w boksie w opinii bokserów. J Health Sci. 2013;3(16):193–208.
Farrell M., Aherne S., O’Riordan S., O’Keeffe E., Greene C., Campbell M. Blood-brain barrier dysfunction in a boxer with chronic traumatic encephalopathy and schizophrenia. Clin Neuropathol. 2019;38(2):51–58.
Iverson G.L., Gardner A.J., Castellani R.J., Kissinger-Knox A. Applying the Consensus Criteria for Traumatic Encephalopathy Syndrome Retrospectively to Case Studies of Boxers from the 20th Century. Neurotrauma Rep. 2024;5(1):337–347.
Panasiuk J. Encefalopatia bokserska — problem logopedyczny. Biul Logoped. 2016/2017;1–2(30–31):131–146.
Saing T., Dick M., Nelson P.T., Kim R.C., Cribbs D.H., Head E. Frontal cortex neuropathology in dementia pugilistica. J Neurotrauma. 2012;29(6):1054–1070.
Parnowski T. Otępienie: coraz więcej pytań — coraz więcej odpowiedzi. W: Leszek J. (Red.), Choroby otępienne. Teoria i praktyka. Wyd. Continuo, Wrocław 2011;525–526.
Kozubski W. Pourazowe bóle głowy. W: Kozubski W., Liberski P.P. (Red.), Choroby układu nerwowego. PZWL, Warszawa 2004;490–491.
Goldfinger M.H., Ling H., Tilley B.S. et al. The aftermath of boxing revisited: identifying chronic traumatic encephalopathy pathology in the original Corsellis boxer series. Acta Neuropathol. 2018;136(6):973–974.
Jordan B.D. Chronic traumatic brain injury associated with boxing. Semin Neurol. 2000;20(2):179–185.
Mendez M.F. The neuropsychiatric aspects of boxing. Int J Psychiatry Med. 1995;25(3):249–262.
Mańka-Malara K., Gawlak D. Porównanie ochraniaczy wewnątrzustnych stosowanych w sportach walki. Dent Med Probl. 2013;50(2):205–209.
Gryglicka K., Białek K. Ocena zaburzeń pamięci przestrzenno-wzrokowej u bokserów Muay Thai po urazach mózgu. Med Sport. 2017;1(4):19–33.
McKee A.C. The Neuropathology of Chronic Traumatic Encephalopathy: The Status of the Literature. Semin Neurol. 2020;40(4):359–369.
McKee A.C., Stein T.D., Huber B.R. et al. Chronic traumatic encephalopathy (CTE): criteria for neuropathological diagnosis and relationship to repetitive head impacts. Acta Neuropathol. 2023;145(4):371–394.
Levi M.I. Zarys psychiatrii. PZWL, Warszawa 2010.
Szepietowska E.M., Daniluk B. Demencja. W: Borkowska A.R., Domańska Ł. (Red.), Podstawy neuropsychologii klinicznej. Wyd. UMCS, Lublin 2011;281–297.
Bieniek K.F., Cairns N.J., Crary J.F. et al. The Second NINDS/NIBIB Consensus Meeting to Define Neuropathological Criteria for the Diagnosis of Chronic Traumatic Encephalopathy. J Neuropathol Exp Neurol. 2021;80(3):210–219.
Łuczywek E. Zaburzenia aktywności poznawczej osób w późnym wieku. Problemy demencji. W: Herzyk A., Kądzielawa D. (Red.), Zaburzenia w funkcjonowaniu człowieka z perspektywy neuropsychologii klinicznej. Wyd. UMCS, Lublin 1996;111–149.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 373
Liczba cytowań: 0