Wybrane determinanty jakości życia pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2023.12.1.6Słowa kluczowe
zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, dolegliwości bólowe, jakość życiaAbstrakt
Wstęp. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa uważana jest za jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób przewlekłych występujących w Polsce i świecie. Wpływ na taki stan rzeczy mają uwarunkowania cywilizacyjne siedzący tryb życia, mała ilość ruchu przeciążenia kręgosłupa. Przewlekły charakter choroby, dolegliwości bólowe i ograniczenia funkcjonalne narządu ruchu rzutują na jakość życia.
Cel. Określenie poziomu życia i czynników wpływających na jakość życia u chorych ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa.
Materiał i metody. W badaniu uczestniczyło 107 osób w wieku 55 do 65 lat. W badaniach wykorzystano standaryzowane narzędzia badawcze: skale akceptacji choroby (AIS), kwestionariusz Oswestry (ODI), szyjny indeks niepełnosprawności (NDI), skalę podstawowych czynności życia codziennego (ADL) oraz ogólny kwestionariusz do oceny jakości życia WHOQoL-BREF.
Wyniki. Poziom akceptacji choroby dla badanej populacji wynosił 26,52 pkt (SD=6,61). Dolegliwości bólowe odczuwali wszyscy respondenci. Średnie nasilenie bólu wynosiło 7,02 (SD=1,13). Średnia ocena jakości życia dokonana przez ankietowanych wynosi 3,5 punktu (SD=0,76). Średnia ocena własnego zdrowia dokonana przez ankietowanych wynosi 2,54 punktu (SD=0,7). Wszystkich pacjentów dotyka niepełnosprawność kręgosłupa lędźwiowego w porównaniu z szyjnym gdzie brak niepełnosprawności deklarowało 27,10%.
Wnioski. Pacjenci ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa mają dość dobrą jakość życia i w średnim stopniu akceptacją chorobę. Na jakość życia mają wpływ, wiek, stan cywilny, aktywność zawodowa, masa ciała, natężenie bólu oraz stopień niepełnosprawności. (PNN 2023;12(1):44–52)
Bibliografia
Manchikanti L., Singh V., Datta S., Cohen S.P., Hirsch J.A., American Society of Interventional Pain Physicians. Comprehensive review of epidemiology, scope, and impact of spinal pain. Pain Physician. 2009;12(4):E35–70.
Piekarzewska M., Wieczorkowski R., Zajenkowska-Kozłowska A. Stan zdrowia ludności Polski w 2014 r. GUS, Warszawa 2016.
Hartvigsen J., Hancock M.J., Kongsted A. et al. What low back pain is and why we need to pay attention. Lancet. 2018;391(10137):2356–2367.
Agnus Tom A., Rajkumar E., John R., Joshua George A. Determinants of quality of life in individuals with chronic low back pain: a systematic review. Health Psychol Behav Med. 2022;10(1):124–144.
Shalhoub M., Anaya M., Deek S. et al. The impact of pain on quality of life in patients with osteoarthritis: a cross-sectional study from Palestine. BMC Musculoskelet Disord. 2022;23(1):248.
Conaghan P.G., Doane M.J., Jaffe D.H. et al. Are pain severity and current pharmacotherapies associated with quality of life, work productivity, and healthcare utilisation for people with osteoarthritis in five large European countries? Clin Exp Rheumatol. 2021;39(4):819–828.
Zhao T., Ahmad H., Winzenberg T. et al. Cross-sectional and temporal differences in health-related quality of life of people with and without osteoarthritis: a 10-year prospective study. Rheumatology (Oxford). 2021;60(7):3352–3359.
Cline M.E., Herman J., Shaw E.R., Morton R.D. Standardization of the visual analogue scale. Nurs Res. 1992;41(6):378–380.
Mehra A., Baker D., Disney S., Pynsent P.B. Oswestry Disability Index scoring made easy. Ann R Coll Surg Engl. 2008;90(6):497–499.
Hains F., Waalen J., Mior S. Psychometric properties of the neck disability index. J Manipulative Physiol Ther. 1998;21(2):75–80.
Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2001.
Occupational Therapy Practice Framework: Domain and Process (3rd ed.). Am J Occup Ther. 2014;68(Suppl 1):S1–S48.
World Health Organization. Quality of Life-BREF (WHOQoL-BREF). Retrieved May 13, 2018, from http://www.who.int/ substance_abuse/research_tools/whoqolbref/en/
Yan H., Guo J., Zhou W., Dong C., Liu J. Health-related quality of life in osteoarthritis patients: a systematic review and meta-analysis. Psychol Health Med. 2022;27(8):1859–1874.
Kossakowska K., Szczepanik M., Woszczak M. Factors of subjective assessment of the effectiveness of physiotherapy: a study on patients with degenerative disease of the spine. Fam Med Prim Care Rev. 2018;20(2):131–138.
Kupcewicz E., Wojtkowska M. Akceptacja choroby a poczucie satysfakcji z życia w grupie chorych leczonych z powodu dyskopatii. Przeds Zarz. 2014;15(12):157–170.
Smoleń E., Hombek K., Jarema M., Słysz M., Kalita K. Czynniki warunkujące akceptację choroby u pacjentów leczonych onkologicznie. Med Og Nauk Zdr. 2018;24(1):37–43.
Kocjan J. Poczucie koherencji i akceptacja choroby a nasilenie dolegliwości bólowych u osób z chorobą dyskową odcinka lędźwiowego kręgosłupa. J Educ Health Sport. 2016;6(4):481–492.
Foster N.E., Thomas E., Bishop A., Dunn K.M., Main C.J. Distinctiveness of psychological obstacles to recovery in low back pain patients in primary care. Pain. 2010;148(3):398–406.
Miller B., Gawrońska K., Szczepanowska-Wołowiec B. i wsp. Jakość życia pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Ostry Dyżur. 2016;9(3):88–91.
Gajewski T., Woźnica I., Młynarska M., Ćwikła S., Strzemecka J., Bojar I. Wybrane aspekty jakości życia osób ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa i stawów. Med Og Nauk Zdr. 2013;19(3):362–369.
Kozłowski P., Kozłowska M. Ocena częstości współwystępowania bólu głowy i kręgosłupa oraz objawom im towarzyszącym. J Educ Health Sport. 2016;6(8):210–218.
Lorencowicz R., Jasik J., Siry W., Przychodzka E., Turowski K. Wybrane czynniki warunkujące sprawność funkcjonalną pacjentów z zespołem bólowym kręgosłupa i ich wpływ na dobrostan. Zdrowie i Dobrostan. 2015;1:219–231.
Huang I.C., Lee J.L., Ketheeswaran P., Jones C.M., Revicki D.A., Wu A.W. Does personality affect health-related quality of life? A systematic review. PLoS One. 2017;12(3):e0173806.
Talaga S., Magiera Z., Kowalczyk B., Lubińska-Żądło B. Problemy pacjentów z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa a jakość ich życia. Ortop Traumatol Rehab. 2014;16(6):617–627.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 315
Liczba cytowań: 0