Obecność oraz nasilenie depresji wśród chorych ze stwardnieniem rozsianym

Abstrakt

Wstęp. Depresja jako pełny zespół psychopatologiczny towarzyszy wielu chorobom neurologicznym o przewlekłym przebiegu i niepomyślnym rokowaniu. W stwardnieniu rozsianym (SM) dotyczy ok. 40–50% chorych. Jej obecność może wynikać z konsekwencji ruchowych SM, lokalizacji zmian zapalnych, czy wreszcie z działania ubocznego stosowanej farmakoterapii ostrego rzutu i leczenia immunomodulującego przebieg choroby. Doświadczenia pokazują, że współwystępowanie SM i depresji prowadzi w efekcie do trudności w zakresie współpracy chorego w procesie rehabilitacji, pogorszenia subiektywnej jakości życia i ogólnej sprawności fizycznej.
Cel. Celem przeprowadzonych badań była ocena obecności i nasilenia zjawiska depresji oraz jej związku ze stanem funkcjonalnym chorych i takimi wskaźnikami socjodemograficznymi, jak: wiek i płeć.
Materiał i metody. Grupę badaną stanowiło 38 pacjentów Kliniki Neurologii w Krakowie, którzy z powodu diagnozy stwardnienia rozsianego byli pacjentami oddziału bądź poradni przyklinicznej tej placówki. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego i analizy dokumentacji. Uczestnicy badań zostali poproszeni o kompletowanie takich narzędzi badawczych, jak: Skala Becka, Skala Katza, inwentarz danych socjodemograficznych. Analiza obejmowała ich historie choroby oraz indywidualne karty zleceń lekarskich. Otrzymane wyniki poddano obliczeniom statystycznym.
Wyniki. Nasilenie objawów depresji w ankietowanej grupie było zróżnicowane. Wyniki Skali Depresji Becka wskazują na obecność depresji lekkiej u 23,7% respondentów. Stan emocjonalny kolejnych 23,7% chorych należy sklasyfikować jako depresja średnia. Samoocena dwóch identycznych liczbowo grup (7,9%) sugeruje występowanie depresji głębokiej i bardzo głębokiej. Korelacja wyników skali Becka i Katza nie była istotna statystycznie (p=0,08). Wiek i płeć badanych nie wiązał się istotnie z prezentowanym stanem emocjonalnym, choć szczegółowa analiza obecności depresji w wyróżnionych grupach wiekowych dowodzi, że osoby młode, tj. będące w wieku 20–29 lat nie odczuwają jej objawów.
Wnioski. W przebiegu stwardnienia rozsianego spotykane jest zjawisko depresji, choć różne bywa jej nasilenie. Osoby młodsze, a w związku z tym krócej chorujące nie odczuwają negatywnych emocji związanych z obecnością obniżonego nastroju. (PNN 2014;3(4):169–174)