Ocena gotowości do wypisu pacjentów po udarze mózgu na podstawie skali samoopieki terapeutycznej C-HOBIC

Abstrakt

Wstęp. Udar mózgu stanowi główną przyczynę chorobowości i długotrwałej niesprawności u osób dorosłych oraz drugą najczęstszą przyczynę zgonów na świecie. Samoopieka terapeutyczna oznacza postrzeganą przez pacjenta zdolność do angażowania się w zachowania ukierunkowane na leczenie choroby i uznano ją za podstawowy, zorientowany na pacjenta, wynik opieki pielęgniarskiej.

Cel. Celem pracy była ocena gotowości do wypisu pacjentów po udarze mózgu na podstawie/za pomocą skali samoopieki terapeutycznej C-HOBIC.

Materiał i metody. Badania przeprowadzono w Klinice Neurologii Dorosłych Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku i objęto nimi 100 pacjentów hospitalizowanych z powodu udaru mózgu. Wśród ankietowanych dominowali mężczyźni, mieszkańcy miast (N=71). Średnia wieku kształtowała się na poziomie 70,8 lat. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietową. Narzędzie badawcze stanowił kwestionariusz ankiety, zawierający skalę oceny gotowości do wypisu/zdolności do samoopieki C-HOBIC oraz 19 autorskich pytań, które dotyczyły sytuacji socjodemograficznej pacjentów, a także liczby i typu przebytych udarów, zastosowanego leczenia i rehabilitacji oraz procesu edukacji zdrowotnej. W analizie statystycznej zastosowano test nieparametryczny test U Manna–Whitney’a oraz test korelacji Spearmana. Za poziom istotności przyjęto p≤0,05.

Wyniki. Pacjenci po udarze mózgu w niewielkim stopniu są gotowi do wypisu, bowiem wymagają pomocy w czynnościach dnia codziennego oraz w zakresie aktywności związanych ze stosowaniem zleconych leków i prowadzenia samokontroli. Większą zdolność do samoopieki wykazują pacjenci, którzy przed wystąpieniem udaru byli aktywni zawodowo oraz te osoby, u których przeprowadzono edukację zdrowotną (p<0,05). Wraz ze wzrostem wieku pacjentów malała ich zdolność do samoopieki (p<0,001). Nie stwierdzono istotnego wpływu płci oraz miejsca zamieszkania pacjentów na ich zdolność do samoopieki (p>0,05).

Wnioski. Pacjenci nie są w stanie w zupełności przestrzegać zaleceń personelu, przyjmować samodzielnie leków, rozpoznawać niepokojących objawów oraz wykonywać czynności dnia codziennego. Niewielki poziom gotowości pacjentów do samoopieki wynika z ich aktualnego stanu zdrowia, deficytów neurologicznych oraz niewystarczającej ilości czasu przeznaczonej na ich edukację. (PNN 2025;14(3):111–117)