Uwarunkowania wydolności funkcjonalnej chorych z dyskopatią lędźwiowo-krzyżową poddanych leczeniu zachowawczemu
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2015.4.1.1Keywords
dyskopatia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, uwarunkowania, jakość życiaAbstract
Wstęp. Zespoły bólowe kręgosłupa stały się obecnie chorobą cywilizacyjną. Jedną z przyczyn jest przepuklina jądra miażdżystego, która często prowadzi do wystąpienia ograniczenia funkcjonowania w różnych aspektach bio-psycho-fizycznych. Zaburzenia te potęgują pojawiające się dolegliwości bólowe.
Cel. Ocena wydolności funkcjonalnej chorych z dyskopatią lędźwiowo-krzyżową poddanych leczeniu zachowawczemu oraz ocena wpływu dyskopatii lędźwiowo-krzyżowej na jakość życia chorych.
Materiał i metody. Badaniem objęto 181 pacjentów dwa dni przed wypisem ze szpitala, hospitalizowanych w Klinice Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, w okresie od czerwca do grudnia 2013 r., z powodu dyskopatii lędźwiowo-krzyżowej. Narzędziami badawczymi były: ankieta konstrukcji własnej, skala WHOQOL-BREF oceniająca jakość życia oraz Wizualna Skala Analogowa — VAS.
Wyniki. Wśród badanych było: 102 kobiety (56,4%) oraz 79 mężczyzn (43,6%) w wieku 24–76 lat (średnia wieku 48,3±12,7 lat). Ogólna jakość życia dla badanej grupy osób z dyskopatią lędźwiowo-krzyżową kształtowała się na poziomie średniej 3,32±0,83, co wskazuje na średnie zadowolenie pacjentów ze swojej jakości życia. Samoocena stanu zdrowia w skali od 1 do 5 wyniosła 2,83±0,99, co oznaczało średnie zadowolenie ze stanu zdrowia. Osoby pracujące umysłowo lepiej oceniają dziedzinę fizyczną, a osoby z wyższym wykształceniem oceniały lepiej swoją jakość życia. Osoby samotne gorzej oceniały dziedzinę psychologiczną od osób nigdy niebędących oraz pozostających w związkach małżeńskich. Odczuwanie dolegliwości bólowych o natężeniu silnym i maksymalnym istotnie wpływało na ocenę pacjentów w dziedzinie fizycznej powodując obniżenie jakości życia.
Wnioski.
1. Istnieje związek pomiędzy wydolnością funkcjonalną chorych z dyskopatią lędźwiowo-krzyżową a rodzajem wykonywanej pracy, stanem cywilnym, wykształceniem i czynnikami ryzyka.
2. Pacjenci z dyskopatią lędźwiowo-krzyżową kręgosłupa, szczególnie odczuwający silny ból, mają obniżoną jakość życia, głównie w dziedzinie fizycznej. (PNN 2015;4(1):4–12)
References
Czaja E., Kózka M., Burda A. Jakość życia pacjentów z dyskopatią odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne. 2012; 1(3):92–96.
Klimaszewska K., Krajewska-Kułak E., Kondzior D. i wsp. Jakość życia pacjentów z zespołami bólowymi odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Problemy Pielęgniarstwa. 2011;19(1):47–54.
Nowak E., Nowak P., Zawadzka B. i wsp. Jakość życia chorych neurologicznie. Studia Medyczne Akademii Świętokrzyskiej, Kielce 2003;1:95–99.
Jaracz K., Wołowicka L., Kalfos M. Analiza walidacyjna polskiej wersji WHOQOL-100, Wydawnictwo Uczelniane AM w Poznaniu, Poznań 2001.
Zdunek P. Testy kliniczne w korzeniowych bólach dolnego odcinka kręgosłupa. Rehabilitacja w praktyce. 2009; 3:12–16.
Kukliński W. Fizjoterapia w zespołach bólowych kręgosłupa — wybrane problemy. Kwartalnik Ortopedyczny. 2009;3:258–265.
Nicpoń W.K., Harat M., Landowski J. Cechy kliniczne nerwobólu kulszowego i jego podłoże anatomiczne. Ból. 2002;3(2):7–12.
Geppert M.A. Rwa kulszowa — zasady postępowania. Lekarz. 2008;9:69–73.
Zaniewska R., Okurowska-Zawada B., Kułak W., Domian K. Analiza jakości życia pacjentów z zespołem bólowym dolnego odcinka kręgosłupa po zastosowaniu przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów — TENS. Medycyna pracy. 2012;63(3):295–302.
Lisiński P., Wołoszyk M. Zastosowanie całkowitego wskaźnika bólu w ocenie leczenia fizykoterapeutycznego rwy kulszowej. Fizjoterapia Polska. 2005;5(3):305–312.
Spannbauer A., Danek J. Czy bóle pleców to też Twój problem? Kilka uwag praktycznych dla pielęgniarki i rehabilitanta jak troszczyć się o swój kręgosłup. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne. 2008;4:129–135.
Kurliszyn-Moskal A. Terapia zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego — strategie postępowania. Reumatologia. 2009;47(6):368–371.
Radziszewski K.R. Analiza porównawcza aktywności zawodowej pacjentów z dyskopatią lędźwiową leczonych wyłącznie zachowawczo bądź operowanych. Wiadomości Lekarskie. 2007;60(1–2):15–20.
Gajewski T., Woźnica I., Młynarska M., Ćwikła S., Strzemecka J., Bojar I. Wybrane aspekty jakości życia osób ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa i stawów. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu. 2013;19(3):362–369.
Poznańska M. Wpływ wybranych czynników demograficznych oraz depresji na ocenę jakości życia osób po przebytej patologii kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego. Problemy Pielęgniarstwa. 2013;21(3):340–347.
Kunikowska B., Lewandowska M., Glińska J., Puzder A., Szrajber B., Kujawa J. Analiza porównawcza jakości życia chorych z różnymi dysfunkcjami narządu ruchu. Kwartalnik Ortopedyczny. 2011;4:329–340.
Kułak W., Kondzior D. Dyskopatia kręgosłupa odcinka lędźwiowo-krzyżowego w korelacji z natężeniem bólu, depresją i akceptacją choroby. Problemy Higieny i Epidemiologii. 2010;91(1):153–157.
Jabłońska R., Ślusarz R., Królikowska A., Beuth W., Ciemnoczałowski W. Uwarunkowania wydolności funkcjonalnej chorych we wczesnym okresie pooperacyjnym leczenia dyskopatii lędźwiowo-krzyżowej. Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne. 2008;4:144–150.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 204
Number of citations: 0