Stres i lęk u pacjentów neurochirurgicznych przed zabiegiem operacyjnym
DOI:
https://doi.org/10.15225/PNN.2023.12.2.0Słowa kluczowe
lęk, depresja, neurochirurgia, stres, operacjaAbstrakt
Wstęp. Stres jest nieuniknioną częścią życia każdego człowieka. Jest to reakcja organizmu na nieznane oraz trudne do przewidzenia sytuacje, z którymi ludzie często muszą się mierzyć. Hospitalizacja, operacja należą do czynników przyczyniających się do powstawania stresu oraz odczuwania lęku.
Cel. Celem pracy była ocena nasilenia stresu, lęku i depresji u pacjentów neurochirurgicznych przed zabiegiem operacyjnym oraz czynników na nie wpływających.
Materiał i metody. Badaniem objęto 100. pacjentów przebywających w Klinice Neurochirurgii 10. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SP ZOZ w Bydgoszczy, którzy zostali zakwalifikowani do zabiegu operacyjnego. Badania przeprowadzono za pomocą ankiety autorskiej, skali PSS-10, podskali lęku i depresji kwestionariusza HADS-M.
Wyniki. W badanej grupie wynik średni poziomu stresu wyniósł 6,07±1,31 pkt, lęku 9,73±2,84 pkt, depresji 4,76±3,15 pkt. Wzrost poziomu stresu powodował wzrost poziomu lęku i depresji (p<0,001). Rozmowa z personelem oddziału szpitalnego na temat planowanego zabiegu obniżała poziom depresji (p=0,045), ale nie miała wpływu na poziom odczuwanego stresu i lęku. Zaburzenia lękowe i depresyjne nasilały się wraz z wiekiem badanych.
Wnioski. Przedoperacyjna ocena stresu, lęku i depresji może pomóc w wyłonieniu pacjentów z wysokim poziomem tych zaburzeń i podjęciu adekwatnych działań zmierzających do ich redukcji. (PNN 2023;12(2):55–62)
Bibliografia
Grygorczuk A. Pojęcie stresu w medycynie i psychologii. Psychiatria. 2008;5(3):111–115.
Ziębicka J., Gajdosz R. Wybrane aspekty lęku u chorych oczekujących na operację. Anest Intens Ter. 2006;1:41–44.
Watts Ch. Życie bez stresu. Przywróć swojemu ciału równowagę, by cieszyć się pełnią zdrowia i szczęścia. Wyd. Vital, Białystok 2016.
Rusiecka U.A., Panasiuk L. Analiza obaw pacjentów przed planowanym znieczuleniem ogólnym. Aspekty Zdr Choroby. 2018;3(2):23–50.
Leśniewska G. Stres a równowaga życiowa. Studia i Prace WNEiZ US. 2015;40(2):119–129.
Zdziebło K., Zboina B., Stępień R., Mędrykowska A. Stres zawodowy jako czynnik determinujący jakość życia w opinii pielęgniarek. Polish Journal of Health and Fitness. 2015;1:57–71.
Niechwiadowicz-Czapka T. Wybrane zagadnienia opieki pielęgniarskiej w aspekcie przygotowania psychicznego pacjenta do zabiegu chirurgicznego. Piel Zdr Publ. 2014;4(2):155–159.
Kozieł P., Lomper K., Uchmanowicz B., Polański J. Związek akceptacji choroby oraz lęku i depresji z oceną jakości życia pacjentek z chorobą nowotworową gruczołu piersiowego. Med Paliat Prakt. 2016;10(1):28–36.
Zemła A., Nowicka-Sauer K., Jarmoszewicz K., Wera K., Batkiewicz S., Pietrzykowska M. Skale oceny lęku przedoperacyjnego. Anest Intens Ter. 2019;51(1):66–72.
Juczyński Z., Ogińska-Bulik N. Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. Pracownia Testów Psychologicznych, Warszawa 2009.
Królikowska A., Majk A., Antczak-Komoterska A., Ślusarz R. Patients’ Fear and Anxiety Associated with Planned Neurosurgery. J Neurol Neurosurg Nurs. 2018;7(3):104–110.
Ruiz Hernández C., Gómez-Urquiza J.L., Pradas-Hernández L. et al. Effectiveness of nursing interventions for preoperative anxiety in adults: A systematic review with meta-analysis. J Adv Nurs. 2021;77(8):3274–3285.
Robaszkiewicz-Bouakaz R., Smektała E., Branecka-Woźniak D., Wieder-Huszla S., Owsianowska J., Jurczak A. Poziom nasilenia lęku u pacjentów leczonych chirurgicznie. Pielęg Pol. 2019;3(73):265–270.
Papiernik B. Poziom lęku — stanu i lęku — cechy a odczuwanie dolegliwości bólowych u pacjentów w okresie okołooperacyjnym. Rozprawa doktorska, Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk 2018.
Sioma-Markowska U., Kubaszewska S., Nowak-Brzezińska A., Machura M., Skrzypulec-Plinta V. Lęk przed operacją ginekologiczną a przebieg okresu pooperacyjnego. Onkologia i Radioterapia. 2017;3(41):62–69.
Abate S.M., Chekol Y.A., Basu B. Global prevalence and determinants of preoperative anxiety among surgical patients: A systematic review and meta-analysis. Int J Surg Open. 2020;25:6–16.
Oteri V., Martinelli A., Crivellaro E., Gigli F. The impact of preoperative anxiety on patients undergoing brain surgery: a systematic review. Neurosurg Rev. 2021;44(6):3047–3057.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 412
Liczba cytowań: 0