Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Preprinty
  • Dla Autorów i Recenzentów
    • Etyka wydawnicza
    • Proces recenzji
    • Zasady edytorskie
    • Formularze - Autorzy
    • Formularze - Recenzenci
    • Wyślij swój artykuł
  • O czasopiśmie
    • Ogłoszenia
    • Cele i zakres
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Recenzenci
    • Indeksacja
    • Statystyka
    • Polityka Open Access
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne

Występowanie zdarzeń niepożądanych w obszarze administrowania lekami w praktyce pielęgniarskiej
  • Strona domowa
  • /
  • Występowanie zdarzeń niepożądanych w obszarze administrowania lekami w praktyce pielęgniarskiej
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 11 Nr 2 (2022) /
  4. Artykuły oryginalne

Występowanie zdarzeń niepożądanych w obszarze administrowania lekami w praktyce pielęgniarskiej

Autor

  • Katarzyna Kwiecień-Jaguś Uniwersytet Medyczny w Gdańsku https://orcid.org/0000-0001-8862-9871
  • Klaudia Paluch Szpital im. M. Kopernika w Gdańsku
  • Anna Małecka-Dubiela Uniwersytet Medyczny w Gdańsku https://orcid.org/0000-0003-4513-2122
  • Wioletta Mędrzycka-Dąbrowska Uniwersytet Medyczny w Gdańsku https://orcid.org/0000-0001-8377-4893
  • Monika Kopeć Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie https://orcid.org/0000-0003-3217-2985

DOI:

https://doi.org/10.15225/PNN.2022.11.2.4

Słowa kluczowe

zdarzenia niepożądane, administrowanie lekiem, błędy medyczne, personel pielęgniarski, farmakoterapia, prewencja, raportowanie ZN, bezpieczeństwo

Abstrakt

Wstęp. Zdarzenia niepożądane (ZN) w procesie farmakoterapii mogą prowadzić bezpośrednio do uszczerbku na zdrowiu bądź utraty życia pacjenta. Czynniki prowadzące do ZN dzieli się na ludzkie i systemowe. Najistotniejsze czynniki systemowe to znaczny niedobór personelu pielęgniarskiego oraz stres, zmęczenie i ogólnie pojęty Zespół Wypalenia Zawodowego. Jednym z koronnych filarów prewencji zdarzeń niepożądanych w administrowaniu lekami w pracy pielęgniarskiej jest raportowanie o ZN.

Cel. Celem prowadzonego badania była analiza czynników prowadzących do ZN w procesie farmakoterapii oraz przedstawienie propozycji rozwiązań, które mogą zapobiec ich występowaniu.

Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 100 pielęgniarek/pielęgniarzy zatrudnionych na różnych oddziałach szpitalnych. W sondażu został wykorzystany autorski formularz ankiety złożony z siedmiu pytań zamkniętych, który opracowano w oparciu o badania “The attitudes and beliefs of healthcare professionals on the causes and reporting of medication errors in a UK Intensive care unit”. Badania przeprowadzono w okresie od stycznia do kwietnia 2020 r.

Wyniki. Szczegółowa analiza zgromadzonego materiału pozwoliła stwierdzić, że najistotniejszymi czynnikami wpływającymi na występowanie błędów w obszarze administrowania lekami jest, zbyt mała liczba personelu pielęgniarskiego na dyżurach (14%), stres i presja czasu (11%), złe oznakowanie etykiet (13%). Ponad 85% badanych mimo braku rejestru zdarzeń niepożądanych w swoim miejscu pracy zaistniałą pomyłkę związaną z podaniem leku zgłosiła pozostałym członkom zespołu terapeutycznego. Testy z wykorzystaniem testu Kruskala–Wallisa nie potwierdziły istnienia zależności pomiędzy zmiennymi: występowanie zdarzeń niepożądanych w obszarze farmakoterapii a wiek (K – W = 0; p = 1), poziom wykształcenia (K – W = 3,6328; p = 0,3039) oraz staż pracy badanych respondentów (K – W =0,3651484; p = 0,5457). Podobnie nie wykazano istotnych zależności pomiędzy występowaniem zdarzeń niepożądanych a profilem oddziału (K – W = 0,330; p = 0,5652).

Wnioski. Analiza dostępnego piśmiennictwa a także wyniki przeprowadzonych badań własnych pozwoliły na sformułowanie następujących wniosków: poziom wykształcenia, staż pracy w zawodzie oraz wiek nie mają istotnego związku z popełnianiem błędów w obszarze administrowania lekami; czynnikami, które istotnie wpływają na występowanie ZN w obszarze administrowania lekami są: zmniejszona obsada pielęgniarska na dyżurach, wykonywanie swoich obowiązków w stresie i pod presją czasu, zbyt mała różnorodność etykiet produktów leczniczych; najlepszym sposobem profilaktyki w obszarze zarządzania lekiem i jego administrowania jest obecność systemu raportowania i monitorowania; zdecydowana liczba badanych pielęgniarek zawsze raportowała występowanie zdarzenia niepożądanego związanego z lekiem pozostałym członkom zespołu terapeutycznego. (PNN 2022;11(2):65–73).

Bibliografia

Głowacka M., Rezmerska L., Kochman D., Soleta A. Zdarzenia niepożądane w praktyce zawodowej pielęgniarek anestezjologicznych i intensywnej opieki. J Publ Health Nurs Med Rescue. 2012;2:22–31.

Szpakowski R., Dykowska G. Ewaluacja punktów krytycznych procesu farmakoterapii szpitalnej w kontekście bezpieczeństwa pacjenta w Polsce. Piel Zdr Publ. 2017;7(4):313–316.

Jaworek M. Czynniki związane z pracą a zespół zmęczenia skumulowanego w grupie zawodowej pielęgniarek. W: Wawak T. (Red.), Komunikacja i jakość w zarządzaniu. Tom 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010;143–152.

Kryst L. Zdarzenia niepożądane i błędy medyczne w opiece zdrowotnej. Bezpieczeństwo Pracy. 2011;11:22–23.

Tromp M., Natsch S., van Achterberg T. The preparation and administration of intravenous drugs before and after protocol implementation. Pharm World Sci. 2009;31(3):413–420.

Saja K. Deontologia (deontologizm etyczny). http://etykapraktyczna.pl/encyklopedia/deontologia [dostęp: 15.04.2020].

Ong W.M., Subasyini S. Medication errors in intravenous drug preparation and administration. Med J Malaysia. 2013;68(1):52–57.

Korytkowska D. Pojęcie błędu medycznego i zdarzenia medycznego. Acta UL Fol Oecon. 2012;274:61–70.

Rodziewicz T.L., Houseman B., Hipskind J.E. Medical Error Reduction and Prevention. StatPearls Publishing, 2022. Retrieved April 10, 2020, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499956/.

Sanghera I.S., Franklin B.D., Dhillon S. The attitudes and beliefs of healthcare professionals on the causes and reporting of medication errors in a UK Intensive care unit. Anaesthesia. 2007;62(1):53–61.

Głowacka M., Orzoł A., Soleta A. Obciążenia zawodowe w praktyce pielęgniarek anestezjologicznych i intensywnej opieki. J Publ Health Nurs Med Rescue. 2012;4:5–13.

Marczewska S., Kopański Z. Błąd medyczny związany z wykonywaniem zawodu pielęgniarki. J Publ Health Nurs Med Rescue. 2012;4:14–21.

Zięzio K. Bezpieczna farmakoterapia w opinii pielęgniarek. Probl Pielęg. 2008;16(1–2):106–111.

Zarea K., Mohammadi A., Beiranvand S., Hassani F., Baraz S. Iranian nurses’ medication errors: A survey of the types, the causes, and the related factors. Int J Afr Nurs Sci. 2018;8:112–116.

Alsulami S.L., Sardidi H.O., Almuzaini R.S. et al. Knowledge, attitude and practice on medication error reporting among health practitioners in a tertiary care setting in Saudi Arabia. Saudi Med J. 2019;40(3):246–251.

Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne

Pobrania

  • PDF (English)

Opublikowane

2022-06-30

Jak cytować

1.
KWIECIEŃ-JAGUŚ, Katarzyna, PALUCH, Klaudia, MAŁECKA-DUBIELA, Anna, MĘDRZYCKA-DĄBROWSKA, Wioletta & KOPEĆ, Monika. Występowanie zdarzeń niepożądanych w obszarze administrowania lekami w praktyce pielęgniarskiej. Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne [online]. 30 czerwiec 2022, T. 11, nr 2, s. 65–73. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.15225/PNN.2022.11.2.4.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 11 Nr 2 (2022)

Dział

Artykuły oryginalne

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 442
Liczba cytowań: 0

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

zdarzenia niepożądane, administrowanie lekiem, błędy medyczne, personel pielęgniarski, farmakoterapia, prewencja, raportowanie ZN, bezpieczeństwo

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa