Jakość życia oraz jej predyktory wśród pacjentów neurologicznych — systematyczny przegląd badań
Słowa kluczowe
choroby neurologiczne, pacjenci, predyktory, jakość życiaAbstrakt
Jakość życia jest ważnym aspektem w dziedzinie medycyny i nauk o zdrowiu. Ukazywana jest ona jako pojęcie złożone. Dlatego też prezentowana jest w różnorodny sposób. Jej interpretacja oraz definiowanie zależy w głównej mierze od dyscypliny i obszaru nauki. Bardzo często jakość życia definiowana jest także w kontekście dobrostanu jakiego człowiek doświadcza w ciągu swojego życia. Uwarunkowana jest ona od stanu zdrowia. Może uwzględniać dużą różnorodność problemów, ponieważ choroby neurologiczne przynoszą tak niechciane skutki jak ból, konieczność pobytów w placówkach medycznych oraz rehabilitacyjnych, izolację społeczną, oraz jedną z najgorszych konsekwencji, czyli skrócenie przewidywanej długości życia. Istotne jest zatem prowadzenie badań nad jakością życia wśród chorych neurologicznych. Uzyskane wyniki z prowadzonych oraz kontynuowanych badań na dużych grupach pacjentów mogłyby stanowić swoiste kompendium wiedzy na temat sytuacji chorych, ich potrzeb oraz odczuwanej jakości życia. Dlatego też celem prezentowanej pracy jest przedstawienie badań dotyczących oceny jakości życia oraz jej predyktorów wśród chorych neurologicznych. (PNN 2020;9(3):114–118)
Bibliografia
Haraldstad K., Wahl A., Andenæs R. et al. A systematic review of quality of life research in medicine and health sciences. Qual Life Res. 2019;28(10):2641–2650.
World Health Organization. WHOQOL: Measuring Quality of Life. Retrieved March 23, 2020, from https://www.who.int/toolkits/whoqol
Gotay C.C., Moore T.D. Assessing quality of life in head and neck cancer. Qual Life Res. 1992;1(1):5–17.
National Institutes of Health. Retrieved May 5, 2014 from http://www.cancer.gov/dictionary?cdrid=45417.
Mayo N.E. (Ed.), Dictionary of Quality of Life and Health Outcomes Measurement (1st ed.). ISOQOL, Milwaukee 2015.
Gofron A. Zagadnienie „jakości życia” w koncepcji pedagogicznej B. Nawroczyńskiego. W: Bańka A., Derbis R. (Red.), Psychologiczne i pedagogiczne wymiary jakości życia. Wyd. UAM, Poznań 1994;71–77.
Rancic N.K., Mandic M.N., Kocic B.N., Veljkovic D.R., Kocic I.D., Otasevic S.A. Health-Related Quality of Life in Stroke Survivors in Relation to the Type of Inpatient Rehabilitation in Serbia: A Prospective Cohort Study. Medicina (Kaunas). 2020;56(12):E666.
De Wit L., Theuns P., Dejaeger E. et al. Long-term impact of stroke on patients’ health-related quality of life. Disabil Rehabil. 2017;39(14):1435–1440.
Im H.W., Kim W.S., Kim S., Paik N.J. Prevalence of Worsening Problems Using Post-Stroke Checklist and Associations with Quality of Life in Patients with Stroke. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2020;29(12):105406.
Szőcs I., Dobi B., Lám J. et al. Health related quality of life and satisfaction with care of stroke patients in Budapest: A substudy of the EuroHOPE project. PLoS One. 2020;15(10):e0241059.
Sangha R.S., Caprio F.Z., Askew R. et al. Quality of life in patients with TIA and minor ischemic stroke. Neurology. 2015;85(22):1957–1963.
Lo Buono V., Palmeri R., De Salvo S. et al. Anxiety, depression, and quality of life in Parkinson’s disease: the implications of multidisciplinary treatment. Neural Regen Res. 2021;16(3):587–590.
Santos-García D., de la Fuente-Fernández R. Impact of non-motor symptoms on health-related and perceived quality of life in Parkinson’s disease. J Neurol Sci. 2013;332(1–2):136–140.
Kadastik-Eerme L., Rosenthal M., Paju T., Muldmaa M., Taba P. Health-related quality of life in Parkinson’s disease: a cross-sectional study focusing on non-motor symptoms. Health Qual Life Outcomes. 2015;13:83.
Fan Y., Liang X., Han L. et al. Determinants of Quality of Life According to Cognitive Status in Parkinson’s Disease. Front Aging Neurosci. 2020;12:269.
Coleman H., Peterson C., Walker C. Examining quality of life in an Australian cohort of people with epilepsy over six years — Understanding the role of stigma and mood. Epilepsy Behav. 2020;113:107473.
McLaughlin D.P. Pachana N.A., McFarland K. The impact of depression, seizure variables and locus of control on health related quality of life in a community dwelling sample of older adults. Seizure. 2010;19(4):232–236.
Luoni C., Bisulli F., Canevini M.P. et al. Determinants of health-related quality of life in pharmacoresistant epilepsy: results from a large multicenter study of consecutively enrolled patients using validated quantitative assessments. Epilepsia. 2011;52(12):2181–2191.
Szaflarski M., Meckler J.M., Privitera M.D., Szaflarski J.P. Quality of life in medication-resistant epilepsy: the effects of patient’s age, age at seizure onset, and disease duration. Epilepsy Behav. 2006;8(3):547–551.
Friedman D.E., Islam S., Ettinger A.B. Health-related quality of life among people with epilepsy with mild seizure-related head injuries. Epilepsy Behav. 2013;27(3):492–496.
Lorencowicz R., Jasik J., Komar E., Przychodzka E. Wpływ wsparcia społecznego dla jakości codziennego funkcjonowania osoby chorej na stwardnienie rozsiane. Pielęg Neurol Neurochir. 2013;2(5):205–215.
Nakazawa K., Noda T., Ichikura K. et al. Resilience and depression/anxiety symptoms in multiple sclerosis and neuromyelitis optica spectrum disorder. Mult Scler Relat Disord. 2018;25:309–315.
Ciampi E., Uribe-San-Martin R., Vásquez M. et al. Relationship between Social Cognition and traditional cognitive impairment in Progressive Multiple Sclerosis and possible implicated neuroanatomical regions. Mult Scler Relat Disord. 2018;20:122–128.
Rezapour A., Almasian Kia A., Goodarzi S. Hasoumi M., Nouraei Motlagh S., Vahedi S. The impact of disease characteristics on multiple sclerosis patients’ quality of life. Epidemiol Health. 2017;39:e2017008
Gross H.J., Watson C. Characteristics, burden of illness, and physical functioning of patients with relapsing-remitting and secondary progressive multiple sclerosis: a cross-sectional US survey. Neuropsychiatr Dis Treat. 2017;13:1349–1357.
Brola W., Sobolewski P., Fudala M., Flaga S., Jantarski K. Multiple sclerosis: patient-reported quality of life in the Świętokrzyskie Region. Stud Med. 2017;33(3):191–198.
Klevan G., Jacobsen C.O., Aarseth J.H. et al. Health related quality of life in patients recently diagnosed with multiple sclerosis. Acta Neurol Scand. 2014;129(1):21–26.
Shahrbanian S., Duquette P., Kuspinar A., Mayo N.E. Contribution of symptom clusters to multiple sclerosis consequences. Qual Life Res. 2015;24(3):617–629.
Hyncicova E., Kalina A., Vyhnalek M. et al. Health-related quality of life, neuropsychiatric symptoms and structural brain changes in clinically isolated syndrome. PLoS One. 2018;13(7):e0200254.
Bishop M., Rumrill P.D., Roessler R.T. Quality of life among people with multiple sclerosis: Replication of a three-factor prediction model. Work. 2015;52(4):757–765.
Sokolnicka H., Mikuła W. Medycyna a pojęcie jakości życia. Med Rodz. 2003;3–4:126–128.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 251
Liczba cytowań: 0