Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Preprinty
  • Dla Autorów i Recenzentów
    • Etyka wydawnicza
    • Proces recenzji
    • Zasady edytorskie
    • Formularze - Autorzy
    • Formularze - Recenzenci
    • Wyślij swój artykuł
  • O czasopiśmie
    • Ogłoszenia
    • Cele i zakres
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Recenzenci
    • Indeksacja
    • Statystyka
    • Polityka Open Access
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne

Występowanie zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym
  • Strona domowa
  • /
  • Występowanie zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 10 Nr 2 (2021) /
  4. Artykuły oryginalne

Występowanie zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym

Autor

  • Małgorzata Dziechciaż Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu https://orcid.org/0000-0001-5282-5459
  • Jarosław Chmielewski Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy: Warszawa https://orcid.org/0000-0003-2606-1656

DOI:

https://doi.org/10.15225/PNN.2021.10.2.3

Słowa kluczowe

zaburzenia poznawcze, osoby w podeszłym wieku, środowisko domowe

Abstrakt

Wstęp. Zaburzenia poznawcze stanowią bardzo poważny problem osób w podeszłym wieku przyczyniają się do utraty sprawności funkcjonalnej i prowadzą do zależności od innych.
Cel. Celem pracy była ocena występowania zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym oraz wykazanie zależności pomiędzy wiekiem, płcią, wykształceniem, wielochorobowością i niesprawnością funkcjonalną a zaburzeniami poznawczymi.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego i obserwacji bezpośredniej. Zastosowano narzędzia badawcze takie jak: Skrócony Test Sprawności Umysłowej (AMTS), Skala Barthel, Skala Lawtona oraz autorski kwestionariusz wywiadu. Badaniami objęto 329 kobiet, 175 mężczyzn w wieku od 66 do 94 lat.
Wyniki. U 74,80% badanych osób stwierdzono prawidłową sprawność poznawczą. Umiarkowane upośledzenie poznawcze stwierdzono u 20,24% respondentów, a ciężkie u 4,96% badanych. Stwierdzono, że kobiety, osoby z niskim poziomem wykształcenia oraz z większą ilością chorób, z upośledzeniem wzroku i słuchu posiadały gorszy stan poznawczy (p < 0,001). Ponadto wykazano, że sprawność poznawcza badanych osób w sposób istotny (p < 0,001) pogarszała się wraz z wiekiem badanych.
Wnioski. Zaburzenia poznawcze występowały u 25,20% badanych osób po 65. roku życia w środowisku domowym. Ponadto, istotnymi czynnikami wpływającymi na występowanie zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym były: płeć żeńska, starszy wiek, niski poziom wykształcenia oraz wielochorobowość. Co więcej, zaburzenia poznawcze występujące u osób po 65. roku życia w środowisku domowym znacząco wpływały na pogorszenie ich sprawności funkcjonalnej. (PNN 2021;10(2):65–70)

Bibliografia

Straś-Romanowska M. Późna dorosłość. W: Trempała J. (Red.), Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki. PWN, Warszawa 2011;326–350.

Kotapka-Minc S. Znaczenie badania neuropsychologicznego w diagnostyce otępienia. Pol Prz Neurol. 2007;3(2):61–68.

Bilikiewicz A., Matkowska-Białko D. Zaburzenia funkcji poznawczych a depresja. Udar Mózgu. 2004;6(1):27–37.

Gabryelewicz T. Łagodne zaburzenia poznawcze. Post Nauk Med. 2011;24(8):688–691.

Klich-Rączka A., Siuda J., Piotrowicz K. i wsp. Zaburzenia funkcji poznawczych u osób w starszym wieku. W: Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (Red.), Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań 2012;109–121.

Krzemieniecki K. Całościowa ocena geriatryczna i jej znaczenie kliniczne w onkologii — systematyczny przegląd piśmiennictwa. Gerontol Pol. 2009;17(1):1–6.

Contador I., Bermejo-Pareja F., Mitchell A.J. et al. Cause of death in mild cognitive impairment: a prospective study (NEDICES). Eur J Neurol. 2014;21(2):253–2e9.

Morrison R.S., Siu A.L. Survival in end-stage dementia following acute illness. JAMA. 2000;284(1):47–52.

Kostka T. Zaburzenia psychogeriatryczne (otępienie, depresja, delirium). W: Kostka T., Koziarska-Rościszewska M., Choroby wieku podeszłego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009;147–153.

Cytowicz-Karpiłowska W., Kazimierska B., Cytowicz A. Postępowanie usprawniające w geriatrii. Podstawy, wskazania, przeciwwskazania. Wyd. Almamer Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Warszawie, Warszawa 2009.

Kostka T. Całościowa ocena geriatryczna. W: Kostka T., Koziarska-Rościszewska M., Choroby wieku podeszłego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009;17–37.

Borowicz A.M. Testy służące do oceny sprawności funkcjonalnej osób starszych. W: Wieczorowska-Tobis K., Kostka T., Borowicz A.M. (Red.), Fizjoterapia w geriatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011;45–60.

Kocemba J., Grodzki T. Zarys gerontologii klinicznej. Wyd. MCKP UJ, Kraków 2004.

Wiktor K., Drozdzowska B., Czekajło A., Hebel R. Wybrane metody oceny czynnościowej (funkcjonalnej) w praktyce lekarskiej. Ann Acad Med Siles. 2010;64(5–6):76–81.

Rosenthal T. Przewlekłe zaburzenia pamięci. W: Rosenthal T., Naughton B., Williams M. (Red.), Geriatria. Wyd. Czelej, Lublin 2009;291–313.

Wojszel B., Bień B. Rozpowszechnienie wielkich zespołów geriatrycznych w populacji osób w późnej starości — wyzwanie dla podstawowej opieki zdrowotnej. Prz Lek. 2002;59(4–5):216–221.

Pniewska J., Jaracz K., Górna K. Wpływ procesu starzenia się na funkcje poznawcze w populacji wiejskiej Wielkopolski. Pielęgniarstwo Polskie. 2011;1(39):7–10.

Melis R., Marengoni A., Angleman S., Fratiglioni L. Incidence and predictors of multimorbidity in the elderly: a population-based longitudinal study. PLoS One. 2014;9(7):e103120.

Cebulak M., Markiewicz I., Guty E. Ocena funkcji poznawczych u chorych objętych domową długoterminową opieką pielęgniarską. Probl Pielęg. 2014;22(1):20–26.

Białachowska A. Niesprawność funkcjonalna w umiarkowanym otępieniu w przebiegu choroby Alzheimera. Geriatria. 2010;4:5–9.

Bigelow W., Becker M., Collins T. Functional and cognitive change among elderly long term nursing facility residens. Abstract Book Association Services Research Meeting 1999.

Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne

Pobrania

  • PDF (English)

Opublikowane

2021-06-28

Jak cytować

1.
DZIECHCIAŻ, Małgorzata & CHMIELEWSKI, Jarosław. Występowanie zaburzeń poznawczych u osób po 65. roku życia w środowisku domowym. Pielęgniarstwo Neurologiczne i Neurochirurgiczne [online]. 28 czerwiec 2021, T. 10, nr 2, s. 65–70. [udostępniono 1.7.2025]. DOI 10.15225/PNN.2021.10.2.3.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 10 Nr 2 (2021)

Dział

Artykuły oryginalne

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 245
Liczba cytowań: 0

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

zaburzenia poznawcze, osoby w podeszłym wieku, środowisko domowe

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa