Szkoła miejscem kształtowania kompetencji moralno-etycznej i kompetencji religijnej
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2015.012Słowa kluczowe
religia, etyka, edukacja, kompetencje, nauczanie-uczenie sięAbstrakt
Ćwierć wieku temu do szkół publicznych w Polsce wróciło nauczanie religii. Równolegle wprowadzona została etyka jako zajęcia alternatywne. Mimo to ciągle nierozstrzygnięte pozostaje pytanie: czy kształtowanie kompetencji uczniów w obu tych zakresach należy do zadań własnych szkoły, czy nie? W niniejszym artykule podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na to pytanie. Prezentowane rozważania obejmują trzy rozdziały. W pierwszym określono locus paedagogicus szkoły jako miejsca „sztucznego” nauczania i uczenia się. Następnie wyjaśniono potrzebę właściwego zdeterminowania dziedziny edukacji szkolnej. W trzecim i ostatnim omówiono własną logikę lekcji etyki i religii w nawiązaniu do opracowanych przez niemieckich pedagogów modeli kompetencji moralno-etycznej i kompetencji religijnej, które zdaniem autora mogą być wykorzystane w oświacie polskiej.Bibliografia
„Raport o nauczaniu religii i etyki w szkole”. Res Humana 4 (2012): 1-32. Dostępny także na: http://www.kulturaswiecka.pl/node/652 (otwarto 9.04.2015).
Benner Dietrich i in.. Religiöse Kompetenz als Teil öffentlicher Bildung. Paderborn – München – Wien – Zürich: Schöningh Verlag, 2011.
Benner, Dietrich, Dariusz Stępkowski. „Pedagogika filozoficzna i badania edukacyjne. Próba zrekonstruowania ich powiązań w kontekście aktualnych tendencji rozwojowych”. Kultura i Wychowanie 1 (2014): 9-21.
Benner, Dietrich, Friedhelm Brüggen. „Die Bildung pädagogischer Urteils- und Handlungskompetenz als Aufgabe des Pädagogikunterrichts im öffentlichen Schulsystem”. W: Die Pädagogische Perspektive. Anstöße zur Bestimmung pädagogischer Bildung und zur Profilierung des Pädagogikunterrichts”, red. Rainer Bolle, Jörg Schützenmeister, 77-98. Baltmannsweiler: Schneider Verlag Hohengehren, 2014.
Benner, Dietrich i in. „Nauczanie etyki i kompetencja moralna poza wdrażaniem wartości i wychowaniem do cnoty”. Przegląd Pedagogiczny 2 (2011): 9-24.
Benner, Dietrich, Roumiana Nikolova, Jana Swiderski. „Rozwój kompetencji moralnych jako zadanie lekcji etyki w szkołach publicznych. W sprawie koncepcji badawczej projektu ETiK”. Edukacja. Studia, Badania, Innowacje 3 (2010): 22-35.
Benner, Dietrich, Roumiana Nikolova. Abschlussbericht zum DFG-Projekt ETiK. Niepublikowany manukrypt. Berlin, 2014.
Benner, Dietrich i in. „Konstruowanie i testowanie modelu kompetencji religijnych i etycznych (próba porównania)”. Ruch Pedagogiczny 1-2 (2010): 33-43.
Benner, Dietrich. „Nieprzemijające znaczenie herbartowskiej koncepcji nauczania wychowującego”. Horyzonty Wychowania 7 (2008): 129-144.
Benner, Dietrich. „Unterricht – Wissen – Kompetenz. Zur Differenz zwischen didaktischen Aufgaben und Testaufgaben”. W: Bildungsstandards. Instrumente zur Qualitätssicherung im Bildungswesen. Chancen und Grenzen – Beispiele und Perspektiven, red. Dietrich Benner, 123-138. Paderborn – München – Wien – Zürich: Verlag Schöningh, 2007.
Benner, Dietrich. „Wychowanie moralne i konflikt między naśladownictwem a konstruowaniem”. Studia z teorii wychowania 1 (2010): 55-70.
Dewey, John. Doświadczenie i edukacja. Warszawa: Warszawska Firma Wydawnicza, 2014.
Herbart, Johann F. „Estetyczne przedstawienie świata jako główne zajęcie wychowania”. Pedagogika Kultury 4 (2008): 13-27.
Herbart, Johann F. Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2007.
Kamińska, Wanda. Metodologiczna konstrukcja dziedziny dydaktyki etyki. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2014.
Męczkowska, Astrid. „Kompetencja”. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 2, red. T. Pilch, 693-696. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2003.
Prange, Klaus. Die Ethik der Pädagogik. Zur Normativität erzieherischen Handelns. Paderborn–München–Wien–Zürich: Verlag Schöningh, 2010.
Prange, Klaus. Die Zeigestruktur der Erziehung. Grundriss der Operativen Pädagogik. Paderborn–München–Wien–Zürich: Verlag Schöningh, 2005.
Religia i etyka w edukacji publicznej, red. Józef Krukowski, Paweł Sobczyk, Michał Poniatowski. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2014.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz. U. nr 36, poz. 155 z późn. zm.
Słownik łacińsko-polski, oprac. K. Kumaniecki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973.
Śliwerski, Bogusław. Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012.
Willems, Joachim i in.. „Kompetencja religijna jako składowa kształcenia publicznego (wyniki badań)”. Forum Pedagogiczne 1 (2014): 87-122.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 887
Liczba cytowań: 0
