Not Only Barrels – Equipment for Firearms in the State of the Teutonic Order in Prussia
DOI:
https://doi.org/10.12775/OM.2017.007Keywords
Firearms equipment, projectiles, gunpowder, Late Medieval Prussia, Teutonic Order, Middle AgesAbstract
The study focuses on equipment for firearms in the state of the Teutonic Order in Prussia in the Middle Ages and the Early Modern Period. The paper is chiefly based on written sources, both concerning the Order itself (mainly account books, inventories and visitation reports) and those related to Prussian towns (chiefly account books). In some cases relevant pieces of information could also be retrieved from narrative sources. For the sake of comparison, data from contemporary and later manuscripts on firearms was consulted. The first issue which is dealt with are stocks for hand-held firearms and trestles, stands and carriages for artillery. In many cases it is possible to offer a closer identification of kinds of gun beds, trestles and carriages. Then, gun instruments are discussed: charging ladles, ramrods, linstocks, and the like, as well as various kinds of containers for gunpowder, projectiles and tools for firearms. Regrettably, it is only in exceptional cases that it is possible to relate discussed equipment to a particular gun. A separate section is devoted to the analysis of tools which were used in the manufacture of projectiles and gunpowder. In spite of all the limitations resulting from the nature of consulted sources, it is possible to offer a reasonable image of equipment which accompanied firearms in the Order’s state.
References
Biskup, Marian., Janosz-Biskupowa, Irena., edit. Arnold, Udo., Red. “Visitationen im Deutschen Orden im Mittelalter.” Part 1 (1236–1449). (Quellen und Studien zur Geschichte des Deutschen Ordens 50,1). Marburg: Elwert, 2002.
Biskup, Marian., Janosz-Biskupowa, Irena., edit. Arnold, Udo., Red. “Visitationen im Deutschen Orden im Mittelalter.” Part 2 (1450–1519). (Quellen und Studien zur Geschichte des Deutschen Ordens 50,2). Marburg: Elwert, 2004.
Blosen, Hans., Olsen, Rikke A., edit. “Krigskunst og kanoner / Kriegskunst und Kanonen. Das Büchsenmeister- und Kriegsbuch des Johannes Bengedans.” Aarhůs: Aarhůs Universitetsforlag, 2006.
Czacharowski, Antoni., edit. “Księga żołdu Związku Pruskiego z okresu wojny trzynastoletniej 1454–1466.” (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 61). Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1969.
Grunau, Simon., “Preussische Chronik.” vol. 1, edited by Max Perlbach. In Die Preussischen Geschichtschreiber des XVI. und XVII. Jahrhunderts. vol. 1. Leipzig: Verein für die Geschichte der Provinz Preussen, 1876.
Grunau, Simon., “Preussische Chronik.” vol. 2, edited by Max Perlbach. In Die Preussischen Geschichtschreiber des XVI. und XVII. Jahrhunderts. vol. 2. Leipzig: Verein für die Geschichte der Provinz Preussen, 1889.
Grunau, Simon,, “Preussische Chronik.” vol. 3, edited by Paul Wagner. In Die Preusischen Geschichtschreiber des XVI. und XVII. Jahrhunderts. vol. 3. Leipzig: Verein für die Geschichte der Provinz Preussen, 1889.
Hirsch, Theodor., Töppen, Max., Strehlke, Ernst., edit. “Scriptores Rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft.” 5 vols. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1861–1874.
Hirsch, Theodor., edit. “[Bernt Stegmann’s] Hanseatische Chronik.” In Scriptores Rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 5, 492–528. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1874.
Hirsch, Theodor., edit. “Die Jüngere Hochmeisterchronik.” In: Scriptores Rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 5, 1–172. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1874.
Hubatsch, Walther., Joachim, Erich., edit. “Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198–1525.” Pars 1., 3 vols. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1950–1973.
Jakubowski, Józef., Nauka Artyleryi. Zebrana z naypóźnieyszych Autorów napisana dla pożytku korpusu Artyleryi narodowey z Rozkazu i Nakładem Jego Królewskiej Mci. Pana Naszego Miłościwego. Warszawa: w Drukarni XX. Missyonarzów, 1781–1783.
Joachim, Erich., edit. “Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399–1409.” Königsberg: Verlag von Thomas & Oppermann, 1896.
Koczy, Leon., edit. “Księga Theudenkusa.” (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 33; Źródła do dziejów wojny trzynastoletniej I). Toruń: Nakładem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, 1937.
Kopiński, Krzysztof., Mikulski, Krzysztof., Tandecki, Janusz., edit. “Księga kamlarii miasta Torunia z lat 1453–1495 / Kämmereibuch der Stadt Thorn von 1453 bis 1495.” (Źródła do dziejów średniowiecznego Torunia / Quellen zur Geschichte des mittelalterlichen Thorn 3). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2007.
Pelech, Markian., edit. “Nowa księga rachunkowa Starego Miasta Elbląga.” Part II (1411–1414). (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 73). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989.
Pelech, Markian., edit. “Nowa księga rachunkowa Starego Miasta Elbląga.” Part I (1404-1410). (Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 72). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987.
Perlbach, Max., edit. “Die Preussischen Geschichtsschreiber des XVI. und XVII. Jahrhunderts.” 5 vols. Leipzig: Verein für die Geschichte der Provinz Preussen, 1876–1998.
Quarg, Götz., edit. “Conrad Kyeser aus Eichstätt Bellifortis. c. 1405.” Dusseldorf: Verlag des Vereins Deutscher Ingenieure, 1967.
Saint Remy, Surirey de. Memoires d’artillerie. Recueillis par le Sr Surirey de Saint Remy, Commissaire Provincional de l’Artillerie, et l’un des Cent et un Officiers Privilegiez de ce Corps. Paris: Chez Jean Anisson Directeur de l’Imprimerie Royale, 1679.
Strehlke, Ernst., edit. “Johanns von Posilge, Officials von Pomesanien, Chronik des Landes Preussen (von 1360 an, fortgesetzt bis 1419) zugleich mit des auf Preussen bezuglichen Abschnitten aus der Chronik Detmar’s von Lübeck.” In Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 3, 13-399. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1866.
Toeppen, Max., edit. “Die Ältere Hochmeisterchronik.” In Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 3, 519-709. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1866.
Toeppen, Max., edit. “Geschichten von wegen eines Bundes von Landen und Steten wider den Orden unser Lieben Frawen und die Bruder desselben Ordens.” In Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 4, 71-211, Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1870.
Toeppen, Max., edit. “Johann Lindaus Geschichte des dreizehnjaehrigen Krieges.” In Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 4, 490-675. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1878.
Toeppen, Max., edit. “Liborius Nakers Tagebuch über den Kriegszug des Hochmeisters Johann v. Tiefen gegen die Türken im J. 1497.” In Scriptores rerum Prussicarum. Die Geschichtsquellen der preussischer Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft. vol. 5, 289-314. Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1874.
Toeppen, Max., edit. “Acten der Ständetage Preussens unter der Herrschaft des Deutschen Ordens.” 5 vols. Leipzig: Verein für die Geschichte der Provinz Preussen, 1878–1886.
Toeppen, Max., edit. Elbinger Kriegsbuch. Altpreussische Monatschrift 36 (1889): 223-273.
Ziesemer, Walther., edit. “Das Marienburger Konventsbuch der Jahre 1399–1412.” Danzig: Druck und Verlag von A. W. Kafemann, 1913.
Ziesemer, Walther., edit. “Das Ausgabebuch des Marienburger Hauskomturs 1410–1420.” Königsberg: Verlag von Thomas & Oppermann, 1911.
Ziesemer, Walther., edit. “Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens.” Danzig: Verlag und Druck von A. W. Kafemann G.M.B.H, 1921.
Ziesemer, Walther., edit. “Das Marienburger Ämterbuch (1375–1442).” Danzig: Verlag und Druck von A. W. Kafemann G.M.B.H, 1916.
Arszyński, Marian., Sikorska-Ulfik, Izabela. “II. 2. 24. Büchsenkugeln.” In 800 Jahre Deutscher Orden. Ausstellung des Germanischen Germanisches Nationalmuseums Nürnberg in Zusammenarbeit mit der Internationalen Historischen Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens, edited by Udo Arnold, Gerhard Bott, 70-71. Gütersloh, München: Berthelsman Lexikon Verlag, 1990.
Baarmann, Oskar. “Die ‘Faule Magd’ der Königlichen Arsenalsammlung zu Dresden.” Zeitschrift für Historische Waffenkunde 4 (1906–1908): 229-235.
Baltzer, Max. Zur Geschichte des Danziger Kriegswesens im 14. und 15. Jahrhundert. Ein Beitrag zur Säcularfeier der Vereinigung Danzigs mit der preussischen Monarchie. Wissenschaftliche Beilage zum Programm des Königlichen Gymnasiums zu Danzig. Danzig: A. Müller vormals Wedel’sche Hofbuchdruckerei, 1893.
Biskup, Marian. “Wykaz sprzętu artyleryjskiego Zakonu Krzyżackiego w Prusach z około 1523 roku.” Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1–2/167–168 (1984): 97-103.
Biskup, Marian. “Wykaz broni palnej i innego sprzętu wojennego wysyłanego przez Toruń w okresie wojny trzynastoletniej (1454–1466).” Zapiski Historyczne 31,1 (1966): 81-94.
Boeheim, Wendelin. “Studien über die Entwickelung des Geschützswesens in Deutschland.” Zeitschrift für Historische Waffenkunde 1,3 (1897–1899): 57-61.
Chodyński, Antoni R. “I.9.2. Bombarda krzyżacka z Kurzętnika, pocz. XV w.” In Fundacje artystyczne na terenie państwa krzyżackiego w Prusach. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 25 czerwca – 12 września 2010 roku, edited by Barbara Pospieszna. Vol. 1, 126-127. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2010.
Chodyński, Antoni R. “Magazyny broni na zamku w Malborku w średniowieczu i w czasach nowożytnych. Muzealne zbiory militariów w XIX i XX w.” In Materiały z sesji naukowej z okazji 60lecia Muzeum Zamkowego w Pszczynie, 11–12 maja 2006 r., edited by Maciej Kluss, 181-200. Pszczyna: Muzeum Zamkowe w Pszczynie, 2010.
Chodyński, Antoni R. “Bombarda krzyżacka z Kurzętnika.” In Imagines potestatis. Insygnia i znaki władzy w Królestwie Polskim i Zakonie Niemieckim. Katalog wystawy w Muzeum Zamkowym w Malborku 8 czerwca – 30 września 2007 roku, edited by Janusz Trupinda, 388-389. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2007.
Chodyński, Antoni R. “Inwentarz broni palnej w ratuszu elbląskim z 1413 roku.” Rocznik Elbląski 15 (1997): 69-79.
Chodyński, Antoni R. “The stores of arms in the town hall of Elbląg at the beginning of the 15th century.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 9 (1996): 15-24.
Chodyński, Antoni R. “Habsburg artillery at the close of the 15th and the beginning of the 16th centuries.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 9 (1996): 51-59.
Chodyński, Antoni R. Zbrojownie malborskie. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 1978.
Dąbrowska, Maria. “Proces odlewania dział w lejni malborskiej w XV wieku.” Archaeologia Historica Polona 18 (2009): 21-44.
Dąbrowska, Maria. “Badania archeologiczno-architektoniczne na terenie Zamku Niskiego w Malborku w latach 1998–2004.” In XV Sesja Pomorzoznawcza. Materiały z konferencji 30 listopada-2 grudnia 2005 r., edited by Grażyna Nawrolska, 303-316. Elbląg: Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu, 2007.
Ekdahl, Sven. “The Strategic Organization of the Teutonic Order in Prussia and Livonia.” In La commanderie, institution des ordres militaires dans l’occident médiéva l. (Archéologie et d’histoire de l’art 14), edited by Anthony Luttrell, Léon Pressouyre, 219-242. Paris: Comité des travaux historiques et scientifiques, 2002.
Engel, Bernard. “Waffengeschichte-Studien aus dem Deutschordensgebiet.” Zeitschrift für Historische Waffen- und Kostümkunde 4 (1906–1908): 118-125.
Engel, Bernard. “Nachrichten über Waffen aus dem Tresslerbuche des Deutschen Ordens von 1399–1409.” Zeitschrift für Historische Waffenkunde 1 (1897–1899): 195-199, 228-233.
Eytelwein, Johann A. Vergleichungen der gegenwärtig und vormals in den königlich preußischen Staaten eingeführten Maaße und Gewichte mit Rücksicht auf die vorzüglichsten Maaße und Gewichte in Europa. Berlin: In der Realschulbuchhandlung, 1810.
Finó, Jean F. “L’artillerie en France à la fin du Moyen Âge.” Gladius 12 (1974): 13-31.
Głosek, Marian. “Broń palna.” In Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350–1450, edited by Andrzej Nadolski, 155-164. Łódź: Polska Akademia Nauk, Instytut Historii Kultury Materialnej, 1990.
Goetz, Dorothea. Die Anfänge der Artillerie. Berlin: Militärverlag der Deutschen Demokratischen Republik, 1985.
Grodzicka, Maria. “Bombarda z zamku w Kurzętniku (Najstarszy spiżowy okaz artylerii krzyżackiej).” Studia do Dziejów Dawnego Uzbrojenia i Ubioru Wojskowego 1 (1963): 7-13.
Grodzicka, Maria. “Zabytkowe działa spiżowe w zbiorach polskich.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 6,2 (1960): 358-415.
Górski, Konstanty. Historia artyleryi polskiej. Warszawa: Skład Główny Księgarni E. Wende i S-ka, 1902.
Heckmann, Dieter. “Kriegstechnische Innovationen in den mittelalterlichen Deutschordenslanden Preussen und Livland.” Militärgeschichtliche Zeitschrift 65 (2006): 113-129.
Heś, Robert. “Początki broni palnej w Zgorzelcu (Görlitz) 1393–1420.” Acta Militaria Mediaevalia 5 (2009): 137-146.
Jóźwiak, Sławomir., Trupinda, Janusz. Organizacja życia na zamku krzyżackim w Malborku w czasach wielkich mistrzów (1309–1457). Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2007.
Klimek, Leszek., Stępiński, Janusz., Strzyż, Piotr., Żabiński, Grzegorz. “Late medieval wrought iron firearms from the Museum in Biecz.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 26 (2013): 83-98.
Kwiatkowski, Krzysztof. Wojska Zakonu Niemieckiego w Prusach 1230–1525. Korporacje, jej pruskie władztwo, zbrojni, kultura wojny i aktywność militarna. (Dzieje Zakonu Niemieckiego 3). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016.
Konieczny, Kazimierz. “Ręczna broń palna w Polsce w XV i XVI w.” Muzealnictwo Wojskowe 2 (1964): 167-237.
Makovskaya, Lidya K. Ručnoe ognestelnoye oruže russkoy armii konca XIV–XVII v. Moskva: Voennoe Izdatel’stvo, 1992.
McLachlan, Sean. Medieval handgonnes. The first black powder infantry weapons. (Osprey Weapon 3). Oxford: Osprey Publishing, 2010.
Mielczarek, Mariusz. “Ręczna broń palna”. In Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450–1500, edited by Andrzej Nowakowski, 60-64. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1998.
Mielczarek, Mariusz. “Artyleria” In Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450–1500, edited by Andrzej Nowakowski, 65-72. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1998.
Możejko, Beata. “Ikonograficzne źródło do historii artylerii w drugiej połowie XV wieku”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 48,3–4 (2000): 171-176.
Müller, Heinrich. Deutsche Bronzegeschützrohre 1400–1750. Berlin: Deutscher Militärverlag, 1968.
Nowakowski, Andrzej. “Arsenał zamku krzyżackiego w Toruniu.” In Materiały z VII sesji naukowej Uniwersyteckiego Centrum Archeologii Średniowiecza i Nowożytności (Archaeologia Historica Polona 14), edited by Jerzy Olczak. 223-231. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2004.
Nowakowski, Andrzej. Arms and Armour in the Medieval Teutonic Order’s State in Prussia. (Studies in the History of Ancient and Medieval Art of Warfare 2). Łódź: Oficyna Naukowa MS, 1994.
Nowakowski, Andrzej. “Źródła zaopatrzenia w uzbrojenie wojsk krzyżackich w Prusach w XIV–XV w.” In Pamiętnik XIV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, edited by Danuta Bednarska-Pituła. Vol. 2, 333-337. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1994.
Nowakowski, Andrzej. “Some Remarks about Weapons stored in the Arsenals of the Teutonic Order's Castles in Prussia by the End of the 14th and early 15th Centuries.” In Das Kriegswesen der Ritterorden im Mittelalter (Ordines Militares. Colloquia Historica Torunensia VII), edited by Zenon H. Nowak. 75-88. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1991.
Oakeshott, Ewart. European Weapons and Armour. From the Renaissance to the Industrial Revolution. Woodbridge: Boydell and Brewer, 2000.
Rathgen, Bernhard. Das Geschütz im Mittelalter. Berlin: VDI-Verlag GMBH, 1928.
Rathgen, Bernhard. “Die Faule Grete.” Elbinger Jahrbuch 4 (1924): 45-76.
Rathgen, Bernhard, “Die Pulverwaffe im Deutschordensstaate von 1362 bis 1450.” Elbinger Jahrbuch 2 (1922): 1-116.
Schmidtchen, Volker. Die Feuerwaffen des Deutschen Ritterordens bis zur Schlacht bei Tannenberg 1410: Bestände, Funktion und Kosten, dargestellt anhand der Wirtschaftsbücher des Ordens von 1374 bis 1410. Lüneburg: Nordostdeutsches Kulturwerk, 1977.
Serdon-Provost, Valerie. “The constitution of artillery parks and fortifications for defending. The dukes of Lorraine in Nancy: a case study.” In Weapons Bring Peace? Warfare in Medieval and Early Modern Europe (Wratislavia Antiqua 18), edited by Lech Marek. 189-198. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 2013.
Smith, Robert D., DeVries, Kelly. The Artillery of the Dukes of Burgundy, 1363–1477. Woodbridge: Boydell and Brewer, 2005.
Smith, Robert D., Brown, Ruth R. Bombards Mons Meg and Her Sisters. (Royal Armouries Monograph 1). London: Trustees of the Royal Armouries, 1989.
Steinbrecht, Conrad. Das Bauwesen der Komturei Marienburg in den Jahren 1410–1420. Separat-Abdruck aus dem Ausgabebuch des Marienburger Hauskomturs herausgegeben von Dr. W. Ziesemer. Königsberg: Verlag von Thomas & Oppermann, 1911.
Stępiński, Janusz., Żabiński, Grzegorz., Strzyż, Piotr. “The light field cannon from Kurzętnik – a unique example of medieval artillery (against the background of development of firearms in the Teutonic Order’s state in Prussia)”. Acta Militaria Mediaevalia 9 (2013): 155-202.
Strzyż, Piotr. Broń palna w Europie Środkowej w XIV–XV w. Łódź: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 2014.
Strzyż, Piotr. Średniowieczna broń palna w Polsce. Studium archeologiczne. Łódź: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 2011.
Strzyż, Piotr. “Pociski do średniowiecznej broni palnej z pogranicza polsko-krzyżackiego.” In Arma et Medium Aevum. Studia nad uzbrojeniem średniowiecznym, edited by Paweł Kucypera, Piotr Pudło, Grzegorz Żabiński, 198-223. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2009.
Strzyż, Piotr. “Zespół kamiennych kul działowych z zamku w Reszlu.” Komunikaty Mazursko-Warmińskie 4/258 (2007): 461-470.
Strzyż, Piotr., Czubla, Piotr., Mackiewicz, Adam. “Cannonballs from the Olsztyn turret.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 28 (2015) (From the Problems of Historical Archaeology): 123-131.
Świętosławski, Witold. “Koszt broni palnej i jej użycia w państwie krzyżackim w Prusach na początku XV wieku.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 35 (1993): 19-31.
Szymczak, Jan. Początki broni palnej w Polsce 1383–1533. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2004.
Szymczak, Jan. “Broń palna w arsenałach zamkowych i miejskich w Polsce XV wieku.” In Szlachta, starostowie, zaciężni (Gdańskie Studia z Dziejów Średniowiecza 5), edited by Błażej Śliwiński, 281-299. Gdańsk, Koszalin: Bałtycka Wyższa Szkoła Humanistyczna, 1998.
Szymczak, Jan. “Die Feuerwaffenvorräte in den Schloß- und Stadtarsenalen in Polen in der 2. Hälfte des 15. und am Anfang des 16. Jahrhunderts.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 9 (1996): 9-14.
Thierbach, Max. “Über die erste Entwickelung der Handfeuerwaffen.” Zeitschrift für Historische Waffenkunde 1,6 (1897–1899): 129-133.
Toeppen, Max. “Die älteste Nachrichten uber das Geschützwesen in Preussen.” Archiv für Offiziere des Königlichen Preussischen Artillerie- und Ingenieure Corps 63 (1868): 123-168, 211-236.
Wasilewski Artur. “Późnośredniowieczne kule artyleryjskie znalezione na zamku w Pucku.” Zapiski Puckie 3 (2004): 148-152.
Williams, Alan R., Paterson, A. J. R. “A Turkish bronze cannon in the Tower of London.” Gladius 17 (1986): 185-205.
Woźniak, Michał. “II. 2. 23. Bombarde.” In 800 Jahre Deutscher Orden. Ausstellung des Germanischen Germanisches Nationalmuseums Nürnberg in Zusammenarbeit mit der Internationalen Historischen Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens, edited by Udo Arnold, Gerhard Bott, 70. Gütersloh, München: Berthelsman Lexikon Verlag, 1990.
Żabiński, Grzegorz. “Technology of manufacture of firearms in the Teutonic Order’s state in Prussia – gun barrels and metal projectiles.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 28 (2015) (From the Problems of Historical Archaeology): 83-110.
Żabiński, Grzegorz. “Ways of acquisition of firearms and related equipment in the state of the Teutonic Order in Prussia.” Acta Militaria Mediaevalia 10 (2014): 119-142.
Żabiński, Grzegorz. “Das Grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens – remarks on its value for arms and armour research.” In Weapons Bring Peace? Warfare in Medieval and Early Modern Europe (Wratislavia Antiqua 18), edited by Lech Marek. 199-212. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 2013.
Żabiński, Grzegorz. “The Grose bochse – a Teutonic Supergun from 1408.” Fasciculi Archaeologiae Historicae 25 (2012): 31-40.
Żabiński, Grzegorz. “Das Marienburger Ämterbuch as a source for the Teutonic Order’s arms and armour resources.” In Non sensistis gladios. Studia ofiarowane Marianowi Głoskowi w 70. rocznicę urodzin, edited by Olgierd Ławrynowicz, Jerzy Maik, Piotr A. Nowakowski, 505-514. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, 2011.
Żabiński, Grzegorz., Muntowski, Patryk. “Średniowieczne i wczesnonowożytne militaria z wału von Plauena na Zamku w Malborku.” In XVIII Sesja Pomorzoznawcza, vol. 2: Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych. Materiały z konferencji 16-18 listopada 2011, edited by Ewa Fudzińska, 37-58. Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku, 2013.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
CC BY ND 4.0. The Creator/Contributor is the Licensor, who grants the Licensee a non-exclusive license to use the Work on the fields indicated in the License Agreement.
Stats
Number of views and downloads: 797
Number of citations: 0
