Revealing the self in theories of interpersonal communication. A (meta)linguistic perspective
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2024.011Keywords
interpersonal communication, revealing the self, verbal communication, metatextual commentary, egocentric unitsAbstract
The article shows the problem of revealing the self in the part of interpersonal communication that finds expression in words. In academic communication textbooks, more emphasis is placed on non-verbal presentation of the self and on cultural differences in this area. Meanwhile, the egocentric nature of language is evident throughout the whole system of language - the speaking and therefore the communicating 'I' is present in grammatical categories, thematic-rhematic structure or even in various types of metatextual units. The author postulates cooperation between linguists and communication specialists, showing how mutual respect of research results could, on the one hand, improve the lexicographic description of words that are important in communication and, on the other hand, make it more natural to talk about feelings and needs (the Polish version of Marshall Rosenberg's 'giraffe language').
References
Adler R.B., Rosenfeld L.B., Proctor R.F., 2005, Relacje interpersonalne – Proces porozumiewania się, Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
Barge J.K., Morreale Shewryn P., Spitzberg B.H., 2015, Komunikacja między ludźmi, Warszawa: PWN.
Bogusławski A., 1977, Problems of the Thematic-Rhematic Structure of Sentences, Warszawa: PWN.
Buber M., 1992, Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Danielewiczowa M., 2007, Przymiotniki nieprzymiotniki (O pewnym niezwykłym typie wyrażeń w języku polskim), Zbornik Maticesrpske za slavistiku 71–72, s. 223–235.
Doboszyńska-Markiewicz K., 2013, Operatory adnumeratywne w języku polskim. Dystrybucja i znaczenia, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Doboszyńska-Markiewicz K., 2020, Operatory adnumeratywne typu marny, dobry, bity – próba charakterystyki formalno-semantycznej, Poradnik Językowy 9, s. 59–74.
Doboszyńska-Markiewicz K., 2023, Głupi / idiotyczny / nieszczęsny długopis, czyli o nie tylko ekspresywnym znaczeniu pewnego typu przymiotników, Poradnik Językowy 8, s. 48–59.
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M., 2014, Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Ivy D., Backlund P., 1994, Język kobiet i język mężczyzn (tłum. fragmentu 5. rozdz. książki GenderSpeak: Personal Effectiveness in Gender Communication), w: J.K. Barge i in. (red.), Komunikacja między ludźmi, Warszawa: PWN, 2008, s. 273–288.
Kosek I., 2010, Z problemów opisu tzw. form deprecjatywnych, Prace Językoznawcze XII, s. 105–114.
Kozak A., Wasilewski J., 2022, Uwięzieni w słowach rodziców. Jak uwolnić się od zaklęć, które rzucono na nas w dzieciństwie?, Gliwice: Onepress.
Król-Fijewska M., 2005, Stanowczo, łagodnie, bez lęku, Warszawa: W.A.B.
Lakoff G., 1973, Hedges: A Study in Meaning Criteria and the Logic of Fuzzy Concepts, Journal of Philosophical Logic 2, s. 458–508.
Mayenowa M.R., 1974, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wrocław: Ossolineum.
Mudyń K., 2014, „Porozumienie bez przemocy” jako metoda przezwyciężania sytuacji kryzysowych i zapobiegania konfliktom, w: D. Kubacka-Jasiecka, K. Mudyń (red.), Kryzysy i ich przezwyciężanie: problemy interwencji i pomocy psychologicznej, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 215–231.
Nagórko A., 2010, Podręczna gramatyka języka polskiego, Warszawa: PWN.
Padučeva E.V., 2019, Egocentričeskie edinicy jazyka, Moskwa: Jask.
Pajdzińska A., 2018, Kategorie gramatyczne a językowy obraz świata, Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury 30, s. 41–54.
Saloni Z., 1974, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich, Język Polski LIV, 1–2, s. 3–13, 93–101.
Saussure F. de, 1991, Kurs językoznawstwa ogólnego, Warszawa: PWN.
Stewart J. (red.), 2000, Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, Warszawa: PWN.
Tischner J., 2003, O człowieku. Wybór pism filozoficznych. Wrocław: Wydawnictwo Znak i Zakład Narodowy Ossolińskich.
Waszakowa K., 2017, Kognitywno-komunikacyjne aspekty słowotwórstwa. Wybrane zagadnienia opisu derywacji w języku polskim, Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Wierzbicka A., 1971, Metatekst w tekście, w: M.R. Mayenowa (red.), O spójności tekstu, Wrocław: Ossolineum, s. 105–121.
Wierzbicka A., 1990. Podwójne życie człowieka dwujęzycznego, w: W. Miodunka (red.), Język polski w świecie. Zbiór studiów, s. 71–104, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Wierzbicka A., 2006, Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne, [przekł. z jęz. ang. Adam Głaz, Krzysztof Korżyk, Ryszard Tokarski], Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Wilkoń A., 1986, Funkcje kategorii gramatycznych w tekstach literackich: cz. 1: Kategoria osoby, Język Artystyczny 4, s. 9–31.
Zdunkiewicz-Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki, Warszawa: PWN.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Katarzyna Doboszyńska-Markiewicz

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 72
Number of citations: 0