Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego
  • Strona domowa
  • /
  • Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 75 Nr 2 (2025) /
  4. Artykuły

Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego

Autor

  • Wanda Krystyna Roman Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Nauk Historycznych https://orcid.org/0000-0002-5648-4273

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2025.016

Słowa kluczowe

Kazimierz Wincenty Trębicki, polska myśl polityczna na emigracji, polska emigracja niepodległościowa, Europa Środkowo-Wschodnia, polska polityka wschodnia

Abstrakt

Kazimierz Wincenty Trębicki, dyplomata pracujący w służbie zagranicznej II Rzeczypospolitej, po zakończeniu II wojny światowej osiadły na emigracji w ostatnich dwudziestu latach życia poświęcił się aktywności społeczno-politycznej oraz publicystyce. Jest autorem ponad stu artykułów prezentujących przede wszystkim bieżące zagadnienia polityki międzynarodowej, w tym odnoszące się do sytuacji politycznej Polski i emigracji oraz ukazujące skomplikowane relacje między narodami Europy Środkowo-Wschodniej. Analiza jego dorobku publicystycznego pozwala dostrzec oryginalną myśl polityczną Trębickiego, w której zawarł wizję przyszłości Europy Środkowo-Wschodniej w powojennej rzeczywistości. Jej założenia, początkowo skupiające się w idei Polish Commonwealth of Nations, później opierały się na przekonaniu o rozpadzie ZSRS i odegraniu przez Polskę głównej roli w kształtowaniu nowego porządku z wykorzystaniem zasady współżycia państw i narodów w tej części Europy po obaleniu imperializmu sowieckiego. Jednym z wiodących wątków była kwestia – niepopularna wśród polskiej emigracji i głoszona na kilka lat przed, skupionym wokół Jerzego Giedroycia, środowiskiem paryskiej „Kultury” – akceptacji polskich granic, szczególnie wschodnich, dzięki czemu Polska mogłaby od nowa ułożyć swoje stosunki z sąsiadami.

Biogram autora

Wanda Krystyna Roman - Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Nauk Historycznych

Wanda Krystyna ROMAN, prof. dr hab., archiwista i historyk; jej zainteresowania badawcze obejmują informację archiwalną, kulturę informacyjną i dokumentacyjną, archiwa polskie za granicą oraz archiwa wojskowe, a także internowania Polaków podczas II wojny światowej, biografistykę oraz edytorstwo źródeł historycznych. W dorobku posiada 20 książek i ok. 200 innych publikacji w czasopismach, słownikach oraz pracach zbiorowych. Jest autorką m.in. monografii: Centralne Archiwum Wojskowe 1918-1998 – tradycje, historia, współczesność służby archiwalnej Wojska Polskiego, Toruń 1999 i nast.; W obozach i w konspiracji. Działalność niepodległościowa żołnierzy polskich na Litwie i Wileńszczyźnie wrzesień 1939 r. – czerwiec 1941 r., Toruń 2004; Podstawy zarządzania informacją, Toruń 2012; Współczesna kultura dokumentacyjna, Toruń 2013.

Bibliografia

Bibliografia:

Źródła drukowane:

Myśl polityczna na wygnaniu. Publicyści i politycy polskiej emigracji powojennej, red. A. Friszke, Warszawa 1995.

Nie jesteśmy ukrainofilami. Polska myśl polityczna wobec Ukraińców i Ukrainy. Antologia tekstów, red. P. Kowal, J. Ołdakowski, M. Zuchniak, Wrocław 2008.

Trębicki Kazimierz, Od bieżącej polityki do wymagającej perspektywy historii, wstęp, zarys biografii, wybór i opracowanie tekstów W.K. Roman, Warszawa 2017.

Literatura:

Bocheński Adolf Maria, Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1937.

Dziuda Karol, Badania nad wizją roli Rzeczypospolitej w Europie Środkowo-Wschodniej, w: Polska w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncepcje geopolityczne i kultura, s. 11-40.

Gotowiecki Paweł, Między realizmem a nostalgią. Myśl polityczna emigracyjnych środowisk kresowych (1939–1991), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2017, nr 2(30), s. 131-153.

Halecki Oskar, Idea jagiellońska, „Kwartalnik Historyczny” 1937, t. 51, s. 486-510.

Kowal Paweł, Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej, Warszawa-Wojnowice 2019.

Mieroszewski Juliusz, Koncepcja ULB a rosyjski „kompleks polski”, „Kultura” (Paryż) 1974, nr 9 (324), s. 3-14.

Paruch Waldemar, Konsekwencje definiowania myśli politycznej dla kwestionariusza badań politologicznych, „Humanities and Social Sciences” 2015, vol. XX, 22, January-March, s. 157-174.

Paruch Waldemar, Myśl polityczna – refleksje metodologiczne o pojęciu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 1999, vol. VI, sectio K, s. 29-39.

Pietrzyk-Reeves Dorota, The Revivals of the Jagiellonian Idea: Political and Normative Contexts, „Politeja” 2017, nr 6(51), s. 79-93.

Polska publicystyka emigracyjna po 1945 r., red. I. Hofman, J. Maguś, Lublin 2023.

Polska w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncepcje geopolityczne i kultura w XX wieku. Przedmiot i stan badań. Kompendium, seria: Polska a Europa Środkowo-Wschodnia w XX wieku, t. IV, red. P. Waingertner, Łódź-Warszawa 2020.

Roman Wanda Krystyna, Kazimierz Trębicki i Konstantyn Zełenko – emigracyjni działacze na rzecz zbliżenia polsko-ukraińskiego, w: Paryż – Londyn – Monachium - Nowy Jork. Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej, t. II, red. V. Wejs-Milewska i E. Rogalewska, Białystok 2016, s. 833-846.

Roman Wanda Krystyna, Kazimierz Wincenty Trębicki (1896-1981), w: Polski Słownik Biograficzny, z. 224 (t. LV/1), Warszawa-Kraków 2023, s. 115-118.

Szewczenko Oleksandr, (rec.) Kazimierz Trębicki, Od bieżącej polityki do wymagającej perspektywy historii, Wstęp, zarys biografii, wybór i opracowanie tekstów Wanda Krystyna Roman, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2017, ss. 271, „Studia Polityczne” 2019, nr 2(47), s. 121-128.

Tokarz Tomasz, Sowiety, czyli Rosja. Teza kontynuacyjna w publicystyce polskiego wychodźstwa, „Przegląd Humanistyczny” 2007, nr 4, s. 109-121.

Tokarz Tomasz, Zagadnienie polsko-rosyjskie w publicystyce powojennej emigracji (1945-1980), Wrocław 2006.

Wolański Marian Stanisław, Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej emigracji polskiej 1945–1975, Wrocław 1996.

Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym

Pobrania

  • pdf

Opublikowane

2025-07-14

Jak cytować

1.
ROMAN, Wanda Krystyna. Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego. Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym [online]. 14 lipiec 2025, T. 75, nr 2, s. 165–187. [udostępniono 8.12.2025]. DOI 10.12775/KLIO.2025.016.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 75 Nr 2 (2025)

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 Wanda Krystyna Roman

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 91
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Kazimierz Wincenty Trębicki, polska myśl polityczna na emigracji, polska emigracja niepodległościowa, Europa Środkowo-Wschodnia, polska polityka wschodnia
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa