Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Français (France)
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • Announcements
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Klio. CPDPiP

Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego
  • Home
  • /
  • Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 75 No. 2 (2025) /
  4. Artykuły

Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego

Authors

  • Wanda Krystyna Roman Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Nauk Historycznych https://orcid.org/0000-0002-5648-4273

DOI:

https://doi.org/10.12775/KLIO.2025.016

Keywords

Kazimierz Wincenty Trębicki, polska myśl polityczna na emigracji, polska emigracja niepodległościowa, Europa Środkowo-Wschodnia, polska polityka wschodnia

Abstract

Kazimierz Wincenty Trębicki, a diplomat working in the foreign service of the Second Polish Republic, settled in exile after the end of World War II and devoted himself to socio-political activity and journalism in the last twenty years of his life. He is the author of over a hundred articles presenting mainly current issues of international politics, including those relating to the political situation of Poland and emigration, and showing complicated relationships between the nations of Central and Eastern Europe. The analysis of his journalistic achievements allows us to see Trębicki’s original political thought, in which he included a vision of the future of Central and Eastern Europe in the post-war reality. Its assumptions, initially focused on the idea of ​​the Polish Commonwealth of Nations, were later based on the belief in the collapse of the USSR and that Poland would play the main role in shaping a new order based on the principle of coexistence of states and nations in this part of Europe after the overthrow of Soviet imperialism. One of the leading threads was the issue – unpopular among the Polish emigration and proclaimed several years before the circles of the Parisian “Kultura” centered around Jerzy Giedroyc – acceptance of Polish borders, especially the eastern ones, thanks to which Poland could re-establish its relations with its neighbors.

Author Biography

Wanda Krystyna Roman, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Wydział Nauk Historycznych

Wanda Krystyna ROMAN, prof. dr hab., archiwista i historyk; jej zainteresowania badawcze obejmują informację archiwalną, kulturę informacyjną i dokumentacyjną, archiwa polskie za granicą oraz archiwa wojskowe, a także internowania Polaków podczas II wojny światowej, biografistykę oraz edytorstwo źródeł historycznych. W dorobku posiada 20 książek i ok. 200 innych publikacji w czasopismach, słownikach oraz pracach zbiorowych. Jest autorką m.in. monografii: Centralne Archiwum Wojskowe 1918-1998 – tradycje, historia, współczesność służby archiwalnej Wojska Polskiego, Toruń 1999 i nast.; W obozach i w konspiracji. Działalność niepodległościowa żołnierzy polskich na Litwie i Wileńszczyźnie wrzesień 1939 r. – czerwiec 1941 r., Toruń 2004; Podstawy zarządzania informacją, Toruń 2012; Współczesna kultura dokumentacyjna, Toruń 2013.

References

Bibliografia:

Źródła drukowane:

Myśl polityczna na wygnaniu. Publicyści i politycy polskiej emigracji powojennej, red. A. Friszke, Warszawa 1995.

Nie jesteśmy ukrainofilami. Polska myśl polityczna wobec Ukraińców i Ukrainy. Antologia tekstów, red. P. Kowal, J. Ołdakowski, M. Zuchniak, Wrocław 2008.

Trębicki Kazimierz, Od bieżącej polityki do wymagającej perspektywy historii, wstęp, zarys biografii, wybór i opracowanie tekstów W.K. Roman, Warszawa 2017.

Literatura:

Bocheński Adolf Maria, Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1937.

Dziuda Karol, Badania nad wizją roli Rzeczypospolitej w Europie Środkowo-Wschodniej, w: Polska w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncepcje geopolityczne i kultura, s. 11-40.

Gotowiecki Paweł, Między realizmem a nostalgią. Myśl polityczna emigracyjnych środowisk kresowych (1939–1991), „Pamięć i Sprawiedliwość” 2017, nr 2(30), s. 131-153.

Halecki Oskar, Idea jagiellońska, „Kwartalnik Historyczny” 1937, t. 51, s. 486-510.

Kowal Paweł, Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej, Warszawa-Wojnowice 2019.

Mieroszewski Juliusz, Koncepcja ULB a rosyjski „kompleks polski”, „Kultura” (Paryż) 1974, nr 9 (324), s. 3-14.

Paruch Waldemar, Konsekwencje definiowania myśli politycznej dla kwestionariusza badań politologicznych, „Humanities and Social Sciences” 2015, vol. XX, 22, January-March, s. 157-174.

Paruch Waldemar, Myśl polityczna – refleksje metodologiczne o pojęciu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 1999, vol. VI, sectio K, s. 29-39.

Pietrzyk-Reeves Dorota, The Revivals of the Jagiellonian Idea: Political and Normative Contexts, „Politeja” 2017, nr 6(51), s. 79-93.

Polska publicystyka emigracyjna po 1945 r., red. I. Hofman, J. Maguś, Lublin 2023.

Polska w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncepcje geopolityczne i kultura w XX wieku. Przedmiot i stan badań. Kompendium, seria: Polska a Europa Środkowo-Wschodnia w XX wieku, t. IV, red. P. Waingertner, Łódź-Warszawa 2020.

Roman Wanda Krystyna, Kazimierz Trębicki i Konstantyn Zełenko – emigracyjni działacze na rzecz zbliżenia polsko-ukraińskiego, w: Paryż – Londyn – Monachium - Nowy Jork. Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej, t. II, red. V. Wejs-Milewska i E. Rogalewska, Białystok 2016, s. 833-846.

Roman Wanda Krystyna, Kazimierz Wincenty Trębicki (1896-1981), w: Polski Słownik Biograficzny, z. 224 (t. LV/1), Warszawa-Kraków 2023, s. 115-118.

Szewczenko Oleksandr, (rec.) Kazimierz Trębicki, Od bieżącej polityki do wymagającej perspektywy historii, Wstęp, zarys biografii, wybór i opracowanie tekstów Wanda Krystyna Roman, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2017, ss. 271, „Studia Polityczne” 2019, nr 2(47), s. 121-128.

Tokarz Tomasz, Sowiety, czyli Rosja. Teza kontynuacyjna w publicystyce polskiego wychodźstwa, „Przegląd Humanistyczny” 2007, nr 4, s. 109-121.

Tokarz Tomasz, Zagadnienie polsko-rosyjskie w publicystyce powojennej emigracji (1945-1980), Wrocław 2006.

Wolański Marian Stanisław, Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej emigracji polskiej 1945–1975, Wrocław 1996.

Klio. CPDPiP

Downloads

  • pdf (Język Polski)

Published

2025-07-14

How to Cite

1.
ROMAN, Wanda Krystyna. Od Polish Commonwealth of Nations do równouprawnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej. Myśl polityczna Kazimierza Trębickiego. Klio. CPDPiP. Online. 14 July 2025. Vol. 75, no. 2, pp. 165-187. [Accessed 8 December 2025]. DOI 10.12775/KLIO.2025.016.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 75 No. 2 (2025)

Section

Artykuły

License

Copyright (c) 2025 Wanda Krystyna Roman

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 91
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Français (France)
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Kazimierz Wincenty Trębicki, polska myśl polityczna na emigracji, polska emigracja niepodległościowa, Europa Środkowo-Wschodnia, polska polityka wschodnia
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop