Związki biologicznie aktywne obecne w bioolejach roślinnych = Bioactive compounds of plant bio-oils

Abstract

Dąbrowski Grzegorz, Konopka Iwona Zofia. Związki biologicznie aktywne obecne w bioolejach roślinnych = Bioactive compounds of plant bio-oils. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(7):301-308. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.57864

http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3690

The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015).

755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7

© The Author (s) 2016;

This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland

Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,

provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License

(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial

use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.

Received: 15.06.2016. Revised 09.07.2016. Accepted: 09.07.2016.

ZWIĄZKI BIOLOGICZNIE AKTYWNE OBECNE W BIOOLEJACH ROŚLINNYCH

Bioactive compounds of plant bio-oils

Grzegorz Dąbrowski*, Iwona Zofia Konopka

Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych

Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

*Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych

Pl. Cieszyński 1, 10-726 Olsztyn

e-mail: grzegorz.dabrowski@uwm.edu.pl

Abstrakt

Wprowadzenie i cel pracy: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe nie są syntetyzowane w organizmie człowieka i muszą być dostarczone z dietą. Składniki te są ważne w walce z chorobami sercowo-naczyniowymi, nadciśnieniem, otyłością i cukrzycą. Wysoka zawartość tych kwasów w olejach obniża ich trwałość. Stabilizacja oleju może być uzyskana dzięki substancjom przeciwutleniającym takim, jak: karotenoidy, tokole, polifenole oraz skwalen. Są one też bardzo ważne dla organizmu człowieka dzięki zdolności do zapobiegania chorobom nowotworowym, sercowo-naczyniowym i neurodegeneracyjnym. Celem pracy jest scharakteryzowanie najważniejszych grup składników biologicznie aktywnych obecnych w olejach roślinnych i opisanie ich wpływu na zdrowie człowieka.

Skrócony opis stanu wiedzy: Najważniejszymi składnikami bioaktywnymi olejów są karotenoidy, tokole, polifenole, fitosterole oraz skwalen. Większość tych składników wykazuje działanie antyoksydacyjne oraz ma inne funkcje biologiczne ważne dla zachowania zdrowia i homeostazy organizmu.

Podsumowanie: Związki bioaktywne poprzez swoje właściwości przeciwutleniające mogą zapewniać bioolejom zadowalającą stabilność przechowalniczą. Oprócz poprawy stabilności wykazują one również szereg dobroczynnych oddziaływań po spożyciu takich, jak zapobieganie i łagodzenie wielu chorób. Z tego względu z żywieniowego punktu widzenia ważne jest wprowadzane do diety olejów o wysokim udziale tych składników.

Słowa kluczowe: wielonienasycone kwasy tłuszczowe, karotenoidy, tokole, polifenole, fitosterole, skwalen.

Abstract

Introduction and purpose: Polyunsaturated fatty acids are not synthesized in the human organism and must be provided with the diet. These compounds are important in combating cardiovascular disease, hypertension, obesity and diabetes. The high content of these fatty acids in oils reduces their durability. Stabilization of oil can be provided by antioxidants such as carotenoids, tocols, polyphenols and squalene. They are also very important for the human organism because of the ability to prevent cancer, cardiovascular and neurodegenerative diseases. The aim of the study is to characterize the most important groups of bioactive compounds present in vegetable oils and describe their impact on human health.

Brief description of the state of the knowledge: The most important bioactive components of the oil are carotenoids, tocols, polyphenols, phytosterols and squalene. Most of these ingredients has an antioxidant effect, and has other biological functions important for health and body homeostasis.

Summary: Bioactive compounds through their antioxidant properties may provide satisfactory storage stability for plant bio-oils. In addition to improving the stability they exhibit a number of beneficial effects in body, such as preventing and mitigating many diseases. Thus, introducing of oils with a high content of these components into the diet is very important from nutritional point of view.

Keywords: polyunsaturated fatty acids, carotenoids, tocols, polyphenols, phytosterols, squalene.