Łaciński przekład rozprawki Pseudo-Arystotelesa Peri\ tw=n a)retw=n kai\ kakiw=n Franciszka Tidicaeusa, profesora Gimnazjum Akademickiego w Toruniu

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/FT.2019.008

Słowa kluczowe

filologia klasyczna, neolatynistyka, historia nauki, filozofia

Abstrakt

W artykule pod kątem językowym zostały omówione wybrane passusy z opublikowanego na początku XVII w. łacińskiego przekładu przypisywanej Arystotelesowi rozprawki O cnotach i wadach, którego dokonał Franciszek Tidicaeus, wówczas profesor Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Dokonana analiza rzuca dużo światła na szczegóły warsztatu translacyjnego toruńskiego uczonego i pozwala pokazać przyjętą przez niego metodologię pracy nad greckim oryginałem.

Biogram autora

Tomasz Dreikopel - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Wydział Humanistyczny

Dr Tomasz Dreikopel jest zatrudniony jako starszy wykładowca w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. W 1999 r. uzyskał magisterium na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (dalej: UMK), a w roku 2008 doktorat na Wydziale Filologicznym UMK. Jego zainteresowania badawcze dotyczą m.in. filozofii starożytnej oraz jej szeroko pojętej recepcji, zwłaszcza w gimnazjach akademickich Gdańska i Torunia na przełomie XVI i XVII stulecia. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, zamieszczonych m.in. na łamach „Nowego Filomaty”, „Rocznika Toruńskiego”, „Szkiców Humanistycznych”, „Folia Toruniensia”, „Humanistyki i Przyrodoznawstwa” oraz w kilku monografiach zbiorowych. Z ważniejszych publikacji tego autora należy wymienić: Wizerunek Protagorasa z Abdery w Platońskim dialogu Protagoras (309a-348a), [w:] W kręgu Platona i jego dialogów, red. W. Wróblewski, Toruń 2005, s. 103-105; Pieśń urodzinowa Ulryka Schobera do Franciszka Tidicaeusa z 1585 r. jako przykład nowołacińskiej poezji okolicznościowej na Pomorzu, [w:] Róbcie teatr. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Bohdanowi Głuszczakowi, red. I. Grzesiak, A. Naruszewicz-Duchlińska, A. Staniszewski, Olsztyn 2007, s. 213-222; Recepcja poglądów etycznych Arystotelesa w Isagoge ethica i Aristotelis de virtutibus libellus Franciszka Tidicaeusa, Olsztyn 2010; Starość u Owidiusza - próba interpretacji pojęć senectus, senex, senior, Szkice Humanistyczne, t. 13, nr 2-3 (vol. 32): 2013, s. 99-105; Szczodrość jako wartość moralna w Etykach Arystotelesa, [w:] Idee i wartości w języku i kulturze, red. I. Matusiak-Kempa, A. Naruszewicz-Duchlińska, Olsztyn 2015, s. 44-51; Postawa człowieka wobec śmierci na podstawie uwag Seneki w Epistulae morales ad Lucilium, Humanistyka i Przyrodoznawstwo, t. 22: 2016, s. 269-276; Franciszka Tidicaeusa Quaestio ethica et politica, utrum honestum natura constet, an vero tantum opinione. Wstęp, przekład z języka łacińskiego i komentarz, Folia Toruniensia, t. 17: 2017, s. 231-242.

Bibliografia

Abramowiczówna, Zofia, red. 1958–1965. Słownik grecko-polski. t. 1–4. Warszawa: PWN.

Aristoteles. 1960. Opera, ex recognitione I. Bekkeri, ed. altera, quam curavit O. Gigon. Berolini: Apud W. de Gruyter et Socios.

Bursian, Conrad. 1879. „Grynaeus Simon.” W Allgemeine Deutsche Biographie. Bd. 10, 72 n. Leipzig: Duncker & Humbolt.

Dreikopel, Tomasz. 2010. Recepcja poglądów etycznych Arystotelesa w Isagoge ethica i Aristotelis de virtutibus libellus Franciszka Tidicaeusa. Olsztyn: Wyd. Littera.

Grynaeus, Simon. 1539. Aristotelis de virtutibus libellus plane aureus, nuper quidem Graece inventus, iam vero primum per Simonem Grynaeum Latinitate donatus. Basileae: In officina R. Winter.

Plezia, Marian, red. 1998–1999. Słownik łacińsko-polski, t. 1–5. Warszawa: PWN.

Tidicaeus, Franciscus. 1609. Aristotelis de virtutibus libellus Graece et Latine, versione in Latinum nova et accurata, Graeco textui ad unguem respondente et commentariis eruditis atque iucundis in singula capitula illustratus. Lipsiae: Impensis H. Grosii.

Folia Toruniensia

Pobrania

Opublikowane

2019-12-06

Jak cytować

Dreikopel, T. (2019). Łaciński przekład rozprawki Pseudo-Arystotelesa Peri\ tw=n a)retw=n kai\ kakiw=n Franciszka Tidicaeusa, profesora Gimnazjum Akademickiego w Toruniu. Folia Toruniensia, 19, 155–162. https://doi.org/10.12775/FT.2019.008

Numer

Tom 19 (2019)

Dział

Źródła i materiały

Licencja

Teksty są publikowane w formule Open Access, na zasadach niewyłącznej licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0).

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 449
Liczba cytowań: 0